Alsjeblieft

Het is in Nederland - en eigenlijk nergens - gemakkelijk voor een schrijver. Het geschreven en gedrukte woord is voor veel mensen niet meer te begrijpen, die alles voorgezegd en voorgestampt krijgen, dag in dag uit, in zeer slecht Nederlands en korte, betekenisloze zinnen. ('Zoeken naar eigen identiteit', 'leefbaarheid',
enzovoorts.) Het heeft met ons zogeheten 'kleine taalgebied' niet zo veel te maken. Dat is namelijk helemaal niet zo klein: 20 miljoen, met België en Zuid-Afrika mede. Frankrijk heeft slechts een ruim twee maal zo groot taalgebied, en het Duits omvat in totaal toch niet meer dan 100 miljoen mensen, dacht ik. De literatuur moet, om stand te houden, veel intenser en saamgebalder worden van lading. Fotografie en film hebben schilderkunst en toneel niet weggevaagd, maar wel tot uiterste stilering gedwongen. Een boek moet in de toekomst een soort missaal zijn. Het werk van de schrijver moet vooral incantatief en evocatief zijn. De lezer moet het boek overal, op reis, in bed, op kantoor, kunnen openslaan en terstond de Trooster er uit zien opstijgen. Het nieuwe boek moet, meer dan ooit, een getuigenis zijn van de enige werkelijkheid. Alsjeblieft. (...)

Gerard Reve. Uit: Brieven aan Bernard S., 1965-1975, pag. 77 (11.11.1971) Veen Uigevers.