Aan het eind van Paul & Witteman (vrijdag 11 febr. 2011) vertelde de Egyptische politicologe Monique Samuel, dat de volgende grap in Caïro de ronde doet. Mubarak wordt aan de hemelpoort opgewacht door zijn voorgangers Nasser en Anwar al Sadat en vraagt hen hoe ze zijn omgekomen. De eerste slaat zich op de borst: door een hartaanval. De tweede maakt een schietgebaar: neergeschoten. Op de vraag hoe hij aan zijn einde is gekomen, antwoordt Mubarak: door facebook. In de media wordt lyrisch verteld over de moed van de facebook generatie in Egypte. In genoemde uitzending stak de Egyptische acteur Sabri Saad el Hamus (bekend van de tv-serie Pleidooi, - en nu te zien in de dramaserie Het levenslied) zijn trots op de jonge generatie niet onder stoelen of banken. De afgang van Mubarak is bewerkstelligd door slim gebruik van social media. Zo worden de ontwikkelingen in Egypte door veel journalisten en politicologen geduid. Facebook en twitter hebben ongetwijfeld een grote rol gespeeld in de communicatie tussen de opstandelingen op het Tahrirplein in Caïro en elders, en in de berichtgeving naar buiten toe. En met recht spreken verslaggevers over volharding en moed van de jongeren in Egypte. De vreugde over de afgang van Mubarak in P & W was hartverwarmend. De deelnemers aan het programma vierden terecht een feestje naar aanleiding van de veranderingen in Egypte. Of social media daarbij een doorslaggevende rol hebben gespeeld, is de vraag.
In zijn essay Het kunstwerk in het tijdperk van zijn technische reproduceerbaarheid (1936) stelt de filosoof en kunstcriticus Walter Benjamin, dat met de reproduceerbaarheid van het beeld in fotografie en film het aura van de kunst in het geding is. Anderzijds maakt reproduceerbaarheid ook een verdergaande democratisering mogelijk, waardoor (visuele) communicatie binnen het bereik van
grotere groepen komt. Maar technische vooruitgang betekent niet per definitie sociale vooruitgang. Nieuwe communicatiemiddelen produceren niet als vanzelf nieuwe verhalen. Benjamin wees op de vernieuwende en progressieve kracht van de avant-garde kunst en met name de film (van Eisenstein wiens montagepricipes tot op de dag van vandaag gebruikt worden) in de twintiger jaren in de Sovjet Unie. Maar hij constateerde ook hoe deze al snel verkwanseld werd onder Stalin, en geabsorbeerd door het terreurbewind van Hitler (de propagandafilms van Leni Riefenstahl). Nieuwe technieken kunnen snel in bestaande sociale verhoudingen worden opgenomen, of juist als instrument gebruikt worden voor controle en onderdrukking, zoals met social media in Iran gebeurt. In The social network (2010) van David Fincher zien we, hoe Mark Zuckerberg, student informatica aan de Harvard University , in eerste instantie een smoelenboek voor studenten ontwierp. Wrok over afwijzing in de liefde dreef hem tot de creatie van zijn gigantische wereldwijde netwerk en maakte hem in no time tot de jongste miljonair. In Tunesië en Egypte waren en zijn de traditionele media voor het eerst afhankelijk van de sociale netwerken, gebruikt door de y-generatie. Maar ook de jeugdige opstandelingen in Caïro verspreidden hun berichten op bepaalde momenten via pamfletten en niet via Facebook. Dat had, zo twittert de 26-jarige facebook-generatie-genoot Evgeny Mozorov (The net delusion – How not to liberate the World – 2011), te maken met het feit dat de corrupte overheid zelf social media gebruikte om tegenstanders op te sporen. Mozorov betoogt in zijn boek, dat internet even goed is in het verstevigen als in het ondermijnen van dictaturen. Hij spreekt in dit verband van ‘cyberutopisten’ en ‘internetcentristen’ die er vanuit gaan, dat de wereld des te democratischer wordt naarmate er meer ADSL-aansluitingen zijn. Zoals Benjamin beschreef, hoe de techniek van technische reproduceerbaarheid in de film kon verworden tot propaganda-instrument en Hollywoodcultus, zo wil Mozorov ons duidelijk maken, dat internet kan devalueren tot instrument voor onderdrukking en bron van louter massavermaak.
De opstand in Algerije en Egypte is ook veelvuldig vergeleken met die in de voormalige oostbloklanden. De rede van Mubarak en de reactie daarop van het Egyptische volk zouden te vergelijken zijn met de toespraak van Caucescu in 1989, halverwege welke de laatste verdwaasd de verzamelde menigte in staarde die hem uitjouwde en beschimpte. Waarna hij zich ijlings uit de voeten probeerde te maken. Ook en zelfs Caucescu werd met respect behandeld en ontvangen door het Westen. Het was een Amerikaanse overtuiging, dat de koude oorlog (nooit beter verbeeld dan in Dr. Strangelove van Kubrick , 1963, - met Peter Sellers in drie fenomenale rollen) door het Westen was gewonnen met informatie, informatie en nog eens informatie. Pamfletten en radio-uitzendingen hebben natuurlijk een belangrijke rol gespeeld in de fluwelen revolutie van 1989, maar konden dat doen op het moment dat het communistische systeem in deze landen sociaal en economisch op was. Dat zien we ook in films als Goodbye, Lenin! (2003) en Das Leben der anderen (2006), waarin op respectievelijk komische en dramatische wijze werking en ondergang van de DDR getoond worden. Leon de Winter en F. Springer gebruiken de omwentelingen in Praag en Berlijn als decor voor hun romans Hoffman’s honger (1990, - in 1993 door De Winter verfilmd tot tv-serie) en Quadriga (2010). In beide verhalen wordt de hoofdpersoon verliefd op een dubbelspionne. De Roemeense cinema heeft 20 jaar na de omwenteling een grote vlucht genomen. In 2007 besteedde het Filmmuseum in Amsterdam aandacht aan de met prijzen overladen films De dood van meneer Lazescu (2005 – Puiu), 12.08 East of Bucharest (2006,- Porumboiu) en 4 Maanden, 3 weken en 2 dagen (2007 – Mungiu), waarvan de eerste twee expliciet reflecteren op het bewind van de Roemeense dictator.
Vooralsnog overheerst de vreugde in Egypte. En terecht. In P& W danste Monique Samuel als een volleerd buikdanseres op tafel. En in DWDD werd de afgang van Mubarak gevierd met een korte opera van schrijver Hafid Bouazza en componist (Tirza) Bob Zimmerman. En een rap van de Egyptische facebookgeneratiegenoot Yes-R.
Niet om een partypooper te zijn, maar meer dan 40% van de Egyptenaren is analfabeet, slechts 20% of minder heeft beschikking over internet. Internet en GSM communicatie zijn storingsgevoelig en zijn vele uren/dagen uit de lucht geweest. Veel Egytische vrouwen mogen van hun man geen gsm. Veel protesterende jongeren hebben nog geen mobiel gsm/internet phones.
BeantwoordenVerwijderenJe kunt met je westerse ogen met of zonder Egyptische achtergrond ook fata morgana's zien omdat dat je dat zo graag wilt.
En overdrijven is een kunst.
Lijkt me sterk dat internet en gsm de reden zijn voor vertrek Mubarak. Maar gewoon in uw eigen onzin geloven!
BeantwoordenVerwijderenU zegt:
"Vooralsnog overheerst de vreugde in Egypte. En terecht. In P& W danste Monique Samuel als een volleerd buikdanseres op tafel."
Denk dat Egypte te vroeg juigt..........en dat die Monique op de tafel danst is leuk, ze zit per slot van rekening in een vrij en westers land. In Egypte van de toekomst zal dat hoogstwaarschijnlijk niet meer kunnen..........lang leve de Moslimbrotherhood??????
Ik heb een half uur geleden op internet een John's Gold Limited Edition gekocht voor de schappelijke prijs van € 99.95. Ik behoor tot de eerste tien k77opers. Een mobiel met joekels van toetsen en waarmee je uitsluitend kunt bellen. Het eminente voordeel van het ding zit aan de achterkant. Aan de achterkant zit een deurtje waarachter niet alleen een mijn zwarte credit card past maar ook mijn boerka vergunning ! Ik krijg een boerka vergunning om reden dat ik door de belastingdienst erkent ben als gewetensbezwaarde voor de sociale verzekeringen. Ook ik heb als het mij uitkomt zo mijn principes. Voor mijn medemoslims is het ding qua bellen door hun durskes ideaal. Uitsluitend bellen naar 10 voorgeprogrameerde familieleden dus wat wil je nog meer ! ? Er zit aan de zijkant ook een pennetje dat ins'allah kan worden vervangen door een koolstiftje of mascara borsteltje.
BeantwoordenVerwijderenDeze reactie is verwijderd door de auteur.
BeantwoordenVerwijderenDe westerse politici en vooral het journaille staan te juichen dat er een omwenteling heeft plaats gevonden in Egypte. Maar ik vraag me af, hoe dom deze zijn mensen dit te doen. Of zijn ze juist niet dom en schuilt er een verborgen strategie achter? De problemen die in Egypte heersen hebben slechts secundair iets te maken met de persoon Osni Mubarak. Het is vooral en op de eerste plaats de Islamitische cultuur die verantwoordelijk is voor de huidige toestand in Egypte. Een cultuur die van oudsher gericht is op groepsbelang en etnisch belang. Het individuele belang en de individuele rechten om in volledige vrijheid je leven in te richten is in een moslim cultuur volledig afwezig. Enkel in culturen waarin de individuele vrijheid van gedachte en het woord gewaarborgd is wordt het mogelijk een democratie in het leven te roepen. Osni Mubarak is nu verdwenen maar de verstikkende Islamitische cultuur is nog onveranderd aanwezig. Als later in dit jaar democratische verkiezingen gehouden worden wil dit absoluut niet betekenen dat er ook vanzelfsprekend een democratisch bestuur uit volgt. Er zijn voldoende voorbeelden in de wereld te benoemen waarbij op democratische wijze volstrekt totalitaire regimes gekozen werden of zich na verloop van tijd als dusdanig ontpopten. Het is niet onwaarschijnlijk dat een dergelijke ontwikkeling tegen het einde van dit jaar begin volgend jaar ook in Egypte zichtbaar wordt. Laten we hopen van niet. Mogelijk dat het leger dat nu in de transitie de macht heeft een dergelijke ontwikkeling kan tegenhouden. Onder Bubarak vond ook repressie plaats daar hoeven we niet om heen te draaien. Maar we weten ook dat onder Mubarak verkrachte en/of overspelige vrouwen niet in het gevang kwamen of nog erger ter dood gebracht werden. Ook mensen met een homoseksuele geaardheid werden relatief met rust gelaten en vrouwen die niet gesluierd wilden lopen hadden de vrijheid op straat te gaan zonder aangehouden te worden door de een of andere agent van de religieuze politie. Of deze vrijheden en de menselijke integriteit van lichaam en leven nog lang gewaarborgd zijn na de democratische verkiezingen blijft vooralsnog afwachten. Ik hoop van harte van wel. Maar ik heb ook de demonstranten duidelijk horen scanderen op het grote plein in Cairo. En dit waren geluiden waarin onvervalst opgeroepen werd tot terug keer naar de ware islam en voor de totale vernietiging van Israel en de Joden. Dit was vooral in het begin van de opstand. In het midden van de opstand en tegen het einde heb ik deze geluiden niet meer gehoord. Ik verdenk dan ook onze journalistiek ervan dat ze bewust enige censuur hebben gepleegd op de beelden. Beelden die ze wel in Europa lieten zien en beelden die ze liever niet wilden laten zien. Dit doet mij in enige mate huiveren. Zowel voor de toekomst van Noord Afrika alsook voor de toekomst van het Europese continent.
BeantwoordenVerwijderenHet Egyptische volk is vrij!
BeantwoordenVerwijderenJazeker............M. van Nieuwkerk zei het zelf.
Misschien is het ten aanzien van Egypte ook interessant om naar de feiten van een enquete gehouden door pewglobal.org te kijken .
BeantwoordenVerwijderenPew report : 2 december 2010 .
vraag aan Egyptische moslims .
1. Democracy is preferable to any other kind of government . 59 % mee eens .
2. In some circumstances , a non-democratic government can be preferable. 22% mee eens .
3.For some one like me , it doesn't matter what kind of government we have . 16% mee eens .
Ik neem aan dat de 10% Christenen zo wie zo democratie willen .
We zien in hetzelfde onderzoek diverse "democratische" betreurenswaardige resultaten .
Het stenigen van mensen na overspel . voorstander is 82 % . Een gedeelde eerste plaats met Pakistan .
Amputatie en zweepslagen . voor 77 % .
Doodstraf bij de keuze van een moslim voor een ander geloof dan Islam . 84% .
Scheiding van mannen en vrouwen op de werkplek . voor 54% .
Het vertrouwen van Egyptische Moslims in Osama Bin Laden . 19% is positief .
Positief over Al Qaida . 20 % .
Positief over Hamas . 49 % .
positief over Hezbollah . 30% .
Een grote rol van Islam in de politiek . 95% .
Al dat geroep over democratie , is toch allemaal loze nietszeggende praat . Een gemiddelde Egyptenaar weet totaal niet wat democratie is , in de afgelopen millenia ging het altijd over heersers , iets wat ook in elke moslim maatschappij tegenwoordig de norm is nl. dictatuur.
Een land met zulke ideeën , wat is daar nou van te verwachten . Ik snap persoonlijk helemaal niet waarom mensen überhaupt een dergelijk land met een dergelijke mentaliteit voor wat voor reden dan ook bezoeken. Wat moet je daar als democraat ? Wat heb je daar te zoeken ?
Zie ook: Phyllis Chesler:
BeantwoordenVerwijderenA Virtual Revolution in Saudi Arabia
As I have noted before, the Egyptian women in the streets of Cairo were wearing severe hijab; some were wearing face veils. The men and women carried signs against Israel and America. But I saw no signs demanding women's rights.