Vergeet de slachting van duizenden in Syrië en Egypte, of dat nu plaatsvond met chemische wapens of met meer conventionele manieren van massaslachting. Hét grote Midden-Oosten probleem dat sommige van onze muzikale megasterren en hun volgelingen zelfs nu nog blijft bezighouden is de behandeling van Palestijnen door Israël. Twee weken terug zei de violist Nigel Kennedy het publiek bij een Proms concert dat Israël “zich moest ontdoen van apartheid” – zijn tendentieuze toespeling op de behandeling van de Arabische minderheid in dat land. Er waren veel toeschouwers in de Royal Albert Hall die de woorden van Kennedy toejuichten, maar de BBC sneed dit deel uit hun latere televisieuitzending van het concert, naar het schijnt als gevolg van een klacht van Lady Deech, een voormalige directeur van de BBC. De Palestine Solidarity Campaign, thuisbasis Londen, kwam direct hevig in actie en verklaarde dat “de onderdrukking van het vrije woord en politieke verschillen in opinie de norm is van de staatstelevisie in een dictatuur. Het is zorgwekkend als we dit soort onderdrukking zien toegepast door onze eigen staatsomroep.” Dit vreemde idee dat de BBC handelde als staatscensor namens de overheid (in plaats van haar eigen besluit te nemen omdat het dit fantastische muziekfestival niet veranderd wil zien in een podium voor controversiële politieke slogans) is een duidelijk voorbeeld van de wijze waarop de staat Israël zoveel mensen ieder gevoel voor perspectief doet verliezen.
Hetzelfde geldt voor Roger Waters van Pink Floyd, die direct een oproep deed “aan mijn rock’n’roll collega’s” om in het geweer te komen tegen de behandeling die “mijn brother Nigel Kennedy” ten deel was gevallen. Waters ging tekeer tegen “ene Baroness Deech (née Fraenkel), die het feit betwistte dat Israël een apartheidstaat is”. Waar komt dat “née Fraenkel” vandaan? Blijkbaar is dit de manier waarop de rockster ons wil laten weten dat Deech – aha! – Joods is. Daar hoeven we verder geen woorden aan vuil te maken – ook al voegde Waters daar “Ik heb heel veel goede Joodse vrienden” aan toe.
Misschien dat sommige van die vrienden – of ze zich nou wel of niet aan de Joodse voedselregels houden – een beetje moe worden van zijn laatste varkensstunt, waarin de varkensballon van Pink Floyd van een stempel met de davidster wordt voorzien voordat hij “symbolisch” lek wordt geschoten. Het is des te ironischer dat deze actieve boycotter van alles wat met Israël te maken heeft, nu zelf wordt geconfronteerd met de oproep om hém te boycotten, door de weliswaar kleine Joodse gemeenschap van Dusseldorf, de volgende plaats van bestemming van Waters’ huidige tournee.
Nu kun je dit afdoen als volstrekt irrelevant vergeleken met de slachting in de straten van Damascus – en geen zinnig mens zal je daarin tegenspreken – als het niet zo was dat de Syrische Vrije Pers, een van Bashar-Al Assad’s propagandakanalen, de afgelopen weken de loftrompet heeft gestoken over Waters (als hij niet te druk was met te beweren dat de moord met Saringas op honderden kinderen eigenlijk was georganiseerd door de CIA in opdracht van Israël).
Als we kijken naar de langdurige geschiedenis van antisemitisme in het Midden-Ooosten, is het misschien niet verbazingwekkend dat wanneer de regimes in de regio zich bedreigd voelen door het eigen volk, ze onmiddellijk proberen de schuld van de opstand af te schuiven op Israël of “de Joden”. Toen de golf van volksrevoltes die her en der bekend staat als “de Arabische Lente” Syrië bereikte, vertelde de afgezant van Damascus in Londen voor BBC’s Newsnight aan een duidelijk verbouwereerde Jeremy Paxman dat “de Israëli’s er wel eens achter konden zitten...zoals ze misschien wel achter alle slechte dingen in de wereld zitten.”
Maar eigenlijk was de Israëlische regering hoogst in verwarring gebracht door de opstanden in de regio, omdat ze de bekende dictators verkozen boven de mogelijkheid van islamistische regimes in plaats daarvan. Het zijn de burgers van Israël die nu in de rij staan voor gasmaskers, niet die van Amerika, als voorbereiding op wat kan gebeuren als President Obama een deel van Amerika’s enorme wapenarsenaal afvuurt op gebieden waarvan men denkt dat Assad er zijn chemische wapens verbergt.
Het is waar dat Israël in 2007 acht gevechtsvliegtuigen beladen met 17 ton explosieven op weg stuurde om de Dair ez-Zor locatie in Syrië plat te bombarderen, waarvan de International Atomic Energy Authority sindsdien heeft geconcludeerd dat het de basis was van een “door gas gekoeld grafiet gemodereerde atoomreactor die niet geconfigureerd was om electriciteit te produceren... gebouwd met steun van Noord-Korea.” Dus Israël staat inderdaad helemaal alleen als het gaat om hun zelfverdediging in de regio.
Maar het idee dat Israël de onmiddellijke oorzaak is van welke spanning dan ook in dat deel van de wereld – en daarom van de zee van bloed die door Egypte en Syrië stroomt – is paranoïde en zelfs oprecht leugenachtig. In de meeste gevallen gaat de bron van de problemen terug tot de dood van de profeet Mohammed, en de breuk tussen de volgers die geloofden dat zijn opvolger aangewezen moest worden volgens de Arabische stammentraditie – later bekend als de Sunni’s – en zij die erop stonden dat zijn opvolger een familielid moest zijn en daarom zijn neef en schoonzoon Ali voordroegen – de groep die bekend zou worden als de Shia moslims.
In sommige Arabische landen was de macht al generaties lang in handen van de Sunni’s terwijl een meerderheid van de bevolking waarschijnlijk Shia was. Dit was het geval in Irak, waar een sektarische burgeroorlog werd bespoedigd door de desastreus verkeerd begrepen Amerikaanse inval. Het tegenovergestelde geldt voor Syrië, een land dat in meerderheid Sunni is maar dat wordt bestuurd door de Alawieten, een tak van de Shia. Het verbaast dan ook niet dat de rebellen in hoofdzaak Sunni zijn, gesteund door de Sunni regimes in Saoedie-Arabië en Qatar; en de grootste bondgenoot van Bashar is het Shia regime van Iran.
Deze stammen- en sektarische strijd, die het in zich heeft het moslimequivalent te worden van de Dertigjarige Oorlog, heeft ongeveer net zoveel met Israël te maken als het conflict tussen de Katholieken en Protestanten in Ierland dat had. En de mensen die deze strijd aan den lijve ondervinden hebben weinig, zo niet totaal geen, interesse in het lot van de Palestijnen – zeker heel wat minder dan Nigel Kennedy en Roger Waters.
Toch zijn sommige westerse regeringen nog altijd slachtoffer van de bizarre gedachte dat als de twist tussen Israël en de Palestijnen maar eenmaal wordt opgelost, dit ervoor zorgt dat alle andere problemen in de regio als sneeuw voor de zon verdwijnen. Zo zei de Franse Minister van Buitenlandse Zaken Laurent Fabius vorige week na een ontmoeting met de President van de Palestijnse Autoriteit Mahmoud Abbas: “Het Israëlisch-Palestijnse conflict is … misschien wel het centrale probleem van de regio.”
Nu dient gezegd te worden dat van bezoekende hoogwaardigheidsbekleders wordt verwacht dat ze dit soort uitingen doen in Ramallah. Maar, temidden van alle branden in Egypte en Syrië, moest ik denken aan de voormalige Franse ambassadeur in Londen, Daniel Bernard, die in 2001 durfde te beweren dat “alle huidige problemen in de wereld de schuld zijn van dat kleine kloteland Israël.” De hyperbool heeft het kleine land altijd aangekleefd sinds het werd gesticht in 1948 en de voorzitter van de Arabische Liga bij de gezamenlijke aanval van vijf Arabische landen op de één dag oude staat verkondigde “Dit wordt een oorlog van uitroeiing en een zeer belangrijke slachting.” Vandaag de dag gebeuren die uitroeiing en massaslachting door Arabier tegen Arabier, maar op de een of andere manier zal men blijven beweren dat het allemaal de schuld is van Israël. Ik geloof dat ik ruim zes jaar geleden al hetzelfde heb beweerd op deze pagina – maar helaas is dit mijn laatste column voor The Independent. Voor die lezers die net zo hebben genoten van het lezen van mijn columns als ik heb genoten van het schrijven ervan, het doet me verdriet jullie in de steek te laten; aan allen die er niet rouwig om zijn – jullie kunnen nu in alle rust ademhalen.
Dominic Lawson, The Independent, 2 september 2013.
Vertaling Kees Bakhuyzen, HoeiBoei
Geen opmerkingen:
Een reactie posten