Gina, een immigratie relaas.

Ze was al in haar nadagen toen ik haar voor het eerst ontmoette. Wel was haar reputatie mij al bekend. Ze had een enorm talent voor ‘schandaal’. Zo pikte ze jonge mannen op in de dorpskroeg op zaterdagavond. Deze werden dan voor één nacht naar haar flat gesleept. De grootste trofee was de negentienjarige zoon van de dokter geweest.
Ze woonde in een flat langs het spoor in een flinke plaats aan de IJssel. Bij binnenkomst, in de gang, hing een ingelijst portret van Garrincha -Alegria do Povo- (de vreugde van het volk)

De huiskamer met wat Leenbakker meubels had kale, vergeelde muren. Een tafel met een asbak met een rand vol gaten waarin de peuken, rechtstandig konden worden gedoofd. Toefje lippenstift op het filter en snel telbaar, als cynisch overschot van een losbandig leven. Een roetvlek aan de wand door een slecht gedoofde kaars. Op het balkon een losgekoppelde badkuip met daarin een enorm aantal lege flessen.

Gina was geboren op een gedoemde zomerdag in 1950. 16 juli was de dag dat Brazilië haar eerste WK finale verloor van Uruguay. Het onverwachte verlies van Brazilië heeft die dag zelfs een naam gegeven; Maracanazo, wat zoiets betekend als, de grote teleurstelling. Garrincha en Pele waren nog iets te jong om mee te doen. (Als zij samen speelden, verloren de kanaries nooit.)

In die zomer, op die vreselijke dag, werd Gina geboren in een sloppenwijk van Sao Paulo.

Een moeilijke jeugd is natuurlijk in de favela per definitie een understatement. Waakzaamheid was altijd geboden, zo kon ze huilen met één oog.

Na een mislukt huwelijk vol geweld ging zij werken in een bar ergens in Santos. Hier kwamen zeelui vanuit de hele wereld zich klem zuipen. Ook talloze Nederlandse schepen deden Santos aan en zo kwam zij aan Gerard.

Gerard, een wat suffe, slome goedzak, bleek in Nederland toch niet helemaal de man te zijn waar Gina op had gehoopt. Zo had hij niet eens een auto maar een brommer met grote leren moffen bij de handvatten. Allemaal tegen de kou. Het huwelijk, waar al snel een kind uit voortkwam, was niet echt gelukkig. Gerard was vaak weken van huis en Gina ging dan aan de rol. Zo was er al snel een minnaar met een auto. Er kwam een scheiding en Gerard mocht alleen nog opdraven als er weer eens een enorme telefoonrekening van de PTT was binnengekomen.

Gina kon liters sterke drank aan en uren achter elkaar dansen. Zoals de meeste Braziliaanse dames die via de Santos-Rotterdam lijn waren gekomen, had zij niet veel opleiding genoten. De taal was een probleem en het enige werk dat restte in Nederland was de schoonmaak of nog erger. De meesten hadden hier geen zin in. De bijstand was dan wel geen vetpot maar die paar flessen wijn per dag bij de SRV man waren nog wel te doen. Toen ik haar leerde kennen was Gina al zo erg aan de drank dat er alleen nog maar voor haar dochter werd gekookt. Zelf leefde ze op een regime van witte droge wijn en Bromazepam en, gek genoeg, vitamine B pillen. De lokale huisarts durfde schijnbaar geen recept aan haar te weigeren.

Gina was al een paar keer opgenomen in een ontwenningskliniek. Diverse keren was het delirium zo erg dat ze nachtenlang in doodsangst schimmen op de muren voorbij zag trekken. Drank is een lelijk ding.

Ik leerde haar kennen via een goede vriend die haar een beetje in de gaten hield. Soms bezochten we wel eens andere families uit de Santos-Rotterdam connectie en dan moest er altijd wijn mee. Vaak gebruikte ze hiervoor een leeg plastic flesje maar een keer maakte ik mee dat er niets in huis was om de wijn in te doen. Uiteindelijk is toen een waterpistool van haar dochter gevuld en zag ik haar om de zoveel kilometer, de plastic loop in de mond, een shot Caveau nemen.

Uiteindelijk werd Gina gedwongen te stoppen met drinken. Haar slokdarm was door de combinatie van alcoholica en pillen dusdanig kapot dat het levensbedreigend werd.

Het lukte aardig en ze knapte zienderogen op. Door het stoppen met alcohol kreeg ze echter wel enorme angstaanvallen die weer werden gedempt met zware tranquillizers.

Haar dochter kreeg een Marokkaans vriendje die ook ergens in de gedepriveerde wijk woonde.

In die periode hadden vrienden wat geld aan haar gegeven om nog een keer terug naar Brazilië te gaan. Toen ze terugkwam vertelde haar zeventienjarige dochter dat ze zwanger was geraakt.

Dit was de laatste druppel. Gina ging weer drinken en hield er nooit meer mee op.

De laatste keer dat ik haar thuis zag..haar dochter met een dikke buik en een hoofddoek. Gina lamgeslagen op de bank, boracha.

Het immigratie vraagstuk vanuit een meedogenloze hoek, uitermate scherp, in beeld gebracht.

Er volgde een wekenlang lijden in een Gouds ziekenhuis. Daar werd zij liefdevol bijgestaan door mijn goede vriend. Langzaam werd Gina vanaf haar tenen zwart. Met de morfinepomp werd zij voorzichtig uitgeleid.

Bij haar begrafenis waren veertig jongens uit het dorp en omstreken. Ook diverse jonge mulattinnen uit de zeevaart met grote donkere brillen. Zelfs de dokter stond er met een zwarte hoed, zij het een beetje afzijdig, om haar de laatste eer te bewijzen. De man van de SRV heb ik echter niet gezien.

Als ik haar (steenloze) graf bezoek staat er vaak een lege fles met een uitgelopen etiket. Soms ligt er een verschrompeld pakje Marlboro light. Binnenkort wordt het graf definitief geruimd.