Room service?

In de zaak-Dominique Strauss-Kahn was weer mooi te zien hoe bijna 'iedereen' al direct wist hoe het zat: media, slachtoffergroepen, feministes, verenigingen van kamermeisjes en andere figuren die elke gelegenheid aangrijpen voor hun fifteen minutes of fame. Slechts een enkeling - Liesbeth Wytzes op Elsevier.nl bijvoorbeeld - stak zijn nek uit en plaatste vraagtekens. Haar collega, misdaadverslaggever Gerlof Leistra daarentegen, toch zo bedreven in 'meeslepende reconstructies met oog voor detail' nam alles wat er gelekt of gespeculeerd werd voor zoete koek aan.
Het verhaal zat al direct niet goed in elkaar: in eerste instantie zou het incident zich om half één 's middags hebben voorgedaan, en toen DSK voor dat tijdstip een alibi bleek te hebben werd er 12 uur van gemaakt. Waarom duurde het dan tot 13.32 uur voor de politie werd gebeld, en wat gebeurde er in die anderhalf uur?

We weten nu, dankzij het stuk waarin de aanklagers definitief een eind aan de zaak maakten, heel wat meer. Bijvoorbeeld dat zelfverklaard slachtoffer Nafissatou Diallo een fantastisch actrice is. Met verbazing beschrijven de aanklagers hoe ze overtuigend en met veel emotie en misbaar vertelde in haar land van herkomst door soldaten misbruikt te zijn in een gang rape. Dat bleek uiteindelijk niet zo te zijn, maar - aldus de aanklagers - als iemand zo goed toneel kan spelen, wat klopt er dan van haar andere verhaal?

Overigens, anders dan bijna alle media en deskundologen elkaar napraten: Diallo gebruikte de gang rape fantasie niet in haar asielaanvraag. Ze had hem daarvoor wél uit het hoofd geleerd, maar hij kwam uiteindelijk pas in de DSK-affaire van pas. Het verhaal vertelde ze voor het eerst aan de onderzoekers van het Amerikaanse OM.

Wat weten we nu uiteindelijk wél precies van die middag in het Sofitel? Kort samengevat: Diallo komt om 12:06 binnen in suite 2806, DSK belt om 12:13 zijn dochter, het kamermeisje verliet vóór die tijd de kamer alweer en verstopte zich naar eigen zeggen aan het eind van de gang, ze gaat om 12:26 een andere kamer in en uit (vermoedelijk om een schoonmaakkarretje te halen) en stapt op datzelfde tijdstip weer binnen in 2806. DSK is dan al vertrokken.

Het incident - gedwongen orale seks - zou zich dus tussen 12:06 en 12:13 hebben afgespeeld. DSK's sperma is aangetroffen op het tapijt aan het eind van die gang, waar Diallo het zou hebben uitgespuugd, én op de bovenkant van haar uniform. De aanklagers vonden geen bewijs voor dwang of geweld, zoals verwondingen of DNA onder vingernagels (van verzet door krabben).

Wat is nu echt gebeurd? Er zou sprake kunnen zijn geweest van dwang, maar dat ligt minder voor de hand. DSK staat bekend als handtastelijk en een verleider van mooie vrouwen, maar niet als gewelddadig. Hypothetisch zou Diallo ergens in de kamer sperma kunnen hebben aangetroffen en dat op die twee plaatsen hebben uitgesmeerd. Klinkt vergezocht. Derde mogelijkheid is dat beiden begrepen dat zich hier de mogelijkheid van een seksuele bliksemactie voordeed. De reden dat Diallo na het vertrek van DSK teruggaat naar zijn kamer, aldus Le Nouvel Observateur, zou kunnen zijn dat ze zich realiseerde niet voor haar diensten betaald te zijn en na zijn vertrek ging kijken of hij geld voor haar had achtergelaten.

De aanklagers zagen in elk geval geen bewijs voor dwang, en hadden een 'slachtoffer' dat een aantal versies van haar verhaal vertelde, op een aantal momenten onder ede had gelogen en dus een ongeloofwaardige getuige was. En bij afwezigheid van hard bewijs kwam alles aan op haar verklaring.

Veel media trokken in deze zaak wel erg snel conclusies, holden achter lekken van de aanklagers en andere geruchten aan en legden erg weinig kritisch vermogen aan de dag, en dat terwijl er vanaf het begin de nodige tegenstrijdigheden te zien waren. Politie en justitie waren ook erg gretig. Dat de aanklagers later erg grondig naar het fysieke bewijs, en naar de verhalen van Diallo hebben gekeken is mooi, maar ze wisten dat de verdediging van topkwaliteit was en zelf privé-detectives en onderzoekers had ingehuurd. Het is de vraag of een minder rijke verdachte er in hetzelfde geval zonder proces vanaf zou zijn gekomen.

Het Nederlandse Openbaar Ministerie kan in elk geval een voorbeeld nemen aan de Amerikaanse grondigheid. In het geval van oorlogsheld Marco Kroon werd al te gemakkelijk uitgegaan van de betrouwbaarheid van het eigen bewijsmateriaal. Omdat de verdediging van Kroon flink financieel gesteund werd door anonieme supporters kon hij aanvullend onderzoek inkopen dat uiteindelijk tot vrijspraak op de hoofdpunten leidde.