De massaal aanwezige media hebben niets gemerkt van intimidaties tijdens de verkiezing van de Osdorper Achmed Baâdoud tot lijsttrekker in Amsterdam Nieuw-West. Als er voorafgaand daaraan al leden zijn geronseld, dan is dat vooral gebeurd in het Marcouch-bolwerk Slotervaart. Verontrustender is een derde element in een uitgebreide reconstructie van de Volkskrant: de mogelijke bemoeienis van de 'multiculturele evenementenindustrie' met de politieke gang van zaken in het nieuwe stadsdeel.De timing is opmerkelijk. Dat schrijft Trouw-verslaggever Vincent Dekker over het Volkskrant-bericht van zaterdag (19 juni) dat PvdA-stadsdeelvoorzitter Achmed Baâdoud de lijsttrekkerverkiezing in Amsterdam Nieuw-West zou hebben gewonnen dankzij intimidaties en het ronselen van stemmen.
Er zijn aanwijzingen die een ander beeld oproepen, meldt Dekker, onder verwijzing naar mijn recente weblog over de dolkstootlegendes rond de val van Ahmed Marcouch. Dekker oppert de mogelijkheid dat een rapport van partijveteraan Walter Etty wel eens nadelig voor het kersverse PvdA-Kamerlid zou kunnen uitpakken. “Kritiek op Baâdoud nú zou het effect van de kritiek op Marcouch straks kunnen verzachten.”
De grote Volkskrant-reconstructie van de ‘battle of the Ahmeds bevatte naast eenzijdige recycling beslist ook nieuwe elementen. Anonieme zegslieden van verslaggever Jaap Stam verklaren dat aanwezigen op de ledenvergadering van 7 december 2009 werden geïntimideerd om Baâdoud te stemmen.
“Baâdoud-aanhangers keken mee over de schouder van Marcouch-stemmers, aldus enkele aanwezigen. ‘Vooral overlopers roerden zich, mensen die vier jaar geleden Marcouch stemden, ontpopten zich als felle tegenstanders. Ze drongen erop aan Baâdoud te kiezen.’ Een ander: ‘Ik zag jongens die niet politiek actief zijn, sterker nog, die politiek verafschuwen. Die zijn van de straat geplukt om te intimideren. Ze waren vijandig en zeiden dat ze Marcouch haten. Drie mensen hebben mij onder druk gezet om op Baâdoud te stemmen’.”
De bewuste partijbijeenkomst in het Nova College in het verre westen van Amsterdam heb ik zelf bijgewoond. De vergadering was spannend en de ontknoping had alles weg van een thriller. Maar van een intimiderende sfeer heb ik niets ervaren. Ook in het relaas van collega-blogger Joost Niemöller is niets terug te vinden van intimidatie. “Wat opviel was dat er in de zaal twee blokken Marokkanen zaten; een blok voor Marcouch en een blok voor Baâdoud. Ook wat dat betreft bleek de partij hopeloos verdeeld”, schreef Niemöller.
Volkskrant-verslaggever Stam was er die avond ook. Valt er in zijn verslag iets terug te vinden van intimidatie of van ‘opgewonden jongens achter in de zaal‘? “De uitverkiezing van Baâdoud was de apotheose van een zinderende vergadering”, schreef hij nog dezelfde avond. De volgende ochtend verscheen er een achtergrondstukje op de website, ongetwijfeld opnieuw van Stam. Maar ook daarin was geen sprake van intimidatie. “Maar liefst achttien sprekers, zelfs van ver buiten Amsterdam, hadden zich gemeld om de kandidatuur van Ahmed Marcouch te steunen. Achmed Baâdoud moest het doen met vier sprekers… De felste oproepen waren tegen dovemansoren gericht geweest. Zoals: ‘U maakt de PvdA risee van het land als u niet Marcouch kiest. Hij is het smoel van de partij. In godsnaam: kies Ahmed Marcouch’.”
Dat klinkt niet bepaald als intimidatie door Baâdoud-aanhangers. De ledenvergadering is door tientallen verslaggevers en buitenstaanders bijgewoond, maar niet een van hen merkte de intimidatie op. Een tipgever adviseerde mij nog eens goed te kijken naar een verslag van MVS Gaystation, een doelgroepenzender die op het hoofdstedelijke tv-kanaal Salto uitzendt.
Ik heb het bewuste YouTube-filmpje twee keer nauwlettend bekeken, maar ik kan met de beste wil van de wereld geen intimidatie ontdekken. Ook de ‘opgewonden jongens achter in de zaal‘ komen nauwelijks in beeld. Het verslag valt hooguit op doordat vrijwel alleen voorstanders van Marcouch aan het woord komen.
Nu is het natuurlijk mogelijk dat de intimidatie zich afspeelde buiten het gezichtsveld van de massaal aanwezige pers. Toch blijft het merkwaardig dat de verhalen hierover pas zeven maanden later naar buiten komen. In dezelfde periode pleegden Turkse leden een machtsgreep in de PvdA-afdeling in het Rotterdamse stadsdeel Feijenoord. Hierover werd vrijwel direct en ter plaatse bericht door het Algemeen Dagblad. Diverse kandidaten bedankten, opgestapte leden maakten melding van bedreigingen en intimidaties, waarover op dit weblog uitvoerig is geschreven. De PvdA in Rotterdam vond het overigens niet nodig om een intern onderzoek naar deze Turkse coup in te stellen.
Een tweede element in de Volkskrant-reconstructie is het werven van leden in de aanloop van de campagne om het lijsttrekkerschap. Daarover staat meer in het grote verhaal in bijlage Het Vervolg onder de tussenkop ‘de tientjesleden van Baâdoud‘. “In het najaar van 2009 registreert de PvdA 36 nieuwe leden van Marokkaanse afkomst in Nieuw-West, van wie de namen bij de redactie bekend zijn. Een fors aantal als je bedenkt dat er 176 kiesgerechtigde leden kwamen opdagen op de avond dat de lijsttrekker werd gekozen. Drie hebben alweer opgezegd, van elf is de betalingsachterstand zo groot dat ze als verloren worden beschouwd, aldus het landelijk partijburau. In Slotervaart worden ze gekscherend de tientjesleden van Baâdoud genoemd. Vijftien hebben tot nu toe aan hun verplichtingen voldaan. Vijf hebben een betalingsachterstand die te overzien is, twee namen kan het partijbureau niet achterhalen in de adminstratie.”
Overigens beschuldigden beide kampen elkaar al vóór de beslissende vergadering van het ronselen van nieuwe leden. Niemöller tekende op 12 november 2009 het volgende op in een artikel, waarin hij de achtergronden van de weerstand tegen Marcouch op een rij zette: “Er schijnt sprake te zijn van een plotselinge snelle groei van leden in Slotervaart, soms meerdere mensen op hetzelfde adres, is dat om straks allemaal naar de ledenvergadering te komen om meer stemmen voor Marcouch te genereren? De kost gaat voor de baat uit, interessant onderwerp om daar eens een onderzoek naar te doen.”
Vijf dagen na Niemöllers blog kwam het Parool op 17 november met het omgekeerde verhaal onder de kop ‘Marokkanen overvallen PvdA’. “De PvdA-afdeling in Nieuw-West heeft dit najaar tientallen nieuwe leden gekregen, onder wie opvallend veel Amsterdammers van Marokkaanse afkomst. Binnen de PvdA bestaat het vermoeden dat het om een georkestreerde actie betreft van aanhangers van Achmed Baâdoud, tegenstander van Ahmed Marcouch in de strijd om het lijsttrekkerschap van de deelraadsverkiezingen. De nieuwe leden kunnen op 7 december, als de afdeling bepaalt wie lijsttrekker wordt, in principe meebeslissen. Volgens bronnen rond het stadhuis zijn circa veertig Amsterdamse Marokkanen lid geworden. Hans Aertsen, voorzitter van de PvdA Nieuw-West, bevestigt de herkomst van de nieuwe leden. Ik kan alleen niet bevestigen dat het aanhangers van Baâdoud zijn. Dat weet ik niet.”
Ook Stam schreef over het mogelijk ronselen van aanhangers in de Volkskrant van 4 december, en wel in een voorbeschouwing op het duel tussen Ahmed uit Slotervaart en Achmed uit Osdorp: “In de aanloop naar de verkiezingen hebben tientallen Marokkaanse Amsterdammers in Nieuw-West zich aangemeld als nieuw lid. Het zou om een georkestreerde actie gaan van aanhangers van Baâdoud. Maar Baâdoud vermoedt dat het kamp van Marcouch dit gerucht heeft verspreid. ’Als ik zo moet winnen, doe ik niet mee’.”
De huidige voorzitter van afdeling Nieuw West heet Miep van Diggelen. Zij is slechts gedeeltelijk ingegaan op de door Stam voorgelegde zaken. Zij verzocht de verslaggever om nog enkele dagen met publicatie te wachten tot de verschijning van het onderzoek van Walter Etty. Het was een naïef verzoek. Een verslaggever die zeker is van zijn zaak en zich baseert op een groot aantal bronnen, wacht niet met publiceren totdat alle concurrenten beschikken over een officieel rapport.
Op één punt ging haar reactie concreet in, de ledenaanwas voorafgaand aan de lijsttrekkerverkiezing. “In afwachting van het rapport van Etty heeft de afdelingssecretaris op mijn verzoek enkele berekeningen gemaakt. In Nieuw-West of de voorgaande afdelingen is rond de deelraadsverkiezingen altijd een grotere aanwas van nieuwe leden. In 2005/6 waren dat er 86, in 2009/10 tot nu toe 108. In de 10 maanden voorafgaand aan de afdelingsvergadering van 9 december 2010 was de aanwas 70, waarvan uit Slotervaart 29, Osdorp 25 en Geuzenveld 16. In de periode tussen 1 augustus en 20 oktober 2010 was de aanwas 50 nieuwe leden, daarvan uit Slotervaart 23 (46%), Osdorp 18 (36%) en Geuzenveld 9 (18%). Deze cijfers lijken uw stelling bepaald niet te bevestigen, mogelijk geeft het rapport-Etty nog meer informatie.”
Met andere woorden, als er al geronseld is, dan voornamelijk in Slotervaart, dat massaal achter Marcouch stond, in mindere mate in het Baâdoud-bolwerk Osdorp en nauwelijks in het ‘neutrale’ stadsdeel Geuzenveld-Slotermeer. De vraag is bovendien of deze nieuwe leden de beslissende partijvergadering hebben bijgewoond. Wellicht kan Etty een etnisch geregistreerd overzicht geven.
Zeer interessant en als het klopt zeer verontrustend is een derde element in de reportage van Jaap Stam: de anti-Marcouch-campagne inclusief het ronselen van leden. zou zijn ingegeven door cliëntelistische belangengroepen. Stam in zijn reportage: “Ondernemers in de multiculturele evenementenindustrie, arbeidsreïntegratie en welzijn die zich door Marcouch gepasseerd voelen, zouden erachter zitten. Als stadsdeelvoorzitter van Slotervaart heeft Marcouch enkele organisaties buiten de deur gezet omdat hij ze te duur vindt of omdat ze geen goed werk leveren. ‘Hij haalde allochtone ambtenaren in huis die het welzijnswerk en het jongerenwerk overnamen. Hij had geen powerpointbureaus van buiten nodig’, aldus een vertegenwoordiger van een Marokkaanse welzijnsstichting.
Stam levert geen namen en toenamen, maar zijn verslag bevat een belangrijke aanwijzing in de beschrijving van de ledenvergadering van 7 december: “Mensen die vier jaar geleden Marcouch stemden, ontpopten zich als felle tegenstanders.”
Dus maar eens kijken wie er vier jaar terug achter Marcouch stonden. Van de bewuste afdelingsvergadering in Slotervaart bestaat geen verslag. Wel is er een nieuwsbericht bewaard gebleven van de toenmalige partijafdeling, dat voor veel reacties zorgde, vooral van enthousiaste fans van de tot lijsttrekker verkozen Marcouch. De felicitaties kwamen met name van Marokkaanse aanhangers, van wie een groot aantal werkzaam is of was in de welzijnssector.
Overigens kreeg Marcouch ook tijdens de laatste campagne nog steeds steun uit die hoek. Zo verscheen op 14 november 2009 in de Volkskrant een steunbetuiging van ‘bewoners van Slotervaart’, onder wie enkele straatcoaches, de leidster van een vrouwenorganisatie (Nisa4Nisa) en de jongerenimam Yassin el Forkani.
Wie waren destijds deze supporters? Als eerste meldde zich Mohamed Azahaf van jongerencentrum Argan, die tegenwoordig medewerker is van PvdA-politica Fatima Elatik, ontdekker en steunpilaar van Marcouch en stadsdeelvoorzitter in Amsterdam-Oost. Daarna volgde Zohra Fouradi van Nisa4Nisa. Het is zeer onwaarschijnlijk dat zij naar Baâdoud zijn overgelopen. Datzelfde geldt voor Abderrahim Arrihani, een buurtvader van het eerste uur.
Twee andere namen van toenmalige Marcouch-supporters voldoen meer aan het door Stam beschreven profiel. Een steunbetuiging is afkomstig van Khalil van de stichting IslamAangenaam. Het gaat om Khalil Aitblal, opvolger van Marcouch als woordvoerder van de moskeevereniging UMMAO. ‘Vroom en conservatief’, volgens een verhaal in De Pers. Vergeleken met deze jonge voorman zou Marcouch een ‘secularist’ zijn.
Loftuitingen kwamen er ook van Moustapha Baba: “Ahmed, nogmaals gefeliciteerd en je bent voor velen in Amsterdam een voorbeeld waar wij met zijn allen trots op kunnen zijn!!“ Baba is partner van het bureau Mex-it, adviseurs voor intercultureel management. Dit bureau is vooral bekend als organisator van het hoofdstedelijke Ramadan Festival, een van de jaarlijkse hoogtepunten in - ik gebruik de Volkskrant-formulering - ‘de multiculturele evenementenindustrie’.
Deze industrie slaat ook zijn vleugels uit naar Nieuw-West. Komend weekeinde is daar een nieuw festijn, het Sloterplas Festival. De toegang is gratis. Het stadsdeel is een van de sponsors. Baba treedt namens Mex-it op als festivalleider. Aitblal is met zijn bedrijf Refresh een van de producenten, zo blijkt uit het colofon.
Een in Amsterdam-West goed ingevoerde bron zegt zeker te weten dat deze twee ondernemers betrokken zijn bij de campagne tegen Marcouch. De Volkskrant noemt echter geen man en paard. Daarom blijft enige terughoudendheid gepast bij het trekken van conclusies.
Als zij inderdaad campagne hebben gevoerd, dan gaven ze hooguit het beslissende zetje in een brede coalitie tegen Marcouch. Het verzet tegen het partijboegbeeld was immers zeer heterogeen: autochtonen en seculiere moslims die niets wilden weten van religieuze zaken zoals koranonderwijs; Surinamers en Turken die vonden dat Marokkanen te veel aandacht kregen; conservatieve Marokkanen die niets wilden weten van homobeleid; teleurgestelde welzijnswerkers; gewone leden die dwars gingen liggen tegen de bemoeizuchtige partijtop. De grootste tegenstand kwam uit Osdorp dat als één blok tegen Marcouch was gekant na diens solistische optreden in de strijd om de nieuwe stadsdeelgrenzen.
De gang van zaken in partijafdelingen als Nieuw-West, Amsterdam Zuidoost en Rotterdam-Feijenoord moet de PvdA-leiding te denken geven. Criticus Michel van Dijk was zo gek nog niet toen hij in het najaar van 2005 de volgende reactie achterliet na de aanwijzing van Marcouch tot lijsttrekker in Slotervaart: “Ik vraag me oprecht af hoeveel van de bovenstaande mensen pas de laatste paar maanden lid zijn geworden van de PvdA en hoeveel van de bovenstaande mensen deel uit maken van organisaties die straks hun hand op gaan houden bij de nieuwe stadsdeelvoorzitter.”
Carel Brendel
Ik heb mij destijds ook verbaasd waarom Marcouch niet werd verkozen. Persoonlijk vond ik het niet verkozen worden een goede zaak, maar dat heeft hier niets mee te maken. Misschien is de nieuwe man nog wel een grotere kwelling voor de stad dan de oude, in Engeland zegt men "better the devil you know!"
BeantwoordenVerwijderenHoe men het voor elkaar gespeeld heeft weet ik niet, en dat zal ook pas (als het al ooit bekend gáát worden) veel later duidelijk worden. Dat hier onzichtbare machinaties hebben gespeeld moet duidelijk zijn. Dat de PvdA-kiezer die ook lid van de club is in Amsterdam niet langer Marcouch kon dulden moet duidelijk zijn. Tenslotte moet iemand voor de PvdA er voor alle sociaal democraten zijn, en niet alleen voor een klein groepje mensen dat zich verder niet bij het land, de stad en de politiek betrokken voelt.
Dat het een wonder was dat Marcouch niet werd verkozen moet duidelijk zijn, bekijk de oude beelden nog maar eens. Kijk niet naar de afwezigheid van knokploegen en belhamels. Kijk eens naar het wonderbaarlijke dat zich onzichtbaar heeft afgespeeld. Er zit een Marokkaan op het pluche, gedragen door de multicul-elite van zijn partij. Aanbeden door zijn eigen groep. En plotseling valt deze eerste onder zijn gelijken in ongenade, dan moet er met man en macht een reparatie worden uitgevoerd, dan moet alle hens aan dek om de positie van Marcouch veilig te stellen en dan wint en er onbekende niemand. Ra ra, hoe kan dat? Er is een geweldige hoeveelheid hotemetoten toegeschoten toen bleek dat het draagvlak van Marchouch aan het afkalven was. Er is met een relatief gigantisch budget werkt, posters zijn gemaakt en sms-jes zijn verstuurd, en toch heeft dit niet geholpen. Of er is iets dat wij niet weten, dat er een reden is waarom de Marokkaanse gemeenschap zich afgewend heeft van Marcouch.
De filmbeelden moeten duidelijkheid brengen, destijds heb ik ze gezien, en ik kon er geen wijs uit worden, voor mij is het niet zichtbaar wat er feitelijk is gebeurd. Dat het niet in de haak is moet zeker zijn, als er met zoveel overtuiging wordt gewerkt aan het door de strot duwen van één kandidaat dan moet het domme kiesvee toch wel overstag gaan, dat is toch altijd zo.
En dan nog het volgende, waarom moest Marcouch mee naar Den Haag, terwijl zijn eigen groep hem uitgekotst had? Wat weet Marcouch over Cohen dat deze hem op sleeptouw heeft genomen, de landelijke politiek in? Ik zou het graag weten.