'willen we recht doen aan vrouwen of willen we de islam van alle kritiek vrijwaren?'

De koran verordent ongelijkwaardigheid voor de wet en die komt in praktisch elk islamitisch land voor. Dit komt door het feit dat de koran verklaart dat de getuigenis van twee vrouwen voor de rechtbank gelijk is aan die van één man. Ongelijkwaardigheid voor de wet voor 50% van de bevolking kan nooit leiden tot sociale gelijkheid of rechtvaardigheid in de samenleving.

We weten allemaal dat dit alles geen dode letter is, het zijn geen lang verdwenen regels en praktijken, evenmin als het afhakken van handen en voeten, het stenigen van vrouwen en mannen. Integendeel, in sommige moslimlanden zijn dit de officiële rechtsregels. Sterker, de familieregels zijn wetten die in alle islamitische landen (behalve Turkije) worden toegepast. Zelfs in het Westen gelden onder de islamitische gemeenschap familieregels die strijdig zijn met de officiële nationale wetten. Polygamie komt in Europa voor en moslimvrouwen erven maar de helft van wat hun broers krijgen. Bij het overlijden van een man heeft zijn weduwe recht op slechts een achtste van zijn nalatenschap. Zo bepaalt de sharia (de Islamitische wetgeving) het en zo gebeurt het meestal ook.

Daarom is het van belang om de positie van de vrouw in de islam kritsch te analyseren. Daarbij moeten we ons afvragen wat ons doel is: willen we recht doen aan vrouwen of willen we de islam van alle kritiek vrijwaren?

Ik heb sterk de indruk dat veel moslims (en islamologen) de tweede positie verkiezen boven een eerlijke, moedige en intellectueel integere positie ten opzichte van de islam.

Het lijkt er haast op dat men bang is dat de islam een kritische, eerlijke analyse niet kan doorstaan. Daarom gebruikt men bepaalde teksten en verzwijgt men andere of wringt men zich in allerlei bochten om tot de gewenste conclusie te komen. Dit is een houding die men apologetisch noemt. Ze getuigt van weinig vertrouwen in de weerbaarheid van de islam als godsdienst.

Ik weet ook niet waar we uitkomen wanneer we op een eerlijke, integere manier met deze materie omgaan. Ik weet alleen dat er zonder kritiek weinig vernieuwingen mogelijk zijn.

We moeten af van de vijandige reactie tegenover religiekritiek. Sterker, we moeten criticasters waarderen omdat bij een hervorming hoort dat men standpunten inneemt en dat dit automatisch leidt tot onenigheid met de orthodoxe officiële stroming in de islam. Tenslotte moet men in alle openheid kunnen zeggen wat er hervormd dient te worden en waarom. Dit vereist een zekere moed binnen een cultuur die niet open staat voor kritiek en waar verschil van mening kan leiden tot verkettering en uitsluiting, zo niet tot bedreiging en erger. Deze kritiekloze houding kan alleen veranderen indien er genoeg mensen zijn die hun mening openlijk durven te uiten. Uiteindelijk leidt kritiek tot het weerbaar maken van het individu en zal het de weg vrij maken voor een humane en rechtvaardige samenleving.

Waarom nog een boek over vrouwen en islam?

Vroeg of laat krijgt iedereen die kritiek op de islam heeft van moslims het advies te horen zich eerst in de islam te verdiepen. Moslims zijn er blijkbaar heilig van overtuigd dat zodra men de koran leest, alle kritiek uit zichzelf zal verdwijnen en dat men er achter zal komen dat de kritiek onterecht is.

Mijn ervaring is juist het omgekeerde: hoe meer ik me in de islam verdiep, hoe sterker de bezwaren ertegen worden! Sinds een aantal jaren ben ik intensief bezig met het bestuderen van de authentieke bronnen van de islam. Ook de gschiedenis van de islam en de praktijk van moslims vroeger en nu zijn zaken die mij bezighouden. Mijn kennis van de islam is niet alleen theoretisch. Naaast het feit dat ik tot mijn twintigste in een islamitisch land, Egypte, heb gewoond, ben ik professioneel betrokken bij de ervaringen van moslims in Nederland. Ik ben namelijk tolk in de Arabische taal, een beroep dat mij in de gelegenheid stelt om van dichtbij getuige te zijn van de belevenis van duizenden moslims en de conflicten die ontstaan in het dagelijks leven door de botsing tussen de islamitische en de westerse opvattingen. Door dit alles groeit mijn overtuiging dat de manvrouw-relatie in de islam aan de wortel ligt van de crisis die de islam doormaakt. het is bovendien een van de belangrijkste tekortkomingen van de islam als denk- en leefsysteem. Ik voel de behoefte mijn bezwaren over de genderverhouding en de positie van de vrouw in de islam te delen met anderen en dit vormt dan ook de rode draad in dit boek. (...)

Nahed Selim

Uit: Allah houdt niet van vrouwen - Nahed Selim
pag. 9/10 (voorwoord)
Houtekiet 2007
info@houtekiet.com
www.houtekiet.com