In November las ik het bericht dat Van Morrison van plan was zijn solodebuut Astral Weeks live uit te voeren met dezelfde (sessie) muzikanten als waarmee hij dit ongekende meesterwerk in 1968 opnam in twee zeer geïnspireerde sessies die bij elkaar niet meer dan 48 uur in beslag namen.
Die korte opnameduur was op zich al een wonder, maar een nog groter raadsel blijft hoe Van Morrison erin slaagde op 22-jarige leeftijd een plaat te maken die zo volwassen is, zo melancholisch, zo doorvoeld en zo hartverscheurend mooi – en dat met een groep sessiemuzikanten die hij niet kende. Astral Weeks bevindt zich ergens op het snijpunt van folk, rock en jazz en blijft daarmee ook na 40 jaar nog altijd even uniek. Van Morrison heeft prima platen gemaakt (vooral Moondance, Tupelo Honey en Veedon Fleece zijn erg goed), maar Astral Weeks blijft in ‘a league of its own’. De plaat is nagenoeg altijd terug te vinden in de lijstjes van de ‘100 beste albums’, vaak in de hoogste regionen. Zeer terecht. Astral Weeks maakt in ieder geval sinds mijn eerste kennismaking 20 jaar terug deel uit van mijn persoonlijke top 10 en ik vraag me vaak af of er een plaat is die van begin tot eind tegelijkertijd zo geniaal en zo’n eenheid is.
In November speelde Morrison Astral Weeks op twee opeenvolgende avonden in The Hollywood Bowl in Los Angeles. De door mij en vele fans zo gehoopte wereldtournee zit er voorlopig nog niet in, al zal Morrison Astral Weeks in april twee keer ten gehore brengen in de Royal Albert Hall in Londen. Fans in andere steden moeten het doen met de live-registratie van het concert in LA, die inmiddels op cd is verschenen. Bij zo’n live plaat dringt zich natuurlijk de vraag op wat de meerwaarde is. Heeft de plaat sowieso bestaansrecht en verdient hij meer dan twee uit curiositeit voortkomende luisterbeurten? Het antwoord op beide vragen is een voorzichtig ‘ja’, al voeg ik daar direct aan toe dat dit alleen geldt voor de fans. Voor iedereen die Astral Weeks nog niet in bezit heeft: zorg ervoor dat je eerst het studioalbum krijgt.Voor de live-uitvoering heeft Morrison de volgorde licht gewijzigd. Het lyrische epos Madame George is nu het laatste van de Astral Weeks serie (ik ga even voorbij aan de twee extra nummers van latere albums die de cd afsluiten), in een licht verkorte versie, terwijl openingstrack Astral Weeks bijna twee minuten langer is dan het origineel. Van Morrison heeft zich dus nogal wat vrijheden veroorloofd in de arrangementen. Op zich prima, want daarmee verdient een plaat als deze zijn meerwaarde. Alle nummers worden goed uitgevoerd met een prima begeleidingsband, waarvan uiteindelijk alleen gitarist Jay Berliner is overgebleven van de originele muzikanten (het zou me niet verbazen als eeuwige chagrijn Morrison ruzie heeft gekregen met deze of gene). Morrison’s stem is duidelijk 40 jaar ouder, maar ik vind het juist mooi om dat verschil te horen, al besef ik dat niet iedereen dat met me eens zal zijn. Absoluut hoogtepunt is Sweet Thing, dat in zijn live-gedaante een extra dynamiek krijgt, niet in het minst vanwege de extra harmonica solo van ‘Van the man’ zelf.
De loopbaan van U2 bedraagt inmiddels ook al 30 jaar en wat vooral opvalt is dat de band na die drie decennia nog steeds erg goede muziek maakt. Het nieuwe album No line on the horizon trekt die lijn gewoon door, al blijken alle geruchten over een ‘veel gedurfdere’ plaat dan de twee – inderdaad nogal veilige – voorgangers - op weinig te berusten. De cd begint met het titelnummer (versie 1) en we bevinden ons direct op zeer vertrouwd U2 terrein. Dat is in dit geval bepaald geen probleem, want het is een erg goed, stuwend, krachtig en muzikaal nummer. (Als de band echt het avontuur op wil zoeken dan vertrouwen ze dit nummer toe aan een goede DJ om te kijken of die daar net zoiets avontuurlijks mee kan doen als Paul Oakenfold die in 1992 zes uitstekende dance-versies maakte van Even Better Than the Real Thing van U2’s ultieme meesterwerk Achtung Baby).De single Get on your Boots (opvallende keus trouwens) is misschien nog het meest gewaagde nummer. Erg mooi vind ik het met soundscapes openende Fez, dat ook kenmerkend is voor de meer ingetogen toon en stemming op de tweede helft van de cd en waarin we duidelijk de rol van producer Brian Eno terugvinden. Al zijn alle typische U2 elementen aanwezig (met name in No line on the horizon 2, maar ook in de sterke singelkandidaat Breathe), het hallelujah geluid dat me in de jaren 80 zo kon storen blijft godzijdank nagenoeg achterwege. Ook de heren van U2 worden toch echt een dagje ouder, gelukkig maar. No line on the horizon is geen wereldschokkende plaat en zal geen nieuwe fans opleveren (zoals de jaren 90 U2 wel deed), maar de cd bevat 12 prima nummers waar ik al een week met bijzonder veel plezier naar luister. En dat zal nog wel even zo blijven.
Kees Bakhuyzen
Van Morrison – Sweet Thing, live op Youtube:
U2 – Breathe, live at the David letterman show: hierr
Geen opmerkingen:
Een reactie posten