Nette Mensen en Intouchables: Dromen over verlossing

De film Nette Mensen, gemaakt naar het boek van Robert Vuijsje en de Franse film Intouchables (korte inhouden bekend) hebben dezelfde twee grondthema’s. Van rassisisme is geen sprake, hoogstens wordt het verhaal nu en dan opgevrolijkt met een grap die verwijst naar het rassisime, of eigenlijk eerder naar de onbeholpenheid die door de migratiesituatie wordt opgeroepen.

In het verhaal van Vuijsje gaat het over de verlossing uit het isolement dat een snobistische en inadekwate opvoeding in Amsterdam Oud-Zuid schept. Zwarte maar niet zo hoogopgeleide gevulde meisjes laten de held de wereld zien. Sneuer dan die held kan je in deze wereld niet zijn: een joodse jongen met een Marokkaans uiterlijk. Iedereen weet dat daar niet mee te leven valt. Tegen het einde van het boek en de film hangt de verlossing in de lucht, mogelijk krijgt de held zijn leven terug uit handen van een zwarte fee die al zijn tekorten zal repareren.

Bij Intouchables gaat het over de verlossing uit het isolement dat een verlamming door een hoge dwarslaesie schept. Vrolijke zwarte jongen, niet zo hoog opgeleid maar deksels pienter, laat de verlamde held de wereld zien. Sneuer dan die held kan je in deze wereld niet zijn: verlamd en gevoelloos van af de nek tot aan beide voeten. Iedereen weet dat daar niet mee te leven valt. Gelukkig weet aan het einde de zwarte tovenaar een engelachtige fee te regelen die de held zal gaan redden – maar het einde blijft open.

Beide verhalen gaan over de muticulturele droom: zo zou de immigratie hebben moeten uitpakken. De migranten zullen een ieder die vanwege zijn gezondheid of door zijn opvoeding zwak is, sterk maken. Wie dag-in dag-uit de wereld van de multiculturele nachtmerrie bewoont, kan het niet anders dan heerlijk vinden even te mogen dromen van hoe het misschien ook zou kunnen gaan.