Een gevaarlijk experiment

De beste manier om een godsdienst pootje te haken is om er een staatsgodsdienst van te maken. Het verval van een godsdienst wordt dan onvermijdelijk – maar het gaat wel heel langzaam. In het begin ziet het er daarentegen juist mooi uit. De overheid gaat belastingpenningen gebruiken om de doelstellingen verwezenlijkt te krijgen die de religieuze leiders voor ogen staan. Prachtig natuurlijk, op korte termijn dan, en vervelend voor alle anderen. Maar wat voor effecten heeft het in de lange jaren die volgen?

De bevolking went er snel aan wanneer godsdienstige producten gratis zijn, althans via de overheid gefinancierd worden. Wie een kind laat dopen, denkt er niet meer bij na dat hij eigenlijk huur voor het
kerkgebouw zou moeten betalen, en de stomerij voor de jurk van de pastoor. Na een tijdje ontwikkelt de bevolking zelfs wantrouwen tegen religieuze dienstverlening waarvoor betaald moet worden. Dat laatste is bijvoorbeeld in Nederland zeker gebeurd.

‘Sekten zijn onveranderlijk uit op het geld van de aanhang’, wordt er dan gezegd, en dat is soms inderdaad het geval. Wanneer het een enkele keer inderdaad zo is, versterkt dat het vage gevoel dat godsdienst gratis moet zijn. Als dat gevoel er eenmaal is, is het moeilijk geworden voor nieuwe religieuze groepen om nog voet aan de grond te krijgen. Net zoals het moeilijk is mensen te gaan laten betalen voor andere diensten die een tijdje gratis geweest zijn.

Predikanten en pastoors die maandelijks een vast ambtenarensalaris binnen krijgen, hebben er, net als ambtenaren, geen belang meer bij hun werk op een leuke en aantrekkelijke manier te doen. Leuk, beleefd en vriendelijk zijn, dat brengt allemaal alleen maar lastige klanten over de vloer, die praatjes hebben. Door saai, dom, hufterig en onaangenaam te doen, kan je een rustig leven voor jezelf bewerkstelligen. Moeilijk om daar weerstand aan te bieden. Maar ondertussen stromen de staatsgodshuizen natuurlijk leeg en ontstaan er velden die rijp zijn om door anderen geoogst te worden.

Particulieren die met de gevestigde religieuze staatsorganisaties in een concurrentiestrijd verwikkeld zijn, krijgen desalniettemin moeilijk een poot aan de grond, want klanten willen niet langer voor de geleverde diensten betalen. Naar de staatskerk gaat op een gegeven moment niemand meer, maar de concurrentie wordt gewantrouwd (want kost geld) en redt het evenmin. Voor staatsomroep en particuliere omroep geldt trouwens iets dergelijks. Wie wil er nog betalen voor radio en tv nadat hij via zijn belastingen al voor de staats-tv betaald heeft? Lastig verdienmodel, heet dat. Wie weet is er ergens een oliesultan die een uitweg weet waar het godsdienst betreft?

Onderwijs, media, ziekenverpleging en liefdadigheid waren nog niet zo lang geleden in de handen van de kerkelijke organisaties. De supermoderne geëmancipeerde liefhebbers van de supermoderne geëmancipeerde staat hebben die dingen daar weggehaald, soms niet eens zo lang geleden, en ze ondergebracht bij het corps van overheidsambtenaren. De kerkelijke bestuurders hebben te weinig nagedacht over welke gevolgen dat zou hebben. Ze hadden dat natuurlijk nooit goed moeten vinden. Maar het zal in eerste instantie wel gunstig voor de kerkelijke begroting geweest zijn.

De gevolgen van die herschikking mogen er wezen: verlies van positie en maatschappelijke invloed voor de religieuze organisaties; een algemeen verlies van maatschappelijke coherentie; minder vrijheid voor de onderdanen (er waren veel kerken maar er is maar één overheid); verlies van sociale kontakten; zinloze steeds verdergaande schaalvergroting; vereenzaming; maar vooral: een enorme toename van de macht van de staat die zich heeft meester gemaakt van de taken die traditioneel door een aantal verschillende kerken werd vervuld.

Kijk nog even terug naar de haat die Pechtold (D66) uitstraalde toen hij debatteerde over de Kunduz-coalitie met Kees van der Staay, zijn collega van de SGP, en het is ook op emotioneel vlak helemaal duidelijk waar het om gaat. De één is een ouderwets mild mens, hij zoekt het goede, gelooft in God en heeft zo zijn gedachten over de staat, zeker als Kunduz regeert; de ander is verbeten, gelooft niet in God maar wél in de staat die volgens hem almachtig, algoed, alwetend en alomtegenwoordig is, of hoort te zijn, net als God zelf vroeger. Terzijde, het is opvallend hoe Pechtold steeds meer op de acteur Peter Sellers (1925-1980) is gaan lijken.

Het staatsmonopolie op het aanbieden van godsdienst, zoals de islam dat bezit in islamitische landen, maakt uiteraard ook daar de geestelijkheid lui. Het niveau van de islamitische predikanten in de islamitische wereld is dan ook meestal laag maar uiteraard zijn er bekende en bejubelde uitzonderingen, zoals de taalvirtuoos Sheikh Abd el-Hamid Kishk (1933-1996), een Egyptenaar, een fantastisch goed spreker.

Een monopolie drijft niet alleen het niveau van de geboden diensten naar beneden, maar betekent ook dat de monopoliehouders emotioneel niet meer bij machte zijn met concurrentie door derden om te gaan. Een dominee, pastoor of rabbijn is er aan gewend dat hij voor rotte vis of erger wordt uitgemaakt. Het doet hem weinig of niets. Islamitische geestelijken daarentegen weten niet hoe ze het hebben als ze bekritiseerd worden, en slaan zelfs bij gematigde en beschaafde kritiek getergd om zich heen.

Tegelijkertijd is het gemiddelde niveau van de islamitische geestelijkheid zo laag geworden dat veel gelovigen het niet langer pikken, en voor zichzelf beginnen. Wie zonder een traditionele opleiding genoten te hebben met de koran in de hand voor zichzelf begint, gaat al snel rare dingen doen. Grote lappen tekst in de koran zijn onbegrijpelijk en onvertaalbaar, maar er zijn ook gedeelten die glashelder zijn. Arabisch: sommige delen zijn de muHkamaat en andere de mutashaabihaat, dit voor eventuele boze moslims die meelezen, ik verzin echt niets, ik wilde wel dat ik het kon, maar de werkelijkheid is altijd erger.

Die glasheldere verzen roepen maar al te vaak op tot oorlog en strijd tegen iedereen die geen moslim is. Er ontstaan zodoende, buiten de officiële geestelijkheid om, groepen die zulke verzen lezen, begrijpen en willen toepassen, dat wil zeggen dat ze de gewapende jihad ter hand begeren te nemen. En kijk, dat nu is een betere verklaring voor het ontstaan van islamitische terrorisme dan algemeenheden als ‘wanhoop over de armoede’, of de ‘sociale uitsluiting’. Uiteraard zijn er wel imams te vinden die zulke actieve groepen willen steunen, net zoals er dominees, rabbijnen en pastoors te vinden zijn die zich door hun vaste salaris niet in slaap hebben laten sussen.

Dat het Nazisme niet deugde, dat was binnen ongeveer een decennium duidelijk. Dat het Communisme niet deugde, het heeft ruim een eeuw gekost voordat de wereld daar achter was, al zijn er individuele tragische gevallen, sleepstenen des geestes, die het nog steeds niet helemaal kunnen geloven. Hoe lang zou het duren voordat de islam breed gezien wordt als wat het is? Zou het helpen de islam staatsgodsdienst te maken?

Lijkt me een gevaarlijk experiment. Maar wat moet, dat moet. Even door de zure appel heen bijten. Leven is risico nemen. Het doet maar even pijn, in een paar eeuwen is het over.

22 opmerkingen:

  1. Die laatste alinea is ironisch bedoeld, zoals we van de heer Jansen gewend zijn. Het lijkt me zeker een gevaarlijk experiment de islam als staatsgodsdienst en zal zeker de religieuze diversiteit geen goed doen, want van religieuze diversiteit in islamitische landen is nauwelijks sprake. Ook in Marokko worden evangelisten die het wagen om over de bijbel te vertellen, het land uitgedonderd. Nee bijbels uitdelen in islamitische landen zoals men korans in Duitsland kan uitdelen is er in de islamitische landen niet bij.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Nederland deelt in Afganistan dan ook Korans uit! Overigens, is dit soms, van Nederlandse kant, een eerste erkenning van de islam als staatsgodsdienst? Dat Korans uitdelen was in ieder geval niet ironisch bedoeld; en wat daar kan, kan natuurlijk op een gegeven moment ook hier, als er maar voldoende moslims hier zijn is dat uiteraard ook heel vanzelfsprekend! (Het laatste is natuurlijk ironisch bedoeld!)

      Verwijderen
  2. Toch maar liever niet. 't Is nou net de eeuw waar mijn kinderen en kleinkinderen in moeten leven. Er is vast wel een andere manier toch?

    BeantwoordenVerwijderen
  3. De islam heeft een heel juridisch handhavingssysteem, de sharia, wat aan andere godsdiensten ontbreekt; het is dan ook een ideologie, verpakt als godsdienst. Daardoor gaat dan ook de vergelijking niet op.
    We hoeven ook al niet te experimenteren, het voorbeeld is er namelijk al: Saoudi-Arabië vertoont nog weinig sporen van verdwijning van de 'godsdienst', wat voor onzin de 'geestelijken' er ook beweren.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Doet Jansen hier een tegenovergesteld Breivikje: Zelfs met een gifpil overleven we ? Er zeker toch snellere oplossingen, tien jaar bijv.?

    Maar dat van Peter Sellers is weer een juweeltje:
    http://www.youtube.com/watch?v=iesXUFOlWC0
    maar ook wiki: peter sellers.

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Weledelgeleerde Heer, ik hoop toch van harte dat U de prognoses moet bijstellen en dat de vernietiging van de islam niet zo veel tijd gaat kosten. Er moet een eenvoudige manier zijn waarop het einde van het Mohammedanisme bespoedigd kan worden. In het concept van de islam zitten fouten, door hier met nadruk de aandacht op te vestigen moet het zo zijn dat men in islamitische kringen gaat nadenken. En nadenken is doodsoorzaak nummer één voor een religie!

    Het Nazisme, het communisme en de islam zijn de drie grootste kwellingen voor de mensheid geweest, maar elk van die drie heeft zijn eigen specifieke eigenschappen. Het Nazisme is van buitenaf ten val gebracht. Het communisme is beëindigd omdat er intern geen draagvlak meer voor was en men liever overging tot een vrije (lees: kapitalistische) maatschappij. De islam moet 't net als het Nazisme hebben van de verovering, het leven ten koste van een ander. Binnen de islamitische maatschappij is er geen grote groep mensen die kan nadenken. Van binnen uit zal het zeer lang duren voordat men zich opheft zoals bij het communisme.

    Toch is dat de enige manier waarop men de islam kan bestrijden. Dwingen dat moslims gaan nadenken, want alleen als men zelf overtuigd is dat de islam kolder is kan de geestelijke bevrijding ook voor de moslims komen. Ik denk dat de mensheid het zich niet kan veroorloven dat honderden miljoenen mensen op een zijspoor staan. Opgesloten zitten in dwangmatige gedachten werkt verlammend, ook op gebieden die niets met religie te maken hebben! Bijvoorbeeld: het omdraaien van oorzaak en gevolg is een typische moslim afwijking die zich overal manifesteert. De moslims MOETEN hulp krijgen bij het vernietigen van die verachtelijke islam. Het kan niet anders. Afwachten tot zij zelf het wiel hebben uitgevonden is zinloos, het zal niet gebeuren. Het kwartje zal niet vallen! Als we zien hoe tergend langzaam de ontwikkelingen in de islamitische maatschappij gaan, dan moet duidelijk zijn dat er nooit iets van zal komen. Geestelijk is men dood, het zijn zombies.

    Ik acht een periode van twee jaar voldoende om alle moslims over de gehele wereld te overtuigen dat hun religie hun persoonlijke geluk en welbevinden in de weg staat. Helaas hebben we te maken met veel misantropen die de ellende van de moslim in het algemeen alleen maar willen verlengen. Zoals gemeentebesturen die islamitische scholen toestaan, gescheiden zwemlessen en mensen die de islam willen zien als een religie zoals het katholicisme. Het zou al van groot belang kunnen zijn als overheden niet meer mogen meewerken aan de snode plannen van de moslims, als de islam duidelijk aan de kaak wordt gesteld als een misdadige organisatie. Als daar geen hulp meer van te verwachten is, en als men MOET nadenken over de juistheid van de beweringen dan moet men wel nadenken. Het gevolg zal zijn een snelle aftocht van de clerus. Het probleem is dan wel dat deze groep mensen die in Nederland al vele tienduizenden mensen bevat andere bronnen van inkomsten moet verwerven. Andere misdaad is geen optie natuurlijk.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Dat gaat tegenvallen van Goor!
      Denk aan de volgende anecdotische uitspraak van Einstein. "Twee dingen zijn oneindig: de domheid van de mensen en het heelal, maar van het laatste ben ik niet helemaal zeker".
      Godsdienst begint waar het verstand ophoudt en religies blijken uitstekend in staat om de domheid van hun volgelingen in stand te houden.
      Zeker islamieten geven overtuigend blijk van intellectuele lafheid en dat krijg je niet in een paar jaar gerepareerd. Tot zolang kunnen we ze het beste onderling hun bloedige vetes laten uitvechten.

      Verwijderen
    2. Met
      "Het niveau van de islamitische predikanten in de islamitische wereld is dan ook meestal laag maar uiteraard zijn er bekende en bejubelde uitzonderingen, zoals de taalvirtuoos Sheikh Abd el-Hamid Kishk (1933-1996), een Egyptenaar, een fantastisch goed spreker."

      maakt Jansen duidelijk dat dwang ook hier niet werkt.

      Verwijderen
  6. Prachtig hersenspinsel professor..slijpt punten aan die 'sleepstenen' en maakt 'stofjes aan' in grijze cellen.
    U heeft helemaal gelijk, (and nobody can't be offended)
    Maar laten we dat exiperiment maar niet (uit)proberen..
    Zowel bij het nazisme, communisme en islamisme, speelt bedreigingen en geweld DE hoofdrol.
    Zo'n experiment zal alleen maar rivieren van bloed opleveren.

    Religie was een uitstekend middel om de groep/stam bij elkaar te houden, en elke stam heeft wel een religie uitgevonden.
    Daardoor zal godsdienst onuitroeibaar blijken. 99,99 % van de mensheid vindt alles wel best, en heeft leiding nodig, of laten zich hiërarchie gelaten aanleunen, omdat het nu eenmaal zo hoort. (als hiërarchisch groepsdier) (die andere 0,01% kunnen hoog of laag springen maar zijn ook onderdeel van het systeem haha)

    Dit is niet negatief bedoelt. Zo zit de psyche van de mens 'in elkaar'
    Ooit was de aarde plat en het middelpunt van de hemel.

    En voor (heel) veel mensen is religie de ultieme geestelijke extase en inspiratie.
    Hier in Thailand is op TV een Arabisch kanaal te zien, waarop dus 24/7 die zwarte steen in Mekka wordt vertoond.
    Wel 20 camera posities. Dag en nacht zie je de steenaanbidders (in witte mohammed jurken) er omheen lopen, Overdag is het dringen geblazen. s'nacht wat rustiger. Kan me die 'ultieme emotie' goed voorstellen. (voor mij meer een emotie, die herinnert aan onze dierlijke oorsprong)
    En het geld moet rollen nietwaar.

    Inzicht, in wat "de islam breed gezien wordt als wat het is" wordt nu door steeds meer mensen ingezien en begrepen.
    En dat komt niet door 'essays' van Professor Jansen, of opmerkingen van Geert Wilders, zoals hier steeds door 'hoeiboeimoslim' El houssain word beweert, (het helpt wel mee in Nederland )
    Dat doen 'de moslims' zelf, met achterlijke (dealende) 'schriftgeleerden'. Stichtelijke, kinderlijke indoctrinatie op scholen en mosketen. Het proberen in stand houden van een 1500 jarig oude cultuur die totaal niets bijdraagt aan vooruitgang. Zelfontploffers. Prediken van apartheid, De 'eer' te hebben, om als islam de grootste bedreiging te zijn voor het voortbestaan van moderniteit en mensheid.

    Leve 'ipod' !! leve 'facebook' !! leve de ontwikkeling van het individu...Zo vindt de evolutie steeds weer nieuwe dingen uit om het voortbestaan van de mensheid te waarborgen.

    Onze denkwijze over religie, hemel en aarde is door nieuwe ontdekkingen van de wetenschap, radicaal veranderd.
    En we staan bijv. pas aan het begin van onze ontdekkingstocht door het menselijk brein.

    De islam heeft zijn langste tijd gehad.

    De islam "van nu" is als een gekeeld biggetje dat met zijn pootjes omhoog nog wild om zich heen slaat.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. "Zowel bij het nazisme, communisme en islamisme, speelt bedreigingen en geweld DE hoofdrol."
      Dacht juist van niet.
      Er wordt namelijk veel reclame gemaakt voor de genoemde ideologien, waardoor aantrekkelijk, waardoor er een grote aanhang ontstaat. En daarna ontstaat er macht en overheersing en dan pas geweld.
      Angst of geweld dient dan als compensatie van verloren overtuigingskracht, maar dan is de zaak al zover ontwikkeld, dat het al op de terugweg is.

      Verwijderen
    2. sirik8 mei 2012 12:18

      Je meent toch niet dat het communisme, nazisme en islamisme 'het' van 'reclame' moesten hebben ??
      De burgeroorlog van Rusland met 1,5 miljoen slachtoffers, en de miljoenen doden erna door 'zuiveringen'
      In 1932 deed de knokploegen van de SA al van zich spreken met bedreigingen en moordaanslagen.
      De stichting van de islam is 1 bloederig drama. En het zwaard staat in de vlag.
      Wel mooie reclame moet ik zeggen.

      De knokploegen van toen zie je nu ook weer verschijnen, in heel Europa verschijnen baardigen fans van Mohammed en Allah, met zwarte vlaggen (en zwarte kleding en maskers) om hun beschaving te demonstreren. (Allah kan dat zelf namelijk niet)
      En bedreigingen zijn erg effectief, van de laatste 5 kabinetten die gevallen zijn, had bij 4 de islam er mee te maken.

      Verwijderen
  7. Geachte heer Jansen,
    Is dit een samenvatting van een van uw colleges of bent u na uw emiraat tot deze inzichten, hypotheses, stellingen gekomen?

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Kenmerkend voor monopolies zijn dat ze met geweld worden opgelegd en dat monopolies altijd tot matige tot slechte producten en diensten zullen leiden. Kijk maar naar euro en diensten van de Nederlandse overheid.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. niet met geweld, maar met macht.
      "....en dat monopolies altijd tot matige tot slechte producten en diensten zullen leiden."

      Slechte producten zoals streng christelijk onderwijs, kritikloze aanbidding van het koningshuis of de gelijkwaardigheid van man en vrouw niet te accepteren of het afleren om voor eigen belang te staan.

      Verwijderen
    2. Natuurlijk wél met geweld. Staten beschikken over een monopolie geweld te gebruiken en maken daar ook gebruik van. Daarnaast beschikken staten over politiemachten en legers. Dreigen met geweld is voldoende om miljarden bij elkaar te kunnen graaien. Dreigen met geweld is geweld. Vergelijkbaar met afpersingspraktijken van de mafia.

      Verwijderen
  9. @ sirik,

    Ik zat te denken aan matige tot slechte veiligheid, matige tot slechte rechtspraak, matige tot slechte zorg, matige tot slechte staatsmedia, matig tot slecht onderwijs, matig tot slechte machthebbers, enzovoort. Ik denk dat het niet zozeer het koningshuis als wel de staat kritiekloos aanbeden wordt. Het gevolg van het geweldsmonopolie is dat degene die het monopolie in handen heeft dat monopolie gebruikt om mensen geld afhandig te maken om matig tot slechte diensten te leveren, voor miljarden aan schulden te maken en dan ook nog voortdurende propaganda te maken, bij voorkeur via de matig tot slechte diensten die geleverd worden, in een poging de eigen raison d'etre te rechtvaardigen. Ja, het afleren van staan voor eigen belang hoort daarbij. Net zoals het afleren van de oorspronkelijke betekenis van woorden als 'vrijheid' en 'solidariteit'.

    BeantwoordenVerwijderen
  10. Daar zat ik ook aan te denken. Al Gore en Hitler hebben hun invloed niet te danken aan geweld maar aan propaganda. De belofte voor een betere wereld is van alle tijden en werkt vrijwel altijd, voor iedereen. Of het nu via de preekstoel (http://www.youtube.com/watch?v=-T-yqlH67_4), via Leni Riefenstahl (http://www.youtube.com/watch?v=WEghwtj1lSU&skipcontrinter=1) of U2 gaat.
    Zo lang je mensen voor de gek kunt houden, hun eigen belang te doen laten vergeten, win je. Je creert een vijandsbeeld, zet Fortuyn in verdachtebankje, noem Wilders een gevaarlijke gek en je blijft aan de macht. Totdat steeds meer mensen naar het jongetje dat beweert dat de keizer geen kleren draagt, luisteren. Dan, als gelovigen de kerk links laten, moet je aan geweld denken (http://www.youtube.com/watch?v=aclY_G4jrDE).
    Monopolie kan ook gezien worden als een laatste stap vóór de bevrijding, het zijn de laatste benen.

    BeantwoordenVerwijderen
  11. Is dat zo? Werd het propagandaministerie van Duitsland onder de nationaal-socialisten bekostigd met vrijwillige bijdragen of met geld dat de belastingsdienst van de burgers wist af te persen? Is er dan geen verstrengeling met de staatssubsidie-industrie en de werkzaamheden van Al Gore en opereert Gore Al geheel onafhankelijk, lobbyloos, van overheden? Een monopolie is juist de ultieme slavernij. Een monopolie is onmogelijk zonder geweld te gebruiken, danwel met geweld te dreigen.

    BeantwoordenVerwijderen
  12. Eerst list en bedrog, daarna macht, daarna geweld.

    BeantwoordenVerwijderen
  13. De bekendste film van Riefenstahl, Triumph des Willens (list en bedrog), is gemaakt met belastingsgeld (geweld) op het moment dat de nazi's al een jaar regeerden (macht). Dat het onderwijs in Nederland politiek correctheid (list en bedrog) over draagt komt omdat de overheid (macht)belastingen (geweld) op legt.

    BeantwoordenVerwijderen
  14. Iedere volwassen burger begrijpt dat belastingen een noodzaak zijn. Pas als er verzet is, een gebrek aan instemming, wordt het een andere zaak.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Het gebruik van geweld is een objectieve noodzakelijkheid, om met Tariq Ramadan te spreken.

      Nee, Sirik, uw bewering dat het volwassen zou zijn om stelen als een noodzaak te beschouwen raakt kant noch wal. Dat verzet was er in de 16de eeuw. De aanleiding was het invoeren van een tiende penning. Vandaag de dag zou zoiets als uiterst liberaal beschouwd worden. Nu is men zodanig gewend om voor meer dan helft onteigend te worden dan het bij de mensen, inert als zij zijn, niet eens op komt om in opstand te komen. Nog niet lang meer en burgers moeten 3/4 van hun inkomen inleveren terwijl de EU alles bepaalt en steeds meer multi-culti-communistisch wordt.

      Verwijderen