Devshirme! (1)

Reis door Balkan en andere landen 2010.

14 mei Nederlek-Kassel
We rijden met één tussenstop naar Kassel. In een doorsnee motel wordt overnacht. Het is zo’n motel waar alle spijs en drank uit automaten moet worden getrokken. Personeel schijnt er niet te zijn of drukt collectief de snor.

15 mei Kassel-Leipzig-Dresden-Ustinad Labem-Praag-Bratislava-Boedapest
Eerste stuk door voormalige DDR. De Tsjechische Republiek is een heel nieuw land (1993) en op zichzelf ook een samenraapsel van rijkjes (Bohemen, Moravië) Het tuimelde van het Heilige Roomse Rijk in de Habsburgse Dubbelmonarchie. Na de 1^e wereld oorlog werd het Tsjecho-Slowakije waarbinnen zich een grote Duitse minderheid bevond (Sudeten-duitsers, plm. 25 %). De zogenaamde achterstelling van deze groep vormde voor Adolf Hitler de reden voor de annexatie in 1938. -Hitler zal ons deze reis niet meer loslaten.- Na WO II valt Tsjechië onder het communistische blok tot 1989, wanneer de ‘Fluwelen revolutie’ een einde maakt aan het communistische tijdperk. Tsjechië en Slowakije gaan in 1993 uit elkaar en komen de EU en de NATO binnen. De bevolking van beide landen is voornamelijk katholiek. Volktechnisch zijn het
West-slaven net als de Polen.
Slowakije hanteert trouwens de Euro al en Tsjechië nog niet. Gevoelsmatig lijken de Tsjechen het echter beter voor elkaar te hebben.
We rijden Praag in en doen een korte tour door de stad. Het is een wonderschone historische stad doorsneden door de rivier de Moldau. We passeren Bratislava en de stad ziet er dreigend uit. Grauw met Oostblokachtige uitstraling. Ik heb trouwens van diverse mensen gehoord dat het een aardige stad is. Voor het eerst zien we de Donau en waarschijnlijk niet voor het laatst.

’s Avonds rijden we met de Tom-tom gemakkelijk naar het op voorhand gereserveerde hotel. Star- Inn gelegen in Pest aan de andere kant van Boeda, zeg maar..
Ondertussen is het noodweer. Het stormt en is bijzonder koud. ’s Avonds pasta putanesca en vroeg naar bed.

16 mei Boedapest

Hongaren zijn een soort Hunnen die ergens uit centraal Azië komen. Net als de Turken trouwens. Hun taal is heel anders dan die van de slaven en verwant aan het Fins. Hongarije werd honderd vijftig jaar bezet door de Turken. (Ottomaanse rijk) Na het keerpunt van het beleg van Wenen (Jan Sobiesky!!) kwam Hongarije onder Habsburgs gezag. Via de Ausgleich naar de Dubbelmonarchie. In 1918 viel het Habsburgse rijk uiteen en werd Hongarije onafhankelijk. Veel Hongaren kwamen buiten het grondgebied van Hongarije te wonen. Aanzienlijke Hongaarse minderheden wonen in Servië, Slowakije en Roemenië. In WO II collaboreerde de Hongaren volop met Hitler. Heel veel Joden werden in korte tijd afgevoerd. Boedapest kent echter nog een grote joodse minderheid.

Na de WO II kwam ook Hongarije onder de invloed van de Sovjet Unie. (tot 1991) Hongarije is lid van de EU en de NATO en hanteert nog een eigen munteenheid (de forint).
Het is herfstachtig weer. ’s Ochtends nemen we een tour met een amfibische bus. Deze kan echter door het slechte weer niet op de Donau varen. Wel krijgen we een mooi beeld van deze stad die zeker langs de Donau oevers een grandeur uitstraalt die in Europa ongekend is. ’s Middags bezoeken we een origineel badhuis. Szechnyi heet het en het is oud en groot. Het lijkt wel een doolhof van grote en kleine baden met allemaal corridors en kleine massagekamertjes. Vol met Hongaren die rondlopen met een soort ponskaarten. Schijnbaar zit dat badhuis in het ziekenfonds hier. De massage lijkt meer op ‘in elkaar geslagen worden’ maar het is de ervaring die telt. Heel apart allemaal.

‘s Avonds gaan we nog met de metro en fotograferen nog wat treinen op het station. Hier ziet het er allemaal nog wel een beetje vervallen uit. We drinken nog wat in een zeer gezellig café.
Door het noodweer besluiten we, na het raadplegen van satellietweerkaarten op internet, om Roemenië helemaal uit de reis te schrappen. Zeer flexibel besluiten we maar naar Slovenië te gaan.

17 mei Boedapest-Ballaton-Lendava-Celje-Ljubljana

Door storm en regen worden we onderweg bijna van de weg geblazen. Later klaart het op. Via internet hebben we een heel apart hotel geboekt. Het is een hotel in een voormalig cellencomplex. Solitair gelegen op een soort anarchistische hippie compound.

’s Avonds als het weer is opgeklaard lopen we even het centrum binnen. Ziet er gelikt uit. Alles is mooi opgeknapt en de binnenstad is bezaaid met terrasjes. Een gezellige bijna mondaine sfeer. Mensen zien er keurig verzorgd uit. De vrouwen allemaal slank en volgens de huidige mode gekleed. Demodé zijn alleen de straatorkestjes en de diverse dronkenlappen die lallend over straat lopen. In de compound bij de hippies wonen we een concert bij. Het zijn allemaal ‘deadmetal’ bands die een geluid produceren dat te vergelijken is met een mortieraanval. Één band springt eruit. De zanger van die band heeft door een rare ziekte een enorm groot mismaakt hoofd. Ik denk allereerst aan elefantiasis. Hij zingt voornamelijk met zijn ‘gezicht’ van het publiek af. Echt zang is het niet. Eerder het geluid van een woedende beer die met een gloeiende pook uit zijn winterslaap wordt gehaald. Een macabere afsluiting van een boeiende dag.

18 mei Ljubljana

Slovenië heeft heel lang tot het Habsburgse rijk gehoord. Deels is het ook nog een tijdje Italiaans geweest. Na WO I ging het over in het Koninkrijk Joegoslavië. Na WO II kwam het Joegoslavië van Tito. Slovenen horen etnisch gezien tot het Zuid-Slavische volk. Slovenië maakte zich los van Joegoslavië middels de Tiendaagse oorlog. Veel doden zijn er bij die afscheiding niet gevallen. Slovenië is en was een etnisch homogeen land. Dit is ook de reden dat de afscheiding soepel verliep. Slovenië heeft de euro is lid van de NATO en EU. Het doet erg aan Oostenrijk denken. Eigenlijk een perfect landje voor toerisme. Ze hebben alleen een hele kleine kuststrook. Met Piran en Koper. Voor de liefhebber: Piran heeft een donkere burgermeester-de eerste op de Balkan- die oorspronkelijk uit Ghana komt. Slovenië maakt een welvarende en frisse indruk. De Slovenen hebben er duidelijk zin in.
We huren een fiets en rijden wat rond in Ljubljana. Het is meer een dorp dan een stad. Langs de rivier is een kleine mobiele bibliotheek waar je even een boek kan pakken om te lezen. Een aandoenlijk project. Ik hoor van de dame die dat runt dat de gemeente in Ljubljana wel meer van dit soort zaken subsidieert. Er zijn ergere dingen. We bezoeken een burcht van waaruit de achterliggende Alpen schitterend afsteken. Dat maakt de stad nog mooier. ’s Avonds is er een klassiek concert in het hotel dat diametraal staat op het concert van gisteravond. Klassiek, met strijkers en trommelaars. We gaan op tijd de cel in.

19 mei Ljubjana-Bled-Triëste-Koper-Piran-Ljubljana

Feeërieker dan het plaatsje Bled wordt niet snel gevonden. Een prachtig meer met daarin een eiland met een kerk erop. Omgord door de massieve besneeuwde bergtoppen van de Alpen. Ook rijden we zo een trein op met de auto om door een tunnel vervoerd te worden.

We vallen even Italië binnen bij Triëste en eten daar wat. We worden trouwens afgelegd door een blonde, dikke, matrone. Via Koper naar Piran wat ook een prachtig (kust) plaatsje is. Volledig afgesloten voor autoverkeer. Met Slovenië komt het wel goed. ’s Avonds nog even stoom afblazen in Ljubljana, o.a. op straat luisteren naar Ravi Shankar achtig bandje. Kom daar eens om!

20 mei Ljubljana-Pula-Medulin

We rijden al snel Kroatië binnen en verlaten de EU.
Istrië is ook al zo’n gebied dat eeuwenlang is gewisseld tussen diverse landen. Een prachtig mooi schiereiland.
In Pula staat een amfitheater dat nog stamt van voor christus. Het is nog heel aardig intact. We willen eerst overnachten in Pula maar het hotel is wel erg shabby. Dan maar door naar Medulin, een badplaats waar nu nog niet veel leven in zit. We vinden voor een prikkie een appartement aan zee. De familie spreekt plat Amerikaans, het zijn waarschijnlijk remigranten. We eten wat op de promenade. De bediening is wel bijzonder stug. Het lijkt alsof men het serveren als een straf ziet. We worden continu als Duitsers aangesproken. Sowieso is alles nogal Duits gericht. Wij voelen ons voor het eerst tijdens deze trip ‘unheimisch’.

Wordt vervolgd