Donner: Nederlandse Moslimbroeders zijn kleinschalig maar doen geheimzinnig

Door Carel Brendel

Geruststellende mededelingen van minister Donner. Er bestaat geen directe dreiging van de Moslimbroederschap, die in ons land weinig aanhangers telt. De minder geruststellende mededelingen staan in de kleine lettertjes. De Nederlandse broeders krijgen ruime financiële steun uit het buitenland en doen zeer geheimzinnig rond bepaalde activiteiten.

Minister Piet Hein Donner heeft deze week het door de Tweede Kamer gevraagde overzicht verstrekt over de activiteiten van de Moslimbroederschap. De hoofdconclusie 



zal bekend voorkomen voor mensen die dit weblog met enige regelmaat volgen. De Nederlandse Moslimbroeders vormen geen directe bedreiging voor de democratische rechtsorde of de nationale veiligheid van ons land. Wel zouden de activiteiten van deze beweging op lange termijn een risico kunnen vormen, zo concludeert de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD).

De veiligheidsdienst geeft vier redenen waarom er op korte termijn niets aan de hand is. De AIVD schat het aantal actieve Moslimbroeders in Nederland op enkele tientallen; de beweging heeft een beperkte invloed op de moslimgemeenschap en het maatschappelijk middenveld; de dienst heeft geen aanwijzingen dat de doelstellingen en activiteiten van de organisatie in strijd zijn met de democratische rechtsorde; ze schat de weerstand tegen deze beweging zeer hoog in.

Net als in eerdere rapporten en verslagen voorziet de AIVD, dat er op termijn wel een risico voor de democratische rechtsorde in Nederland bestaat. Ook in dit geval zijn er vier redenen, waarvan er één nieuw en opvallend is, het heimelijke en veiligheidsbewuste optreden van de Nederlandse moslimbroeders.

Niet nieuw is deze stelling: “Het streven van de Moslimbroederschap om de islam leidend te laten zijn in alle aspecten van het leven van moslims kan bijdragen aan een voedingsbodem voor (onverdraagzaam) isolationisme en polarisatie.” Bekend is ook het streven om invloed te verwerven in het maatschappelijk middenveld. De AIVD “Als zij ook gaan deelnemen aan politieke besluitvorming zonder open te zijn over hun signatuur en daarmee hun belangen en bedoelingen, kan dit tot een onwenselijke situatie leiden.” De dienst wijst verder op het brede internationale netwerk en de ruime financiële middelen van de beweging.

Opmerkelijk is inderdaad de vierde reden tot zorg: “Door het veiligheidsbewuste en heimelijke optreden van de Nederlandse Moslimbroeders kan niet uitgesloten worden dat er naast de geconstateerde intenties andere doelstellingen bestaan die strijdig kunnen zijn met de democratische rechtsorde in Nederland.”

Vooral de kop en de aanhef van het persbericht zijn vrij geruststellend, maar de begeleidende Kamerbrief (een Pdf-bestand bij het persbericht) aan de Tweede Kamer is ietsje minder geruststellend, zonder dat er overigens direct aanleiding is voor alarmistische conclusies.

Enkele punten uit de Kamerbrief.
“Zowel uit wetenschappelijke publicaties als uit andere informatie die de AIVD ter beschikking staat blijkt dat de Federation of Islamic Organisations Europe (FIOE) gezien kan worden als de koepelorganisatie van de Moslimbroederschap in Europa. De FIOE heeft een sturende rol binnen de Europese Moslimbroederschap en bepaalt het centrale beleid, dat lokaal wordt uitgevoerd door nationale federaties.”

“De Moslimbroederschap in Nederland vormt geen formele organisatie waarvan het lidmaatschap onomstotelijk vast te stellen is. Ook in Nederland is sprake van diffuus netwerk van personen die sympathie hebben voor het religieuze gedachtegoed van de Moslimbroederschap. Meerdere van deze personen hebben zich verenigd in de Federatie Islamitische Organisaties in Nederland (FION). De FION staat in contact met de FIOE, hetgeen onder ander blijkt uit de website van FIOE waarop de FION tot voor kort werd genoemd als een van de nationale federaties.”

Zoals onlangs werd gemeld op deze website is de FION onlangs uit de Europese federatie FIOE gestapt. Volgens een ingewijde heeft dit vooral te maken met de ongewenste internationale bemoeienis met de gang van zaken binnen de Nederlandse afdeling. Grote ideologische verschillen lijken er niet te bestaan. Net als de Europese organisatie heeft de FION bijvoorbeeld krachtig stelling genomen tegen het recente geweld tegen christenen in Irak en Egypte. Twee FION-bestuursleden, Jacob van der Blom en Khadar Ainashe, zijn nog steeds bestuurslid van Europe Trust Nederland, de onroerend goedstichting van de Moslimbroeders. Deze beheert de nieuwe moskee in Slotervaart, waaruit de FION zich heeft teruggetrokken, schreef ik in het zelfde weblog.

“De AIVD schat in dat het aantal actieve Moslimbroeders in Nederland zich beperkt tot enkele tientallen. Hierdoor is de invloed van de Nederlandse Moslimbroeders, ondanks het hoge ambitieniveau, vooralsnog beperkt. Het aantal sympathisanten, dat geen actieve rol vervult, maar bijvoorbeeld openbare bijeenkomsten bezoekt waar het gedachtegoed van de Moslimbroederschap wordt uitgedragen, ligt hoger. Het gaat hier om niet meer dan enkele honderden personen. Hierbij moet bovendien aangetekend worden dat niet alle bezoekers zich bewust zijn dat deze bijeenkomsten feitelijk georganiseerd zijn door Moslimbroeders.”

“Uit het onderzoek van de AIVD komt naar voren dat de Nederlandse Moslimbroeders de afgelopen jaren hun invloedssfeer in de Nederlandse samenleving hebben uitgebreid. Zij ontplooien diverse activiteiten die als doel hebben hun gedachtegoed onder de moslims te verspreiden en de positie van de islam in de Nederlandse samenleving te versterken. Voor deze activiteiten hebben zij financiële middelen tot hun beschikking die zij in het Midden-Oosten, met name in de Golfstaten, hebben vergaard. De FION heeft met deze financiële middelen de bouw van diverse islamitische centra in Nederland ondersteund.”

“Een van de activiteiten van de Nederlandse Moslimbroeders is de organisatie van of betrokkenheid bij verschillende open bijeenkomsten. De FION organiseert bijvoorbeeld jaarlijks een zomerkamp voor islamitische jongeren en is betrokken geweest bij de organisatie van een jaarlijkse bekeerlingendag en het islamcongres in Amsterdam in mei 2010. Dit congres heeft in de media en politiek aandacht gekregen vanwege de mogelijke komst van predikers met een radicale signatuur, waaronder Yusuf al-Qaradawi en Salah Soltan. Zij hebben in het verleden onder andere anti-westerse, antizionistische en anti-integratieve uitspraken gedaan. Op het congres was uiteindelijk alleen Soltan aanwezig, en zowel hij als andere sprekers hebben geen radicale uitspraken gedaan.”

Aantekening van mijn kant: De Kuwait Times berichtte dat de jongste (vanuit Koeweit gefinancierde) bekeerlingendag van de Moslimbroeders door 1600 mensen werd bezocht, maar wellicht heeft de organisatie dit aantal overdreven. Op mijn webblog is nooit de komst van Al-Qaradawi naar Amsterdam gemeld. Wel die van Salah Soltan, lid van Qaradawi’s European Council for Fatwa and Research (ECFR) en verzinner van antisemitische bloedsprookjes over joden, die matzes zouden maken van het bloed van christenen. Uiteraard herhaalde de voorman van de moslimbroeders deze teksten niet op een keurig congres in Amsterdam. Organisator Van der Blom beweerde in Het Parool van 22 april 2010 nog dat de Moslimbroederschap niets met het congres te maken had, maar deze bewering slikt de AIVD niet voor zoete koek. Als de AIVD-medewerkers dit congres hebben gevolgd, dan weten ze ook dat de Amsterdamse jongerenimam Yassin Elforkani bij de organisatie was betrokken, en dat de zaal in Hotel Mövenpick werd gehuurd door de Yanda Groep, het bedrijfje van deze imam.

Terug naar de brief van Donner, waarin niet op individuele Moslimbroeders wordt ingegaan: “De Moslimbroeders in Nederland zijn betrokken bij verschillende initiatieven die de Palestijnse zaak steunen. Zo is de FION betrokken bij de organisatie van de Vredesvloot in 2011. De FION was mogelijk ook betrokken bij de organisatie van de Vredesvloot in 2010. Van oudsher sympathiseert de Moslimbroederschap met de Palestijnse zaak en met Hamas, die in 1987 is ontstaan vanuit de Palestijnse tak van de Moslimbroederschap. De AIVD heeft geen concrete aanwijzingen dat de Moslimbroeders in Nederland andere dan humanitaire doelstellingen van Hamas feitelijk ondersteunen.”

Het woord ‘mogelijk’ kan gerust worden weggelaten als het gaat om de Gazavloot van 2010. Aan boord was de Nederlandse activist Amin Abou Rashed, ooit als fondsenwerver voor Hamas actief in de op advies van de AIVD financieel geblokkeerde stichting Al Aksa. Naar eigen zeggen is deze Moslimbroeder oprichter van de European Campaign to End the Siege of Gaza. ‘Abou Eenarm’ gaat volgende maand opnieuw als opvarende mee, dit keer aan boord van de Nederlandse ‘Grettaboot’.
Het interessantste nieuws bewaart Donner tot het slot. “De AIVD constateert dat personen en organisaties in Nederland iedere affiliatie met de Moslimbroederschap ontkennen, net als dat in andere landen in Europa het geval is. Een deel van de verklaring ligt waarschijnlijk in het feit dat de Moslimbroederschap in de Arabische wereld verboden was en vaak nog is, waardoor de Moslimbroeders de aldaar noodzakelijke heimelijkheid wereldwijd hebben overgenomen. Tevens is het mogelijk dat de Moslimbroeders repercussies voor familie of voor zichzelf tijdens bezoek aan hun moederland vrezen. De meest waarschijnlijke reden om de signatuur te verhullen acht de AIVD de zorg voor een negatief imago als gevolg van het beeld dat de Europese Moslimbroederschap een bewuste, misleidende strategie volgt om op lange termijn de invoering sharia en de islamitische staat in Europa te realiseren.”

“De AIVD constateert tevens dat de Nederlandse Moslimbroeders besloten bijeenkomsten organiseren, gericht op dawa (missie activiteiten) en tarbiyya (educatie), die alleen toegankelijk zijn voor personen die tot de kleine kring van vertrouwelingen van de organisatoren behoren. Aan deze besloten bijeenkomsten wordt geen ruchtbaarheid gegeven en de AIVD constateert dat er in het kader van deze besloten bijeenkomsten sprake is van heimelijk en veiligheidsbewust gedrag.”
Vooral deze laatste vaststelling laat zien dat er ondanks de geringe dreiging werk aan de winkel is voor onze gleufhoeden.