Rode bolwerken zijn nu Wilders-bolwerken

Barry2_2

“Het zijn maar peilingen.” Die dooddoener willen we even niet meer horen. De kiezer heeft gesproken. Bijna alle door de ‘notoir onbetrouwbare Maurice de Hond’ gesignaleerde trends zijn uitgekomen tijdens de Europese verkiezingen. De Tegenpartij van Geert Wilders is de grote overwinnaar. De Tegenpartij van de Tegenpartij van Alexander Pechtold maakte eveneens een sprong voorwaarts.

De journalisten in Hilversum en aan het Binnenhof zullen de drijfjacht op Mark Rutte even moeten staken. Ondanks de enorme hetze tegen de VVD-leider deed zijn partij het relatief goed, althans minder slecht dan verwacht. Verbijsterend was daarentegen de nederlaag voor de PvdA. Gaan de Peter van Ingens en Ferry Mingelens nu ook speculeren over de aftocht van Wouter Bos en Mariëtte Hamer? Of worden PvdA-leiders met meer égards behandeld?

Veel PvdA-wethouders en -raadsleden zullen een onrustige nacht hebben gehad. De raadsverkiezingen van 2006 verliepen uitzonderlijk goed voor de sociaal-democraten. Na de slechte prestatie van gisteren dreigt volgend jaar een slachting onder het lokale partijkader. Laten deze mensen zich willoos naar de slachtbank voeren, of schrikken ze eindelijk wakker?

Een NOS-verslaggever verkondigde vanmorgen dat de partijen, die het duidelijkste waren over Europa, de strijd hebben gewonnen. Alsof deze verkiezingen gingen tussen Thijs Berman en Barry Madlener. De kiezers, voor zo ver ze de moeite namen om naar het stemlokaal te gaan, spraken zich natuurlijk niet uit over Brussel, maar over Balkenende, Bos, Wilders en Pechtold. Niet voor niets waren de landelijke fractieleiders uitgenodigd voor een politiek debat in Hilversum.

Ik heb slechts een klein deel daarvan meegekregen, maar ik moest terugdenken aan het befaamde lijsttrekkersdebat na de raadsverkiezingen van 2002. De grote winnaar Pim Fortuyn werd toen met zichtbare afkeer bejegend door zijn tegenstanders Ad Melkert en Hans Dijkstal. Nu spatte de weerzin tegen Geert Wilders uit de ogen van Mariëtte Hamer, Alexander Pechtold, Femke Halsema en Agnes Kant.

Tijdens het fameuze debat in 2002 gedroeg CDA-leider Jan Peter Balkenende zich rustig en beschaafd tegenover Fortuyn. Enkele maanden later werd hij daarvoor beloond. De kiezers beschouwden hem als het redelijke alternatief voor de LPF. Gisteravond deed Mark Rutte als een van de weinigen normaal tegen Wilders. Misschien zie ik het fout, maar het zou me niets verbazen als Rutte en zijn VVD zullen scoren als het redelijke alternatief voor Wilders.

De analisten zullen zich nu over de gedetailleerde uitslagen buigen. Eén ding valt daarbij op. Bijna alle ‘rode bolwerken’ zijn veranderd in Wilders-gebieden. Allereerst Rotterdam, ooit het belangrijkste bolwerk van de PvdA en daarna de bakermat van Fortuyn. Daar is de PVV nu de grootste partij. De PvdA verloor hier zwaar en moet vrezen voor een nieuwe afgang bij de raadsverkiezingen. Ook in andere ‘arbeiderssteden’ in Zuid-Holland is de PVV nu de grootste: Schiedam, Vlaardingen, Dordrecht, Gouda, Gorinchem, Rozenburg, Zwijndrecht. Ook in Den Haag heeft de verwildering toegeslagen.

Oost-Groningen was ooit het hartgebied van de CPN. In Finsterwolde en Beerta droomden de straatarme landarbeiders van het Sovjet-paradijs. Hun kinderen en kleinkinderen hebben de PVV tot de grootste partij van Reiderland en Bellingwedde gemaakt. In een andere CPN-vesting, de ‘rode’ Zaanstreek (Zaanstad, Oostzaan, Landsmeer) gaan de meeste stemmen tegenwoordig naar Wilders. De IJmond dan met zijn Hoogovens? De PVV leidt in Velsen, Beverwijk en Heemskerk, waar de PvdA vroeger zo sterk was. De PVV is ook de grootste in de industriestad Vlissingen, en in de traditionele fabrieksstad Tiel.

In de Limburgse Mijnstreek begon ooit de doorbraak van de PvdA. Heerlen, Kerkrade, Landgraaf en Brunssum zijn overgelopen naar Wilders, die niet alleen in zijn woonplaats Venlo de meeste stemmen binnenhaalde.

Opvallend was dat de PVV-resultaten achterbleven in Utrecht en Amsterdam. Dat heeft vooral te maken met de lokale demografie. In de universiteitsstad Utrecht trokken de meeste kiezers naar D66 en GroenLinks. De PVV is de sterkste in de randgemeenten Nieuwegein, Maarssen, IJsselstein en Vianen.

Het zelfde fenomeen zie je in en om Amsterdam. De ‘grachtengordel’ beloonde D66 en GroenLinks. De PvdA zakte naar een schamele 14,7 procent, nog net voor de PVV. De Wilders-partij scoort wel hoog onder de weggelopen Amsterdammers in Almere, Lelystad, Purmerend en Haarlemmermeer.

Die trend zie je overal. De PVV heeft vooral aanhang in de forensengemeenten, maar dan niet tussen de villa’s en rieten daken van Bloemendaal en Blaricum, maar in de vinexwijken, overloopgemeenten en satellietsteden voor de ‘gewone hardwerkende Nederlander’. In Spijkenisse dus. En in Zoetermeer. In Hellevoetsluis, Hoorn en Stede Broec.

Eén opvallend succes voor Wilders kan ik niet verklaren. In Edam-Volendam stemde 39,8 procent van de kiezers op de PVV. Is de breuk tussen Jan en Yolanthe zo hard aangekomen?

Carel Brendel

17 opmerkingen:

  1. ‘Het is een ronduit zorgelijke ontwikkeling dat in zowel Utrecht als Amsterdam D’66 en in mindere mate GroenLinks zo sterk hebben gewonnen. Deze ruk naar links, deze brede steun voor het zeer ondemocratische Brussel moet ons aan het denken zetten. Beide partijen wensen immers de deur alleen maar verder open te zetten voor het religieus fascisme van de Islam. Een zeer gevaarlijke ontwikkeling. Hun politieke programma’s sturen aan op regelrechte onderdrukking van bepaalde bevolkingsgroepen. Vrouwen, homo’s, joden en ongelovigen wees op uw hoede, maar ook christenen zullen het merken. Alles waarvoor ooit zo hard is gevochten in dit land wordt door deze charlatans zonder schaamte in de uitverkoop gedaan. Misschien dat we de zeer verontrustende uitslagen in Amsterdam en Utrecht beter begrijpen wanneer we kijken naar hoe in het verleden de NSB in die contreien scoorden’, om maar eens even geheel in het vocabulaire en de politiekcorrecte traditie van bieden te reageren. Koekje van eigen deeg! PVV gefeliciteerd!

    BeantwoordenVerwijderen
  2. De winst van Wilders is goed geweest. Maar de tegenstanders zullen er niet veel van leren, omdat het steeds maar weer over de persoon Wilders gaat en over zijn optreden. Het gaat nooit over de onderliggende onvrede, zoals de toenemende islamisering en navenant verlies aan vrijheden door een totalitair en intolerant geloofssysteem. Ook de SP zou eens opnieuw zijn standpunten uit de jaren '80 erbij moeten pakken, waarin ze nog kritisch over de islam durfden te zijn en daardoor ook een heldere kijk op de integratieproblemen hadden. Dit verleden wordt door de SP helaas volledig ontkend en ook die partij zit nu op de pro-islam-is-niets-aan-de-hand-met-islam-wilders-is-het-probleem-koers.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Waar weggejaagde stedelingen wonen is Wilders groot. Die willen dat geen 2e keer meemaken. In alle dorpen en steden waar ik ooit woonde is de PVV nummer één. Vanavond de belachelijke analyse bij Netwerk waar niet 1 keer het woord islam werd gebezigd. Knap hoor!!
    De PVV is een echte volkspartij geworden en dat vind ik toch knap van Geert dat hij dat voor elkaar heeft gekregen in een relatief korte periode.
    Gisteren bleek zeer duidelijk dat de PVDA afhankelijk is van de allochtone stem en nog meer de islamitische stem.
    Ook het verlies van de SP vond ik trouwens nogal opvallend.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Een erg sterke Ellian ook in Elsevier, 5.6.2009:

    Fortuyn: Balkenende zweeft op onwaarheden


    Premier Balkenende voelt zich meer verwant aan Fortuyn dan aan Wilders Premier Balkenende voelt zich meer verwant aan Fortuyn dan aan Wilders

    En weer hebben ze het over Pim Fortuyn. Ze missen hem. Toen hij leefde, haatten ze hem. Maar nu ze met Wilders zijn opgezadeld, verlangen ze terug naar Fortuyn. Wat een vreemde gang van zaken.

    Als Wilders er niet meer is, dan zullen ze hem gaan missen. Want wie weet hoe zijn opvolger politiek wil bedrijven.

    Jan Peter Balkenende kondigde in het tv-programma Knevel & Van den Brink aan dat hij zich in het debat over allochtonen meer verwant voelt aan Pim Fortuyn dan aan PVV-leider Geert Wilders.

    Buitenlanders
    Zo, zo premier! U mist Pim! Waarom voelt de premier zich verwant met Fortuyn maar niet met Wilders? Omdat volgens Balkenende Fortuyn kritisch was over de komst van buitenlanders, maar hij was tegelijkertijd voor een generaal pardon. Wat een briljant argument. Indrukwekkend!

    Lees hier verder:

    Fortuyn: Balkenende zweeft op onwaarheden

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Het gaat inderdaad over de binding met de islam en die WIL het volk niet!!

    Zo was het al bij Fortuijn en zoo is het bij Wilders.

    Weer wil men daar niet over praten. Gewoon niet benoemen. Ik ken al vier kleurlingen die gisteren op Wilders hebben gestemd.

    Eigenlijk gewoon misdadig om DAT niet te noemen nu. En dom, ongelofelijk stompzinnig.

    Fortuijn zei "Wees maar blij dat ik het ben" Nu is het Wilders en beginnen de mannen te huilen dat Fortuijn eigenlijk zoo goed was. En Wilders niet natuurlijk. Totdat hij ook voorbij gaat.

    Als er nu weer niets mee wordt gedaan (immigratie islamieten, islamisering tout-court)dan stevent men af op een echte ramp.

    Daarvoor zijn de machthebbers verantwoordelijk. En als men wederom die hele groep uitsluit en wegzet als waanzinnige racisten dan moet men zich niet verbazen dat de burger zich voorgoed afkeert. Of erger.

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Jan Pieter (NIET Peter) Balkenende doet dan wel voorkomen dat hij Fortuyn mist, maar dat is ook weer zo'n leugenachtige uitlating.

    Als Fortuyn was blijven leven was Balkenende geen premier geworden.
    Hij heeft zijn baantje aan Volkert van de Graaf, die over pakweg 5 jaar al weer vrij man is, te danken.

    BeantwoordenVerwijderen
  7. Het blijft steeds weer bizar om al die commentatoren en politici te zien en te horen na de overwinning van PVV en van alles proberen te verklaren als reden, maar dan toch niet willen / kunnen benoemen dat het wel eens vooral de islamisering is die mensen niet willen, wat Michel zo mooi formuleert als "de ongewenste binding met de islam"

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Het is inderdaad de vraag wat Wilders' tegenstanders er van zullen leren dat de PVV groeit. Een gefundeerd overzicht in wat PVV-stemmers bewogen heeft heb ik niet, maar ik houd het voor goed mogelijk dat er onder de PVV-stemmers heel wat mensen zijn die van de PVV zelf eigenlijk niet zo veel verwachten en Wilders niet de ideale vertolker van hun onvrede vinden. Zulke mensen, zo veronderstel ik, stemden dan toch PVV omdat ze hoopten dat de groei van de PVV een signaalfunctie zou kunnen hebben die bij andere partijen tot een bijstelling naar een verstandiger koers zou kunnen leiden.
    Dat nu zou wel eens ijdele hoop kunnen zijn. Het feit dat de voormalige rode bolwerken nu Wilders-bolwerken zijn zou natuurlijk in de eerste plaats bij de rode partijen tot zo'n bijstelling moeten leiden. Maar een rode partij als de PvdA probeert nu juist op te komen voor en stemmen te winnen van wie als de sneuerikken en kansarmen van nu worden gezien: de niet-westerse allochtonen, veelal met islamitische achtergrond. Hoe de PvdA deze groep voldoende kan gerieven zonder aan de andere kant een flink deel van de oude achterban naar de PVV te jagen is raadselachtig. Andersom: hoe zou de PvdA de oude achterban, voor zover die nu wegloopt naar de PVV, kunnen terugwinnen zonder de nieuw gewonnen achterban van genoemde allochtonen te zeer te ontrieven?
    Interessant is het idee dat VVD van Rutte een soort van redelijk alternatief voor de PVV zou kunnen zijn. Maar hoe zou het met de attractie van Rutte's VVD zitten op die kiezers in de voormalige rode bolwerken? Een probleem blijft dat je, als je links was maar geen waardering hebt voor de opstelling van links inzake immigratie, "islamisering", integratieproblematiek e.d., je op dit moment geen keus hebt dan over te gaan naar "het rechtse kamp" en daarmee op andere terreinen politieke stellingnamen te onderschrijven die je liever niet wilt onderschrijven. Het komt dan misschien toch net even makkelijker tot een stem op een soort van "getuigenispartij" als de PVV, met uitgesproken standpunten op dat ene issue van integratieproblematiek, dan tot een stem op de van oudsher rechts geachte VVD.
    Ik vraag me overigens wel af hoeveel mensen om zo te zeggen stiekum PVV hebben gestemd. Hoeveel mensen zouden in de beslotenheid van het stemhokje PVV hebben gestemd maar, wetend dat ze er in hun omgeving en in het belang van hun positie en carrière niet mee aan kunnen komen PVV-stemmer te zijn, dat tegen niemand hebben gezegd? Ik zou me kunnen voorstellen dat juist onder voormalige PvdA-stemmers veel "stiekeme" PVV-stemmers zitten. Maar hoe zou een onderzoek moeten worden opgezet om daar een beetje zicht op te krijgen?

    BeantwoordenVerwijderen
  9. @Rudolf

    Had ik effe gepikt van die Pers Elian hoor...

    BeantwoordenVerwijderen
  10. Wilders begon zijn partij trouwens als conservatief/liberaal. Nu is hij opgeschoven naar de 'gewone man' in feite volgt hij nu, jawel, bijn 1 op 1 de lijn van de oude CP.
    Zonder 'bruine' component.
    Wat dat betreft staat hij nu trouwens dichter bij de Sp dan bij zijn oude partij de VVD.
    Grappige ontwikkelingen. Geeft ook nog maar eens aan dat een partij die het niet expliciet voor het klootjesvolk opneemt geen enkele kans maakt in Nederland.

    BeantwoordenVerwijderen
  11. Gisterenmiddag ging BNR (Peptalk) over de PVV-stemmers. Dit keer kreeg je eens een wat genuanceerder beeld wie die PVV-stemmmers zijn.

    Het is inderdaad een misvatting te denken dat er geen 'allochtonen' zijn die op Wilders stemmen, zij belden ook naar BNR. Surinamers bijvoorbeeld.

    Verder belden er hoger opgeleiden met een duidelijke argumentatie maar ook 'eenvoudige lieden', zoals stratenmakers, die na Pim het gevoel hebben nu bij Wilders terecht te kunnen want ze kunnen nog steeds niet met hun buren praten, zeg maar. Onder de bellers leeft ook de angst dat Wilders hetzelfde lot beschoren zal zijn als Fortuyn.

    Wat ook opviel was dat het 'trotse' bellers waren die er geen probleem mee hebben hun naam op de radio te noemen en er dus openlijk voor uit komen dat zij op de PVV hebben gestemd.

    Of er stiekeme stemmers bij waren weet ik niet, wel ken ik zelf een aantal mensen die wel op Wilders hebben gestemd, maar met tegenzin. Proteststemmen dus.

    BeantwoordenVerwijderen
  12. Tussen vandaag en 2002 liggen zeven jaren.
    Die begonnen met een moord en met uitspraken zoals "we hebben er van gellerd", "we gaan het land in", "we moeten meer naar de kiezer luisteren"
    Zeven jaar later zijn we terug bij af.

    Ongeveer halverwege was er wéér een moord.
    Een expliciete moord.
    Eentje waar niets aan duidelijkheid te wensen over laat.

    Een Islamitische dolk vermoordde en stem van de vrijheid. Dader en Doel.

    Een moment van lering zou men denken.
    En nu deze bagger: "We zijn verrast"

    Hoe kan een politicus die gewend is vooruit te kijken verrast zijn over een politieke winst dat zich al drie maanden aankondigt ? (zie www.peil.nl)

    Waar dienen die "onafhankelijke "journalisten van:
    Nederland 1
    Nederland 2
    Nederland 3
    Radio 1t/m 4
    Parool, volkskrant, NRC,Elesevier, dan voor ?
    Kijken politici dan nooit een keertje naar het programma "opsporing verzocht"?
    Waar dienen die topambtenaren dan voor ?
    En waarom al die miljoenen verspild aan "wetenschappelijke " instituten die aan politieke partijen verbonden zijn.
    Waarom die "wetenschappelijke" Raad voor regeringsbeleid niet opgedoekt ?
    Vakbondsoverleg ? Werkgevers overleg ?
    Ooit wel eens een professor van naam en faam opgebeld ?
    Honderd dagen verbruikt om naar "de mensen in het land" te luisteren.


    Zoveel kansen voor open doel.
    Zoveel missers nadat de boodschapper van het slechte nieuws het met de dood heeft moeten bekopen.

    Van der Laan liet bij Nova het duidelijk zien. "we moeten nu echt iets doen, we moeten handelen, de tijd is kort, maar ik blijf racisme veroordelen."
    Tja.
    Dat worden weer niet spannende verkiezingen in 2011.



    En nu maar hopen dat Wilders niet geMiloševićt wordt.

    BeantwoordenVerwijderen
  13. De media creëren ook een kunstmatig en onjuiste tweedeling, met aan de ene kant zogenaamd hoger opgeleiden en kosmopolieten die dan op bv D66 stemmen en de laag opgeleide PVV stemmer die niet kosmopolitisch is. Een leugenachtig onderscheid dat past in de clichématige benadering door de gevestigde media.

    BeantwoordenVerwijderen
  14. PVV pakt vooral stemmen af van VVD, CDA en SP DEN HAAG - De PVV van Geert Wilders blijkt vooral kiezers aan te trekken die bij de laatste verkiezingen in 2006 nog stemden op zijn oude partij VVD, op de SP of op het CDA. De PvdA-achterban is vrij ongevoelig voor de PVV en de kiezers van GroenLinks en D66 laat Wilders volledig koud.

    Dat valt zaterdag op te maken uit een analyse van onderzoeksbureau Synovate naar de uitslag van de Europese verkiezingen van donderdag. De resultaten zijn afgezet tegen die van de Tweede Kamerverkiezingen eind 2006 en hebben alleen betrekking op de mensen die echt gestemd hebben.

    Opmerkelijk is dat van de uiterst trouwe SGP-stemmers die donderdag zijn opgekomen, bijna 10 procent dit keer zijn zegen gaf aan de PVV. En van de Partij voor de Dieren-stemmers die naar het stemlokaal kwamen, maakte ruim 17 procent dit keer het hokje van de PVV rood. Van de opgekomen VVD-stemmers koos ruim 27 procent voor de PVV.

    Maar vooral de SP-kiezers lijken te zweven: slechts 36,5 procent van degenen die donderdag opkwamen en ook in 2006 op deze partij stemde, deed dat nu weer. Een groot deel (bijna 22 procent) van hen stemde dit keer PVV, ruim 12 procent D66 en bijna 11 procent GroenLinks.

    Vanuit de huidige aanhang van de PVV bezien, koos ruim 26 procent eerder voor Geert Wilders. Verder komt ruim 23 procent van de PVV-achterban bij de VVD vandaan, ruim 16 procent van de SP en ruim 12 procent voelde zich eerder een CDA'er. Slechts bijna 5 procent van de PVV-aanhang is afkomstig uit de PvdA-gelederen.

    Deze uitkomst logenstraft de brede gedachte dat vooral de sociaaldemocraten kiezers verliezen aan Geert Wilders. De PvdA van Wouter Bos verloor donderdag weliswaar fors, maar de aanhang loopt vooral over naar D66 en in mindere mate naar GroenLinks. Die raakte op haar beurt ook stemmen kwijt aan D66, die donderdag eveneens fors won. Verder snoept de partij van Alexander Pechtold stemmen af van de VVD en van de SP.

    http://www.telegraaf.nl/binnenland/4098799/__Stemmen_VVD__CDA_en_SP_naar_PVV__.html

    BeantwoordenVerwijderen
  15. Op het weblog van Maurice de Hond heb ik nog eens nagevraagd hoe het kan dat de PVV vooral VVD-stemmers heeft getrokken, en toch sterk scoort in de rode bolwerken. Volgens De Hond is er een tweede factor die nog belangrijker is dan het overlopen van zwevende kiezers, namelijk de opkomst. Volgens hem heeft met name de PvdA te maken gehad met een slechte opkomst van de eigen aanhang.

    Een aardige verklaring vond ik ook bij Marcel Duyvestijn. Volgens hem is de PvdA bepaalde groepen kiezers al veel langer geleden kwijtgeraakt, al voor 2002.

    Lees zijn aardige weblog, een van de weinige waarin PvdA'ers aan kritisch zelfonderzoek doen.

    BeantwoordenVerwijderen
  16. Ik denk dat PVV zeker ook stemmers van SP heeft getrokken, want die zullen zich steeds minder herkennen in de jankerige en poltiek correcte Agnes Kant, zeker als het gaat om de houding ten aanzien van de islam. Klassiek links heeft weinig op met godsdienst, dus die kan zich nooit thuisvoelen bij partijen die zich nu links noemen en ook niet bij SP.

    BeantwoordenVerwijderen
  17. Hoe groot wordt het Wilders-effect?

    Afshin Ellian in Elsevier, 8.6.2009:

    Hoe groot wordt het Wilders-effect?

    BeantwoordenVerwijderen