"Wordt er voor de hoofddoek betaald?"

Toen ik afgelopen dinsdag bij Maischberger over »sluier en sharia« discussieerde, zat Zerah Yilmaz naast mij, de onderwijsgevolmachtigde van de grootste moskee in Duitsland in Duisburg-Marxloh, midden in het Ruhrgebied. De tweemaal gescheiden moeder van twee dochters – van wie de grootste, net zoals de moeder, al een hoofddoek draagt, maar de kleinste zonder hoofddoek politieagente wil worden – draagt niet alleen de islamitische hoofddoek, die alle haar als »zondig« bedekt, maar ook een lange mantel, die de contouren van haar lichaam bedekt. Zij zou hiervoor, zei de dochter van een niet gesluierde moeder, »vrijwillig« hebben gekozen.

In een democratie als Duitsland kan mevrouw Yilmaz zo leven. In een door fundamentalistische moslims beheerst land – zoals Afghanistan of Iran – zou een scheiding helemaal niet mogelijk zijn maar zou van haar een ondode of echte dode maken.

Deze avond maakte ik mevrouw Yilmaz er in de loop van de uitzending op attent, dat de hoofddoek – dit symbool van de schriftgelovigen, die zich richten op Mohammeds woorden uit de 7e eeuw – helaas helemaal niet altijd zo »vrijwillig« zou worden gedragen. En dat ouders vaak zelfs geld van islamitische organisaties zouden krijgen om hun dochters versluierd naar school of de universiteit te sturen. De Duitse Turkse leek verrast te zijn – en ik beloofde haar dit te bewijzen.

Nu stel ik vast, dat het leveren van echte »bewijzen« m.b.t. zo’n problematiek bijna onmogelijk is. Want noch de islamitische organisaties geven toe dat ze voor de hoofddoek betalen, noch de ouders kloppen zich op de borst over het feit dat ze hiervoor geld aannemen. Begrijpelijk.

Maar onder kritische islamwetenschappers en maatschappelijk werkers in de probleemwijken is dat al lang een publiek geheim. In Egypte bijvoorbeeld, aldus de islamwetenschapster Rita Breuer, »wordt op de universiteiten eerst gewerkt met groepsdruk. Als dat niet voldoende is, wordt de vaders geld geboden”. En in Bosnië, schrijft de officier van justitie in ruste Udo Schaefer mij, schrijver van een inleiding op de »geloofswereld islam«, krijgen jonge vrouwen studiebeurzen als ze een hoofddoek dragen en zich »islamitisch gedragen«.

Voor Duitsland berichtte SpiegelOnline al in 2006, dat de door de Turkse staat gefinancierde en door de Duitse binnenlandse veiligheidsdienst geobserveerde Milli Görüs jaarlijks ongeveer 250 studiebeurzen aan vrouwen geeft, die in Turkije immers tot voor kort niet met een hoofddoek mochten studeren. Ongeveer 150 van deze Turkse vrouwen kwamen naar het tolerante Duitsland of Oostenrijk. Het grootste deel van de financiële steun echter – in de regel 300-400 euro per persoon per maand - »gaat naar studenten in Duitsland, van wie het aantal studiebeurzen zou stijgen.« Voor maart zou Milli Görüs een Europese studentenconferentie naar Hagen hebben uitgenodigd. »We verwachten 1500 studenten, vooral uit Duitsland – allemaal leden of sympathisanten«, zei de woordvoerder van Milli Görüs tegen Der Spiegel.

In het EMMA-boek »De grote versluiering« gaat het om veel dingen – en niet zelden om leven en dood. De hoofddoek is daarom slechts één aspect. Maar hij schijnt een ware obsessie van de media te zijn. En dat is helemaal niet zo verkeerd. Want de hoofddoek is het symbool, de vlag van de islamisten. En hij is ook een teken voor de dramatische achteruitgang van de emancipatie van de vrouwen.

Waarbij uiteraard onderscheid moet worden gemaakt tussen de subjectieve psychosociale motieven van vrouwen om een hoofddoek te dragen alsmede de objectieve, politieke betekenis, die de hoofddoek in de 21e eeuw heeft.

Wat betreft het subjectieve motieven, die kunnen veelzijdig zijn: de romantische zoektocht van ontwortelde personen naar een »identiteit«, een signaal tegenover mannen (ik ben een fatsoenlijke vrouw) of ook de frustratie over de ontbloting van vrouwen in de westerse wereld respectievelijk een overvraging wat betreft emancipatie. Vooral bij bekeerlingen schijnt dit laatste vaker het geval te zijn.

De objectieve motieven echter zijn duidelijk. Sinds de machtsgreep van Khomeini in 1979 in Iran, sinds de eerste »godstaat« is de hoofddoek, nauwkeuriger gezegd de volledige versluiering het eerste wat de schriftgelovige fundamentalisten de vrouwen hebben opgedrongen. Voor hen gelden niet rechtsstaat en democratie, maar sharia en godstaat.

Iedere vrouw, die in de 21e eeuw »vrijwillig« de hoofddoek respectievelijk de sluier draagt, moet zich dus van deze betekenis bewust zijn. Het moet duidelijk voor haar zijn, dat zij alleen in democratieën »vrijwillig« de hoofddoek kan dragen. In de door islamisten beheerste landen wordt zij ertoe gedwongen. Daar is de hoofddoek voor vrouwen een kwestie van leven en dood.

Alice Schwarzer

Bron

Vertaald uit het Duits door: E.J. Bron