Zonder subsidie kan het ook

Dick_small-1
Het theaterseizoen is afgelopen. De lijstjes met beste en/of meest bezochte toneelvoorstellingen zijn opgemaakt. Van 1 tot 11 september wordt in Amsterdam het beste van het beste nog eens vertoond. De uitmarkt die het nieuwe seizoen opent, is dan al weer achter de rug. Op mijn lijstje stonden Richard III / Orkater (overrompelende rol van Gijs van Scholten Aschat in een fraaie mix van Shakepeare´s tekst en muziek van Tom Waits), Bij het kanaal naar links / Orkater (o.a. Pierre Bokma in de regie van Alex van Warmerdam) en De wijze Kater / Het Toneel Speelt (stuk van Heijermans verfrissend gebracht met Mark Rietman). Intussen zijn de zomerfestivals begonnen (de Parade, De karavaan e.a.) maar ook de spektakels in de openluchttheaters floreren meer dan ooit. Nederland kent ruim 50 theaters in de open lucht. Een derde van het programma-aanbod bestaat uit toneel. Van plattelandskomedies tot De knecht van twee meesters (Ommen), en van melodrama’s tot Hamlet (Diever). Soms is het weer spelbreker zoals in de kletsnatte zomer van 2007 (6 % afgelastingen). Vaker zijn de natuurlijke omstandigheden

positief: met de zon als belichter geniet iedereen van het vertoonde spel maar vooral ook van elkaar en de meegebrachte wijn en andere versnaperingen. Zoals in het theater tegen de helling van de Akropolis in het oude Athene, waar zo’n 40.000 mensen konden zitten die klapten en joelden, als ze zagen wat deze schrijver weer gemaakt had van personages uit voor iedereen bekende mythen en sagen. Als je nu op de treden van het theater in Epidaurus (Griekenland) of in Spoleto (Italië) zit, kun je nog iets van die sfeer proeven. Maar ook in bijvoorbeeld het openluchttheater in het Amsterdamse bos ( www.bostheater.nl – At5 wijdt er op dit moment een serie aan), waar elke zomer een stuk (dit jaar Les Enfants du Paradis) wordt opgevoerd door een wisselende cast van professionele acteurs, die er bedreven in raken te improviseren op het geluid van vliegtuigen die een stijging of landing inzetten. Het publiek amuseert zich daarmee, met het spel, met elkaar en de meegebrachte of geserveerde lekkernijen. Vrijwilligers spelen in Het Bostheater een grote rol. Zonder hen is er geen voorstelling mogelijk. En hun enthousiasme werkt aanstekelijk. Meer nog is dat het geval bij amateurvoorstellingen. De trots van de medewerkers en het spelplezier van de acteurs spatten ervan af. Wat dat betreft spant Diever voor mij de kroon.

Ik heb menig voorstelling gemaakt met amateurs. En hoe goed of slecht zo’n opvoering ook is, het enthousiasme van iedereen die meewerkt is meestal hartverwarmend. De belichters, de geluidsmensen, de musici, grimeurs, kostuummakers, decorbouwers, spelers en alle anderen die onmisbaar zijn, glimmen van trots en lopen naast hun schoenen van ijdelheid. Hun enthousiasme steekt de bezoekers bij voorbaat al aan. Het is één grote familie die na de laatste voorstelling moeilijk afscheid kan nemen maar toch al vrij snel uit elkaar valt. Hoewel de herinneringen heel lang levend blijven. Iedereen gaat onvoorwaardelijk door het vuur om het daarna uit zijn of haar sloffen te lopen. In dat kleine dorpje in Drente, Diever, wordt al 65 jaar Shakespeare opgevoerd. In 1945 begon de plaatselijke dokter Broekema ermee. En sinds die tijd is het vuurtje blijven branden bij de plaatselijke toneelvereniging die tegenwoordig gehuisvest is in een nieuw Shakespearehuis, dat is gemodelleerd naar Shakespeares geboortehuis in Stradford-upon-Avon. De laatste paar jaar komen er zo’n 18.000 bezoekers af op de Dieverse enscenering van een shakespeare in de open lucht. Midzomernachtsdroom werd het meest gespeeld (acht maal). Stukken als Othello, Macbeth en Timon van Athene één keer. Dit jaar dus het stuk der stukken, Hamlet, dat ook in 1950 en 1990 vertoond werd. Ieder jaar wordt in september het nieuwe stuk van de maestro bekend gemaakt. Elk lid van de toneelvereniging mag zich dan opgeven voor een rol. Daaruit selecteert de regisseur zijn cast. Als er geen geschikte speler is voor een bepaalde rol, worden er audities georganiseerd. Dit jaar was dat het geval met de rol van Ophelia, het liefje van Hamlet en de dochter van Polonius die trouwt met Gertrude, de moeder van Hamlet, nadat Hamlets vader gestorven is, of liever vermoord door zijn broer Polonius, zoals Hamlet ‘weet’. Jack Nieborg is sinds 1999 artistiek leider en regisseur van het www.shakespearetheaterdiever.nl . Hij is een professionele theaterregisseur maar heeft altijd gewerkt met amateurspelers. Hij maakt zelf de vertalingen van de teksten (uitgegeven bij De Passage) en hij houdt van heldere begrijpelijke voorstellingen, waarin het tragische en het komische verweven zijn. Ook in tragedies valt er bij hem te lachen, zoals ik zag in Henry IV. En zoals blijkt uit het affiche van Hamlet: Een mannenschedel met een rode clownsneus op. Dat lijkt een gemeenplaats maar die gemeenplaats ziet er dan prachtig uit. Evenals het decor dat schijnt te ogen als een enorm zandkasteel dat op instorten staat. Ook de muziek en de hoofdrol worden fantastisch ingevuld, heb ik gehoord. En alles gaat dus zonder één cent subsidie. Ik kan bijna niet wachten om te zien hoe in deze voorstelling het toneel in het toneel en de doodgraversscѐne worden gedaan. En om te ervaren hoe alle vrijwilligers zich voor 100 % inzetten om je (en met mij 1000 anderen per keer) te verwelkomen. Maar zover is het nog niet. Eerst ga ik naar dat land, waarvan sommigen denken dat daar nooit iemand werkt. Een aanname die overigens door de Franse krant Le Monde recentelijk is onderzocht en weersproken. Daarna zal het hier ook vast beter weer zijn voor de Dieverse Hamlet. Zo’n opportunist ben ik ook wel weer.

1 opmerking:

  1. Openluchttheater in Diever is een belevenis. Van harte aanbevolen.

    Neem wel een kussentje mee (harde banken!), en iets tegen muggen.
    Paraplu's zijn niet toegestaan, dat spreekt.

    Fijne vakantie Dick!

    BeantwoordenVerwijderen