De angst van mensen om alles kwijt te raken door iets wat van buiten komt. Daarover gaat volgens de Belgische filmregisseur Stijn Coninx, bekend van zijn films rondom de komiek Urbanus (
Hector en Koko Flanel) en zijn strijdbare sociale epos
Daens (genomineerd voor een Oscar), zijn nieuwe film
Marina. In dit geval betreft het duizenden Italianen die in de jaren vijftig naar België kwamen om in de mijnen te gaan werken. Het verhaal van een Italiaanse jongen (Rocco Granata) die van de ene op de andere dag emigreert naar een voor hem volkomen vreemd land en uiteindelijk beroemd wordt door zijn hit Marina. Mooi design, charmant spel van de Vlaams-Italiaanse Matteo Simoni, vertegenwoordiger van een generatie die helemaal geen Italiaans meer spreekt, en sfeervolle scènes, waarin de Roccovertolker met een hese stem en accordeon rokerige cafés op zijn kop zet. Maar het is soms ook een mierzoete film. Nee, dan
Die andere Heimat / Chronik einer Sehnsucht, het vier uur durende prachtige epos van Edgar Reitz, in feite een proloog op zijn eerdere tv serie
Heimat – Eine Deutsche Chronik. Over de geschiedenis van een familie in het fictieve dorpje Schwabbach in de streek Hunsrück. Ging het in de serie over de oorlogstijd, de jaren zestig en de jaren na die Wende, in zijn nieuwe epische vertelling, weer grotendeels in zwart-wit, behandelt Reitz de jaren veertig in de negentiende eeuw, toen op het Duitse platteland armoede, honger en ziekten heersten. Het was de tijd van de grote emigratie naar Brazilië, het beloofde land ‘waar met Kerstmis de rozen bloeien’. In één van de indrukwekkendste scènes zien we hoe in het landschap van de Hunsrück een stoet emigranten met paard en wagen op weg naar Rotterdam een lange stoet met gestorven kinderen kruist. Die trek naar elders, waar het beter zou zijn, wordt in veel films en romans beschreven. Onlangs nog in
Dit zijn de namen van Tommy Wieringa,
La Superba van Ilja Leonard Pfeiffer en
De afvallige van Jan van Aken (zie
Driemaal migratie). In januari wijdde de VARA aan het verschijnsel migratie een driedelige documentaire, op basis van Het land van aankomst van Paul Scheffer. De uittocht naar het beloofde land. In allerlei variaties en in heel verschillende tijdsperioden. In Zwitserland heeft nu de uitslag van een referendum bepaald, dat er een quotum moet komen voor ‘vreemdelingen’. Mensen van elders uit Europa. Alle partijen die de afgelopen tijd de handen ineen sloegen om de EU met de komende verkiezingen de definitieve nekslag te gaan toebrengen, juichen om het hardst. Zie hoe het ook kan. Zwitserland is hun grote voorbeeld. Maar is hun vreugde realistisch? Wie schiet er met de uitslag van dit referendum wat mee op?
In 1992 had de Zwitserse Volkspartij SVP het via een referendum voor elkaar gekregen dat Zwitserland buiten de EU bleef tot ontzetting van de toenmalige regering. Het heeft tien jaar gekost om
