De paniek van onze elite
Hoe kunnen we deze geschiedenis ooit aan onze kleinkinderen vertellen, het verhaal over die eerste maanden van 2008? Wat zullen we ons nog herinneren? Het internetfilmpje waarin Geert Wilders een kogel door zijn kop kreeg gejaagd? De vrouw in boerka die drie uur lang wanhopig over de Nieuwendijk in Amsterdam rondzwierf omdat zogenaamd niemand haar wilde helpen bij het oprapen van sinaasappels? De strategisch deskundige die met een beroep op de veiligheid van de staat een film wilde verbieden? De tokkiefobe cartoons uit de lesbrief voor Amsterdamse scholieren? De priester die Geert Wilders - alsof hij een Sovjet-dissident was - aan een diepgaand psychiatrisch onderzoek wilde onderwerpen? Waar moet ik beginnen?
Nee, ik zal niet verder gaan met het plagiëren van Geert Maks pamflet Gedoemd tot kwetsbaarheid. Tot deze eerste regels ben ik geïnspireerd door een uitstekende column van Sylvain Ephimenco in Trouw (8 maart 2008). Daarin schrijft hij hoe de aandacht voor en de weerzin tegen Geert Wilders alle proporties te buiten gaan.
Ephimenco: “Tegenover hem staat een formidabele mobilisatie van politieke en maatschappelijke krachten. Ongeveer de hele regering en een overweldigende meerderheid van het parlement ziet hem niet zitten. Justitie volgt hem op de voet en de klachten die tegen hem zijn ingediend zijn talrijk. Culturele, religieuze en maatschappelijke organisaties hebben hem openlijk de oorlog verklaard. Maar ook individuen als beroemde advocaten, cabaretiers en andere persoonlijkheden. Om niets te zeggen van de krachten in islamitische landen, die er van dromen om de man aan stukken te scheuren. Er is niet veel nodig in dergelijke omstandigheden waar evenwicht en proportionaliteit zoek zijn, om in een lynchklimaat terecht te komen.”
Wanneer hebben we dit eerder gezien? Precies, in het voorjaar van 2002. Toen was het NOS-verslaggever Job Frieszo die het partijprogramma van Janmaats Centrumpartij liet zien om het verderfelijke karakter van Pim Fortuyn te onderstrepen. De afgelopen maanden krijg ik voortdurend de indruk dat ik in een remake ben beland van De laatste dagen van Pim Fortuyn, maar dan met een andere cast, en hopelijk met een minder tragische afloop voor de hoofdpersoon.
Net als zes jaar geleden is de politieke elite van Nederland in een complete paniek geraakt. Toen waren het vooral de verdedigers van ‘Paars’, voorop Ad Melkert (PvdA) en Hans Dijkstal (VVD) die niet begrepen wat er aan de hand was in Nederland. Nu zijn het de politici rond het christelijk-sociale kabinet van Jan Peter Balkenende, die met hun panische gedrag het land in een crisis brengen.
Onveranderd lijkt de rol van de media, die na de vergeefse bestrijding van Fortuyn in 2002 zich nu hebben gestort in de collectieve strijd tegen Wilders, wat regelmatig uitloopt op de demonisering van de ‘slechterik’. Weer zijn het kerken, welzijnsinstellingen en antidiscriminatiebureaus die de vermeende slachtoffers van ‘het kwaad’ willen verdedigen tegen de veronderstelde slechtheid van de tegenstander. Helaas bestrijden ze Wilders niet met argumenten, maar met kreten. Alweer een parallel met 2002.
Net als in 2002 mislukken alle pogingen om de ‘racistische’ vijand terug naar zijn hok te drijven, met als gevolg dat de verontrusting en het fanatisme van de bestrijders alleen maar toenemen. Ze begrijpen het niet goed meer. Ze bedoelen het toch zo goed. Ze komen immers op voor de arme verdrukte moslims. Ieder verstandig mens moet het met hen eens zijn. En toch klimt Wilders (en/of Rita Verdonk, het verschil zien ze vaak over het hoofd) steeds weer in de peilingen. Zoals Fortuyn in 2002 steeds meer aanhang kreeg onder de kiezers, ondanks de vrijwel unanieme waarschuwingen dat het Nederlandse volk in de ban van een bijzonder verwerpelijk en racistisch individu was geraakt.
Waarom raakt de politieke, maatschappelijke en journalistieke elite steeds zo in paniek? (De paniekaanval na de moord op Theo van Gogh in november 2004 laat ik dan nog even buiten beschouwing.) Laat ik het bij een korte analyse houden. Na het afzwakken van de politieke tegenstellingen in de jaren 70 en 80 is het ideaal van de multiculturele samenleving tot een belangrijk ideologisch bindmiddel geworden in de Nederlandse samenleving. Kritiek op deze ideologie was nauwelijks mogelijk. Eventuele tegenstanders werden zonder pardon ingedeeld bij de categorie van onverbeterlijke racisten.
Alle botsingen hebben te maken met het feit, dat een deel van de nieuwkomers de westerse waarden om religieuze motieven weigert te aanvaarden, daartoe aangemoedigd door hun eigen leiders en door het establishment, dat aanpassing aan Nederland als een ongewenste vorm van cultuurdwang beschouwt. Daar ligt de oorzaak van het oerconflict dat steeds weer oplaait, rond Fortuyn, rond Theo van Gogh, rond Ayaan Hirsi Ali, rond Rita Verdonk, rond Ehsan Jami, rond Geert Wilders.
Aan de ene kant staat een elite die alle problemen rond de orthodoxe islam wegpraat (“wij hebben ook ons Staphorst en Urk”), onvoldoende wil optreden tegen intolerante verschijnselen als boerka’s, vrouwendiscriminatie, handenweigeren en andere uitingen van de sharia, alle kritiek afdoet als ‘islamofobie’ en ‘moslims pesten’. Het ergste is dat men zo de moslimbevolking wijsmaakt dat er een soort hetze tegen haar wordt gevoerd, in plaats van de seculiere en liberale moslims te beschermen tegen het fanatisme van de orthodoxe islamaanhangers.
Aan de andere kant staat een deel van de bevolking dat zich grote zorgen maakt over de groeiende religieuze intolerantie, vaststelt dat politici het probleem niet onderkennen of wegpraten, de grijsgedraaide waarschuwingen van de media met een korrel zout neemt, en bij gebrek aan actie vanuit de gevestigde politiek in de richting van Fortuyn en Wilders wordt gedreven.
Ook in 2008 wil de elite de diepere oorzaken achter de Wilders-hype niet herkennen en erkennen. Nee, de Nederlandse bevolking keert zich als gevolg van de verkeerde toon van Geert niet massaal tegen ‘de moslims’. Bijna overal leven Nederlanders en moslimmigranten vreedzaam samen. Als er al een autochtone woede is, dan richt die zich niet allereerst op ‘de moslims’, maar bovenal op de ‘zelfislamiseerders’, de ‘weldenkende’ leiders die vertrouwde feestdagen willen opofferen, wijn uit het kerstpakket of van de talkshowtafel halen, geen Kerstmis of Sinterklaas op school meer vieren om orthodoxe moslims niet te kwetsen, of de vrouwvijandige boerka goedpraten met een beroep op vrouwenrechten en keuzevrijheid. De woede keert zich nu ook tegen het impopulaire kabinet-Balkenende-IV, dat bij voorbaat lijkt te capituleren voor de extremisten uit Iran, Afghanistan en Saoedi-Arabië.
Van die woede schrikken de machthebbers op, net als tijdens de Fortuyn-revolutie. In plaats van bij zichzelf te rade te gaan, zuchten ze over de toon van het debat en over de grilligheid van het ‘xenofobe’ en ‘islamofobe’ volk. Wouter Bos zei het al, en krijgt nu de halve Partij van de Arbeid over zich heen. “We hebben niets geleerd van 2002.”
Carel Brendel
Carel Brendel is auteur van Het verraad van links (Uitg. Aspekt) homepage
Geen opmerkingen:
Een reactie posten