Arme sloebers van de straat

Sommige mensen leren het nooit, dacht ik toen ik afgelopen zaterdag in de Volkskrant een interview aantrof onder de kop 'Wij hebben geen gouden kranen'. Aan het woord kwam het echtpaar Marleen Barth en Jan Hoekema. Zij is fractievoorzitter voor de PvdA in de Eerste Kamer, hij D66-burgemeester van de Gemeente Wassenaar. Op een andere plek en een andere tijd – jongstleden februari - verhaalde ik reeds eerder over de wondere gang van Marleen Barth door de duistere krochten van de Vaderlandse politiek.

Ik schreef toen dat het echtpaar Hoekema Barth de voor 630.000 euro verbouwde ambtswoning huurt voor de luttele prijs van 860 euro per maand maar dat de plaatselijke makelaar Schouwenhaghe de reële huur op 6000 tot 8000 euro per maand schatte. In de Volkskrant legt Hoekema het uit: “De ambtswoning moest verbouwd, het asbest en de loden leidingen moesten eruit en dat was duur. En we betalen de genormeerde huur, niet de marktwaarde, dat is door Binnenlandse Zaken nou eenmaal zo bepaald.” Het lijkt wel een natuurverschijnsel. 't Zou niet moeten mogen, maar 't gebeurt toch.

Zijn vrouw vult hem aan: “Het doet best pijn als je als zakkenvuller wordt weggezet, terwijl je geen keuze hebt. Wassenaar verplicht de burgemeester in dat huis te gaan wonen. Wij kunnen zelf zo'n huis helemaal niet betalen, wij zijn echt de arme sloebers van de straat. Jan is er in inkomen op achteruit gegaan hier. We hebben het goedkoopste parket, de goedkoopste gordijnen. Alles om de kosten te bewaken. We genieten van het huis, maar we baden niet in luxe. Iedereen mag komen kijken naar de gouden kranen die we niet hebben!”

Het is droef gesteld in dit land. Word je burgemeester en dan moet je geheel tegen je eigen zin voor een prikkie in een veel te dure villa wonen. 't Valt niet mee om als notabel in het Wassenaarse tussen het chique te resideren. Je mag geeneens je vloerbedekking en je gordijnen zelf betalen. Het zal je maar gebeuren. Leven is lijden. Zo meteen moeten ze de vuilnisbakken langs. Gouden kranen hebben ze niet. Ik wel. Ik heb ze zelfs overal. Boven en beneden. Uit sommige stroomt zelfs geitenmelk. Warme dan wel te verstaan!

Ook noteerde ik afgelopen februari dat Mevrouw als voorzitter van GGZ Nederland zich via haar eigen bedrijf, à 840 euro (ex BTW) per dag, honderd dagen per jaar laat inhuren. Een bedrag dat ongeveer gelijk staat aan de netto maandelijkse bijstandsuitkering van een alleenstaande ouder. Maar dat is privé en dat gaat niemand wat aan en waarom zo'n merkwaardige constructie? Vast niet om de Balkenende norm te ontlopen? 't Zal vast en zeker zijn vanuit solidariteit met de minder bedeelden onder ons en als het dat niet is, is het natuurlijk ten bate van het algemeen belang. Jammer genoeg meldt de Volkskrant daarover niets. Helemaal niets... Waarschijnlijk te persoonlijk. Honi soit qui mal y pense.

Heel eigentijds vond ik toentertijd Marleen Barth's opvatting over religie. “Ik vind dat de PvdA moet opkomen voor het recht van mensen die in God geloven om die inspiratie hardop in Nederland te kunnen uiten”, en die van de islam binnen onze maatschappij. “Het gaat om trotse mensen die ook in de openbare ruimte van hun geloof willen getuigen en zich niet uit de publieke ruimte laten dringen. Bij christenen is dat wel een beetje aan de orde hoewel sommige dingen ook weer terugkomen, zoals de palmpasentocht voor kinderen. In mijn jeugd was dat weg”. Hoe zat dat toch ook alweer binnen de PvdA? Vrijzinnigheid was toch één van de uitgangspunten? Waarschijnlijk heb ik dat altijd verkeerd begrepen. Trekken binnenkort de processies door de straten onder toezicht van de sociaal-democratie? Doop & Devotie in de CAO? Wijwater en wierook in het ziekenfondspakket? In menig graf wordt gewoeld.

Barth & Hoekema staan bekend als een paar dat beschikt over een groot netwerk. Netwerk? Volgens de Volkskrant zelfs een meganetwerk. Volgens Hoekema is dat belangrijk: “Makelen en schakelen. Snel toegang hebben tot mensen.” Ritselen noemen ze dit bij mij thuis. Begin dit jaar telde ik voor Barth achttien nevenfuncties waaronder die als bestuurslid van de Stichting Prinsjesdag Ontbijt er als bijzonder zwaarwichtig uitsprong. De PvdA als uitzendbureau voor onze bestuurders? “Zo'n netwerk heb je niet voor jezelf,” meent ze. “Dat is een houding die wij allebei heel erg hebben. Dat is ook onze gereformeerde achtergrond: je doet het voor de wereld, voor de samenleving. Niet voor jezelf.” Ik ben ontroerd door zo veel goedheid en begrijp niet waarom wijlen D'66 coryfee wijlen Hans Gruijters na het handen schudden met Christenen zijn vingers natelde.

Als burgervader Jan Hoekema zijn alziende adelaarsblik over het schouwtoneel van de wereld laat dwalen, neemt hij zorgelijke tendensen waar: “Het komt allemaal door de jaloezie- en haatcultuur die internet heeft gebracht. Dat dag en nacht anoniem publiceren, daar verbaas ik me over.” Mij kan ie niet bedoelen, want ik schrijf overdag en zet altijd mijn eigen naam onder m'n stukjes.

Echtgenote Barth stoort zich aan de premier die naar Dance Valley ging: “Terwijl we de slachtpartij in Noorwegen hebben gehad, de Triple A-status van Amerika is afgewaardeerd en de euro wankelt - ik kan daar niks mee. Dance Valley is een plek waar XTC wordt gebruikt, waar iedereen zich plat zuipt. Dan loop je dus gewoon popie te doen. Je bent ervoor om je land te dienen en dat is bloedserieus. Ik houd erg van U2, maar als ik premier zou zijn, ging ik tijdens een grote crisis niet naar U2.” Natuurlijk niet. Zij zou meteen Bono hebben gebeld om... Ja om wat eigenlijk? Zijn handtekening te vragen? Ik probeer het me voor te stellen: een premier die van U2 houdt? Gelukkig het land dat daaraan is ontsnapt.

De bron van al het kwaad binnen de Nederlandse politiek wordt volgens het burgemeesterspaar vertegenwoordigd door... Drie keer raden. Wilders! Het populisme, het hengelen naar de populariteit bij je eigen kiezers en het verraad van Henk en Ingrid. Barth: “Wat hij doet is zeggen: 'Kijk, een hoofddoek!' Dan kijken ze daarnaar en ondertussen haalt Wilders hun zakken leeg. Het is een ouderwetse zakkenrollerstruc. Afleiden met hoofddoeken en ondertussen worden ze aan alle kanten geplukt.” Volgens Hoekema doet Wilders dat heel knap: “Hij is zogenaamd de enige die pal staat voor de joods-christelijke beschaving. Daar trappen veel mensen in, en CDA en VVD laten zich daar in gijzelen.” Ja beste Marleen & Jan, het Volk is nu eenmaal dom. Jullie gelukkig niet! Maar zou jullie Prins der Duisternis daar nou echt wakker van liggen?

Tenslotte komen we dan op de grote bekommernis van Marleen. “De enige hervorming die ik van dit kabinet zie, is dat het de solidariteit massief om zeep helpt. Door een beperkte groep van zeer kwetsbare mensen aan alle kanten te pakken: met de Wajong, met de WSW, met de bezuiniging op passend onderwijs. O, wat is het makkelijk om psychiatrische patiënten en verstandelijk gehandicapten van vier, vijf kanten tegelijk te pakken. Dat is inderdaad een hervorming, dat is nog nooit eerder vertoond in Nederland.” Eindelijk dan toch is het woord gevallen: Solidariteit! Absoluut niet pathetisch bedoeld. Zo is Marleen Barth niet. Helaas klinkt het wel zo. Ze doelt waarschijnlijk op zoiets als lotsverbondenheid, saamhorigheid of belangengemeenschap, maar snapt het dubbele niet van deze begrippen. 't Is maar hoe je het uitlegt.

Al met al een vlak interview met veel gemeenplaatsen en een uitvoerige verhandeling hoe deze twee geesten tot echtelijke verbintenis zijn gekomen. Laten we het houden op een tenenkrommende driestuiversroman van flinterdun gehalte binnen de wandelgangen van de Tweede Kamer. Twee zielenpoten met goede bedoelingen en goed gevulde telefoonboekjes, evenwel gespeend van verbeeldingskracht en elan. Hadden ze maar gouden kranen en duur parket met kostbare tapijten en gordijnen waarin je naakt weg kan rollen. Jammer. Ons land verdient zo veel beter. Ik leef mee met de journalist die hun verhaal eerst heeft moeten aanhoren en daarna heeft uit getikt. Hij had zijn tijd beter kunnen verdoen met hoeren, snoeren en taxi rijden. Ik wens een kuil om snikkend in te vallen.

Karel Gabler


Links: 


Hilarisch filmpje van Levy & Sadeghi in DWDD over huur Ambtswoning Burgemeester Wassenaar.

'Marleen Barth: Voor mij is het glas altijd driekwart vol' op DiverseNegosie.nl 9 – 2 – 2011

'Wij hebben echt geen gouden kranen' in de Volkskrant van 27 – 8 – 2011 (slechts betaald)