Misleidende ideële reclame

Het veelbesproken SIRE-reclamespotje over 'tolerantie' heeft het er niet over: tolerant zijn voor meningen waar je het totaal niet mee eens bent én in hoeverre je tolerant moet zijn voor intolerantie. Terwijl het daar natuurlijk om draait en niet om het tolereren wat je toch al respecteert.

Aan dat SIRE-spotje kun je je dus aardig ergeren. Je kunt het afkeuren, je kunt uitleggen waarom het zo'n onzinnig en tevens verraderlijk filmpje is maar je gaat geen gekke dingen
doen, je gaat niet in een boze bui de makers ervan molesteren, of erger. Je duldt de misleidende mening van SIRE over het begrip tolerantie terwijl er genoeg redenen zijn om dat niet te doen. Ziehier een voorbeeld van ware tolerantie.

Er bestaan landen waar het reclamespotje van de Stichting Ideële Reclame (SIRE) - een onafhankelijke stichting - meteen verboden zou worden.

Nederland doet zoiets niet. Niet alleen een teken van tolerantie maar net zo goed een teken van beschaving.

Rechtsgeleerde en filosoof Paul Cliteur schreef in zijn boek Moderne Papoea's (Dilemma's van een multiculturele samenleving): "Tolerantie is het gedogen van meningen (of individueel gedrag waarin een mening tot uitdrukking wordt gebracht) die men afkeurt en die men wel zou kúnnen verbieden."

Om tolerant te kunnen zijn is 't dus vereist dat je betrokken bent bij het onderwerp dat je tolereert, je hebt er op z'n minst een eigen mening over. Als je geen mening hebt, is er slechts sprake van onverschilligheid en onverschilligheid is géén tolerantie en kan dat ook nooit zijn.

Conny Palmen

Niet iedereen begrijpt dat (nog) en de ene filosoof is de andere niet. Ik herinner me goed hoe auteur, tevens filosofe, Conny Palmen live op televisie een fraai staaltje weggaf van deze begripsverwarring. Dat was in 2005 toen zij het televisieprogramma 'Zomergasten' presenteerde en haar gast, (scenario-)schrijfster Maria Goos, haar erop moest wijzen dat onverschilligheid over het doen en laten van bepaalde uit andere culturen afkomstige lieden in bepaalde Nederlandse prachtwijken beslist geen tolerantie genoemd mocht worden. Geen enkele reden om jezelf ervoor op de borst te slaan. 't Kan zelfs gevaarlijk zijn, die onverschilligheid. Je schiet er namelijk niets mee op. Uit zichzelf stopt dat intolerante gedrag van die bepaalde medeburgers echt niet. Daar keek La Palmen vreemd van op. Ze dacht dat ze het al die jaren helemaal goed had gezien en gedaan. Een onaangename ontdekking voor de vrouw die menige bestseller schreef. Hier had de filosofe niet eerder zo op tv bij stil gestaan: onverschilligheid is géén tolerantie!


Dan de uitspraak dat tolerantie voor intolerantie, intolerantie genereert terwijl intolerantie voor intolerantie, tolerantie mogelijk maakt.
Interessante stelling die niet, zoals Palmens onverschillige houding ten opzichte van intolerantie, bepaald in zwang is geraakt onder de elite. Noch onder de Nederlandse bevolking. Onbegrijpelijkerwijs en onlogisch genoeg probeert men juist uit alle macht tolerant te zijn voor intolerantie…

Maar stel, je hebt er weet van dat er binnen een bepaalde (minderheids)groep flink op los gediscrimineerd wordt, het hoort als het ware bij die cultuur. Je ziet het dagelijks om je heen gebeuren terwijl dat hier niet zo lang geleden geenszins het geval was en zeker niet in dergelijke mate.

Homo's uit zo'n groep bijvoorbeeld kunnen, als ze gezond willen blijven, maar beter in de kast blijven. Als ze zich ongestoord op straat willen begeven, kunnen vrouwen zich maar beter bedekken en afvalligen kunnen, als ze nog een beetje gezelligheid van hun familie wensen, 't maar beter voor zich houden dat ze niet meer in hun specifieke groepsgod geloven. Hier is duidelijk sprake van intolerantie binnen die groep. Je kunt het met even veel gemak discriminatie noemen.

Wat nu? Onverschilligheid is geen optie want je kunt er niet omheen, je móet er wel een mening over hebben, en die kan bijna niet anders dan afkeurend zijn want hier is zichtbaar iets niet in de haak.

Wordt er nu van je verwacht dat je je verdraagzaam opstelt, dat je de discriminatie tolereert? 

Eenvoudige vraag eigenlijk waarover de laatste tientallen jaren heel moeilijk gedaan wordt en waarop het antwoord toch zo eenvoudig had moeten zijn maar het nooit was en nog steeds niet is.

Tolerantie voor deze onwelriekende nieuwigheid is natuurlijk ongewenst. Het gaat hier verder dan intolerante meningen. Er kan zelfs betoogd worden dat het om zakelijk vast te stellen overtredingen gaat op de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens.

Nu zijn er door die overtredingen mensen daadwerkelijk slachtoffer geworden en, zo durf ik te stellen, vindt er meer intolerantie in onze samenleving plaats dan we eerder hebben meegemaakt. Niet louter en alleen binnen die eigen intolerante groep maar inmiddels ook daarbuiten. Iedereen kan hiervan op de hoogte zijn, mits niet verblind door onverschilligheid.

Tuurlijk, ik begrip best wel dat 't voor SIRE (of welke ideële instantie dan ook) moeilijk is een spotje over ware tolerantie te promoten. Zo'n harde noot kraken is pijnlijk. Te pijnlijk. U begrijpt net als ik dat zo'n spotje in onze multiculturele samenleving niet aanslaat.
Nu zitten we opgescheept met een filmpje dat niet verder komt dan het prediken van onverschilligheid en dat doodleuk de ellende die deze onverschilligheid in onze samenleving heeft veroorzaakt, onbenoemd laat.

Dat noem ik volksverlakkerij.

Gezien de ernst van de zaak, genoeg reden om een aanklacht in te dienen bij Stichting Reclame Code. Wat u?