Voorwoord bij de tweede druk van 'Zelf Schrijver Worden'
In deze herdruk heb ik geen veranderingen aangebracht behalve een verbetering van de interpunctie en de vervanging van enkele woorden door een beter synoniem.
In de eerste van mijn vier voordrachten wees ik op de nauwe verwantschap tussen religie en kunst, die ik tweelingzusters noemde, en besprak ik een religie die men zich zonder kunst niet kan voorstellen: de Rooms-Katholieke Kerk. En ik beloofde mijn toehoorders in mijn volgende voordracht een andere wereldomspannende religie te zullen bespreken die eveneens zeer geïnteresseerd is in kunst, maar deze vervolgt en zoekt te vernietigen. Deze andere godsdienst is het socialisme.
Van die toegezegde voordracht heb ik gemeend te moeten afzien. Als de ruiters van de Apocalyps op pad gaan, kan men beter ramen en deuren vergrendelen en wachten tot de gramschap voorbij is. Ik was nog te zeer geschokt door wat ik tijdens het bezoek van de Paus aan Nederland gedurende mijn journalistieke reportage had gezien en medegemaakt. Na de verschrikking van de Jodenvervolgingen had ik nog niets vergelijkbaars aanschouwd. Als het Nederlandse volk, de pers en vrijwel alle andere media deze terreur van harte goedkeurden, moest ik dan in het openbaar iets gaan vaststellen dat niemand wilde horen? De mens wil nu eenmaal geen vrijheid, aanbidt het gepeupel, en stemt op zijn eigen moordenaar. Iwan Toergenjew heeft het reeds gezegd: 'De mens is niet voor vrijheid geboren.'
Ik hecht veel betekenis aan wat de Franse historicus Ernest Renan (1823-1892) voorzag. Hij voorspelde dat het socialisme de godsdienst van de toekomst zoude worden, en dat die nieuwe godsdienst geen enkele andere godsdienst naast zich zoude dulden. Wel achtte hij het mogelijk dat het socialisme zich zoude kunnen verzekeren van de medeplichtigheid van de Rooms-Kathholieke Kerk,
en dan zoude volgens Renan de duisternis van nieuwe middeleeuwen op de aarde nederdalen. De waarschuwing van Renan was toen misschien overdreven, maar profetisch was zij wel: ik acht haar thans zeer actueel. Katholieken verschillen niet veel van andere mensen, behalve dat zij zich iets blijmoediger in het menselijk lot weten te schikken. Dus ook onder hen, de katholieken, zijn er de 'bataljons der argelozen', de 'weg met ons'-typetjes, en andere imbecielen die het socialisme pas het ware christendom vinden. Ik wil liever niet vervolgd worden, maar veel mensen schijnen er naar te snakken.Gerard Reve
Herfst 1995
Uit: Verzameld Werk - Gerard Reve
Deel 4
pag 407-408
Uitgeverij L.J. Veen
Amsterdam/Antwerpen
Geen opmerkingen:
Een reactie posten