[Let op! Onlangs bepleitte moraalfilosoof Etienne Vermeersch verbod op hoofddoek in openbaar ambt. Lees hier zijn rapport 'De islam en de hoofddoek in België - een bredere benadering'. (red. HB)]
"(...) Het mag duidelijk zijn dat moslimvrouwen er in die tijd (veertien honderd jaar geleden) geen enkel bezwaar tegen hadden om de onderscheiding door kleding te volgen. Ze kwamen daardoor in een hogere rang en kregen bescherming en respect en een nieuw gevoel van eigenwaarde. Welke vrouw zou daarop tegen kunnen zijn in de barbaarse, onbeschaafde, extreem mannelijke omgeving die de Arabische pre-islamitische samenleving was?
Dat onder meer uit deze tekst wordt afgeleid dat moslimmeisjes en -vrouwen in onze tijd een hoofddoekje zouden moeten dragen, is mijns inziens totaal ten onrechte, en wel om de volgende redenen.
Ten eerste had deze tekst (zoals we zagen) een heel andere intentie, namelijk gelovige vrouwen van anderen te onderscheiden, zodat ze met rust gelaten werden. Het bedekken van het hoofd werd in eerste instantie niet zozeer als betere kleding als wel als veiliger kleding beschouwd. Bescherming speelde een grotere rol dan zedelijkheid. Bij het lezen van deze tekst krijg ik zelfs de indruk dat het gaat om een tijdelijke beschermingsmaatregel voor de familie van de profeet en de vrouwen der gelovigen, totdat de mannen in de maatschappij voldoende beschaving zouden bereiken in de omgang met vrouwen, alle vrouwen.
Ik leid hier niet uit af dat meisjes van negen en tien jaar ook hun hoofd moeten bedekken, zoals veel gezinnen hun dochters tegenwoordig dwingen te doen, wat me afgrijselijk lijkt voor zo'n jong kind. Ik heb ook niet het idee dat dit kledingvoorschrift in de vroege islam zo dwingend was als de fanatieke, bebaarde voorgangers in de moskeeën van nu ons proberen voor te houden. Als dat wel het geval was, waarom zijn die voorschriften dan pas in de laatste jaren van het leven van de profeet tot stand gekomen? Waarom niet al in het begin, zoals alle principiële idealen van de islam?
Een rechtsstaat waar gelijkheid van alle burgers voor de wet een grondrecht is, waar de overheid streeft naar bescherming van alle burgers, vrouwen en mannen, gelovigen en atheïsten, met en zonder hoofddoekje, biedt moslimvrouwen een veel grotere bescherming en veel betere garantie tegen agressie. De koran stelde deze wijze van kleden voor ter bescherming van gelovige vrouwen en voor hen was het toen ongetwijfeld een waardevolle maatregel. Een onbedoeld effect van de tekst was echter dat mannen ervan uitgingen dat alleen bedekte, in een soort van tent lopende vrouwen respect verdienden. Andere vrouwen werden als hoeren en slavinnen gezien, en die mochten worden lastiggevallen, aangerand en besprongen.
Helaas leeft deze kwalijke opvatting bij het gros van de moslims voort. We kunnen dus stellen dat deze tekst, hoewel hij de omstandigheden van gelovige vrouwen destijds heeft verbeterd, op de lange termijn schadelijk is geworden voor de rest van de vrouwen, voor de mannen en misschien wel voor iedereen. Hij heeft de moslimman geleerd het respect voor de vrouw, voor haar integriteit en onschendbaarheid, af te meten aan de lengte van haar rokken en haar hoofddoeken.
Respect en onschendbaarheid zijn het recht van elk individu, man, vrouw en kind. De moderne democratische rechtsstaat beschikt na veertien eeuwen over betere middelen om alle vrouwen, kinderen en mannen te beschermen. Het is een hoger ideaal om te streven naar de integriteit en onschendbaarheid van alle mensen. Daarom is het belangrijk om ten eerste mannen van jongs af aan respect voor vrouwen en hun individuele rechten bij te brengen, en ten tweede alle vormen van agressie tegen vrouwen strafbaar te stellen.
(.................................)
Al loopt een vrouw spiernaakt op straat, dan is dat nog geen reden om haar integriteit te schenden. Agressie tegen vrouwen is een overtreding van de wet die niet gerechtvaardigd kan worden door haar (schaarse) kleding en die dient te worden bestraft. Dan zullen de vrouwen hun veilligheid niet meer hoeven kopen door er als een wandelende tent bij te te lopen.
Een derde tegenargument is dat er geen sprake is van hoofddoekjes. De koran sloot zich vaak aan bij de heersende gewoonten en de gebruiken, tenzij het verwerpelijke gewoonten waren, zoals het doden van pasgeboren meisjes. De normale dracht van vrouwen was toen een omslagdoek en een djilbab (en dit vond de koran niet verwerpelijk). Als de koran hier en nu geopenbaard zou zijn geweest, dan zou hij zich ook bij de gewone, normale kleding van hier, bijvoorbeeld de broek, de trui en de jas, hebben aangesloten. Omslagdoeken en djilbabs zijn niet meer de normale dracht van vrouwen, zeker niet in het Westen. Dus hoeven vrouwen hier geen omslagdoeken en djilbabs te dragen, maar kleding die aangepast is aan het klimaat en de cultuur waarin we leven.
Dat zijn zeker geen hoofddoekjes, sluiers en andere kleding waarin we helemaal verpakt zijn en iedere millimeter van het hoofd en de hals naarstig bedekt moet worden, zoals kwaadwillige imams en mollahs willen. Zo'n dracht is niet alleen lelijk, maar draagt volgens mij ook bij aan een negatief zelfbeeld van het meisje. Al heel vroeg wordt daarmee haar zelfvertrouwen en gevoel van eigenwaarde aangetast. Zo'n meisje is veel meer geneigd te gehoorzamen en alles te slikken, omdat ze zich voor zichzelf en haar lichaam schaamt. En dat is precies wat de getulbande mannen willen: haar nederigheid, terwijl God ons heeft geschapen als trotse, vrije en intelligente wezens naar zijn eigen beeld. Dat mogen we nooit vergeten."
Nahed Selim
Uit: De vrouwen van de profeet - Nahed Selim
Wat heeft de koran over de vrouw te vertellen?
Van Gennep
Bol.com
Interessante reportage van De Pers over Antwerpen, waar de hoofddoek verboden is op scholen en in publieke functies. De discussie wordt niet vertroebeld door kopvoddentax, maar gaat over wezenlijke zaken: de scheiding van kerk en staat en het tegengaan van sociale druk vanuit religieuze hoek.
BeantwoordenVerwijderenHerinnering:
BeantwoordenVerwijderenMeester Hoeks van nuts lo wist het: rechtop lopen, schouders naar achter en voeten recht vooruit!
Alle kindjes van de openbare lagere school, jongens en meisjes, in witte bloesjes,korte blauwe broekjes rennen rondjes over het schoolplein.
Ik voelde me heerlijk en zo bevrijd (na een jaar in een nonnenmeisjesklas gezeten te hebben).
Ieder mens heeft een personal bell, de ruimte die wanneer hij door een medemens zonder toestemming wordt betreden, je een onbehaaglijk gevoel geeft.Voor de westerse mens is deze bell groter dan bijv. de arabische. Dit wordt bevestigd door psychologisch onderzoek.Als je dit probeert te vertalen naar het hoofddoekjesgedrag in de westerse samenleving, kun je best beweren dat er een soort collectieve bell, die wij ervaren verstoord raakt door de onbewuste hoofddoekdrager.Bij deze groep zal het bewustzijn stevig moeten worden opgeschud.
BeantwoordenVerwijderenBen altijd verbaasd over de redenering dat de positie van de vrouw verbeterde na invoering van de islam. Nahed Selim beweert dat in de eerste alinea en een zelfde soort redenatie heb ik ook gelezen bij Karin Armstrong.
BeantwoordenVerwijderenPersoonlijk vond ik Ali Sina's argumentatie veel sterker:
"Status of Arab Women before Islam
Unfortunately Muslims left no trace of the pre Islamic literature of Arabia . They dismissed that era as Jaheliyah (age of ignorance) and destroyed every trace of its history. Therefore it is not easy to unravel the truth and know the exact status of women prior to Islam in that land. We have only the Islamic sources as our source. Even from these sources we can have a faint glimpse of that era and witness the fact that women had more rights before Islam than after it.
Let us start with Khadijah the first wife of Muhammad. This woman was a widow; she was wealthy and ran her own successful mercantile business. She employed men to work for her. Muhammad started as her employee. This shows that women, prior to Islam, could own and manage businesses. The men of the Quraish did not think it is degrading to have a woman as boss. As a hadith reports, it was Khadijah who proposed marriage to Muhammad. This is yet another indication of the level of freedom reached by women in the pre-Islamic Arabia . In Islamic societies, even today, such a thing is taboo."
Lees verder onder: Muhammad: The Misogynist
http://faithfreedom.org/content/ali-sinas-challenge
Uit het naschrift van Vermeersch zou de auditeur van de RvS zijn ‘gedraaid’. Was de Raad eerst voor een ondubbelzinnig verbod dan zou ze nu van gedachte veranderd zijn. Maar niets is minder waar. Ten eerste is de juridisch casus niet gelijk en ten tweede, en dat is veel belangrijker, het was de verdediging zelf die de RvS dwong om af te zien van een uitspraak en prejudiciële vragen te stellen. De verdediging, die niets moet hebben van hoofddoeken op gemeenschapsscholen, dwingt hiermee de politiek een standpunt in te nemen. Kennelijk acht ze daar de politiek rijp voor.
BeantwoordenVerwijderenDe zaak is in zijn essentie teruggebracht tot een zuiver juridisch probleem. Terecht merkt de verdediging op dat het de rechter niet aangaat iets van het theologische verschijnsel hoofddoek te vinden. Dat hoort thuis in het parlement. Bijkomend werpt de verdediging zelf het probleem op dat als de hoofddoek overal verboden wordt de moslima geen uitwijk mogelijkheden meer heeft anders dan de hoofddoek af te doen. De verdediging acht dit zijdelings een probleem wat de moslima zelf creëert, maar de strekking is duidelijk: dat is iets voor de politiek om hier over te oordelen.
De RvS zelf had al gesteld dat de vrijheid van godsdienst geen absoluut recht is. Daarenboven onderstreepte zij dat die vrijheid ook te gelden heeft voor atheïsten die op hun beurt weer niet geconfronteerd hoeven te worden met opzichtige religieuze kentekenen. Dat dwingt tot een heroverweging aangaande het begrip neutraliteit dat derhalve wederkerig is. Maar dat begrip neutraliteit is nu net weer iets wat onder de wetgever valt en niet onder de uitvoerende macht. Zo beschouwd kan de inhoudelijke discussie van Vermeersch opnieuw als uitgangspunt worden genomen en het lijkt er op alsof hij dat al voelde aankomen. Overigens lijkt, en Vermeersch ziet dat ook (blz.22), dat de scheiding van kerk en staat geen rol speelt. Het gaat om die wederkerige neutraliteit. En wie dan met een beetje fantasie het voorstel van Wilders er weer bij haalt ziet dat zo'n voorgestelde belasting opeens weer wonderwel aan de regels van logica voldoet. Immers, indien iemand die voorgestelde neutraliteit wenst te doorbreken wordt verplicht daar een belasting voor te betalen.
@ Carel,
BeantwoordenVerwijderenAls je consequent en duidelijk bent in de houding jegens de hoofddoek en dat ding in openbare ruimten en scholen met de juiste argumentatie verbiedt, dan heeft het effect.
@Rudolf
BeantwoordenVerwijderenHet punt is dat argumenten in deze discussie onwerkbaar zijn. Wat Vermeersch doet en de commissie Stasi (2003)deed, was de argumenten laten voor wat ze waard zijn omdat de dialectiek geen hogere waarheid met zich meebrengt. Ze richten zich primair op het uitgangspunt. Tegen elk argument valt iets anders van gelijke waarde te stellen, maar een uitgangspunt is veel gemakkelijker te vatten en strak te omlijnen. Stasi, liet de vóór en tégens achterwegen en concentreerde zich op het uitgangspunt van religieuze neutraliteit vanuit de gedachte dat 'burgerschap' op geen enkele wijze met religie verbonden mag zijn. Vermeersch zwengelt de discussie over het uitgangspunt nu ook aan en verlaat het pad van argumenten wat er allemaal (terecht) niet aan de hoofddoek mankeert. Hij illustreert alleen maar om het uitgangspunt, neutraliteit,te onderstrepen. En die neutraliteit is iets anders dan scheiding van kerk en staat. Die neutraliteit slaat op het verkeer tussen burgers onderling waarbij zijdelings kan worden opgemerkt dat een ambtenaar in de eerste plaats zelf een burger is.