Jijbekkerij

De lichamen van de terroristische aanslagen in Noorwegen waren nog niet geborgen of het Internet werd al gedomineerd door een enorme jijbekkerij. 'Rechts is de schuld van dit alles!' 'Nietes! Het is allemaal de schuld van links!' etc., etc. Het doet me denken aan de jijbekkerij die in Australië is losgebarsten nadat de regering Gillard haar Carbon Tax had aangekondigd. 'Jullie zijn allemaal climate change deniers!' 'Leugenaars! Jullie willen de Australische economie om zeep helpen!' 'Nietes!' etc. etc.
De wereld lijkt verdeeld in twee kampen en is naarstig zoeken naar een genuanceerd woord. Wat een verademing tussen dit alles een stuk als dat van Boris van der Ham tegen te komen. En ik moet

zeggen dat het stuk van Bruce Bawer, elders op deze site en duidelijk anders van inzet dan het stuk van Van der Ham, ook een uitstekende en weldoordachte analyse biedt.

De aanslagen van Breivik zijn te weerzinwekkend om mij aan ranzige jijbekkerij over te leveren. Uit respect voor de slachtoffers en hun nabestaanden beperk ik me derhalve tot slechts enkele opmerkingen. De tevreden lachende Breivik in politieauto deed me trouwens denken aan de lach op de
gezichten van de Bali Bombers na hun arrestaties.

Wat lang niet alle analyses vermelden is het feit dat Breivik naar het zich laat aanzien individueel handelde en niet werd gestuurd door een directe aanzet tot geweld van de vele bronnen die hij aanhaalt. Dat is niet alleen Geert Wilders, maar dat zijn ook Shakespeare, Salman Rushdie, Ayaan Hirsi Ali, de voormalige Australische Premier John Howard en de historicus en hoofdredacteur van het Australische maandblad Quadrant, Keith Windschuttle. Bepaald geen mensen die geweld prediken, integendeel. Islamitische terroristen worden in hun daden vaak wél gestimuleerd door haatpredikende geestelijken, hetzij middels de woorden van Khomeini en andere ayatollahs, hetzij door imams in de moskee of op Internet.

Wat me verder opviel in de berichtgeving rond Breivik is dat ik nergens heb gelezen of hij een geschiedenis van autisme heeft. Voor een persoon die zo'n gebrek aan empathie toont, zou je mogen verwachten dat meerderen met deze vraag zouden komen, waarmee ik overigens geenszins mensen die lijden aan autisme zwart wil maken. Het is meer een stukje van de puzzel die ik probeer te verklaren.
Ik werd vandaag getroffen door het bericht dat de Noorse geheime dienst Breivik al in het vizier had toen hij enkele maanden terug een verdachte hoeveelheid kunstmest kocht. Het mag dan niet genoeg reden zijn geweest om tot verder onderzoek over te gaan, maar het is me een raadsel waarom iemand van wie bekend staat dat hij lid was van een schietvereniging en die over vuurwapens beschikte, de stukjes van het geheel niet bij elkaar werden gelegd. Één plus één is hier een wel heel explosief twee geworden.

Een ander raadsel zijn voor mij de foto's. Waar komen al die zo professioneel uitziende beelden vandaan? En wie heeft die foto's gemaakt van Breivik met mitrailleur en in uniform? Ging er nooit bij iemand een lichtje branden?

De angst dat door deze daad de discussie rond de pluriforme samenleving nog verkrampter gaat worden is terecht. De Westerse wereld is pluriform, dat is een gegeven en het is aan ons om daar zo goed mogelijk vorm aan te geven en via dialoog de grenzen van de seculiere staat en privé-domein af te bakenen. Daarnaast laten Europa, Australië en de VS zien dat de pluriforme samenleving verschillende gezichten heeft. Goed verwoorde en beargumenteerde kritiek is absoluut legitiem, maar het zou prettig zijn als we gevrijwaard konden blijven van het demoniseren enerzijds en het niveau 'kopvoddentax' anderzijds.

En dan was er natuurlijk dit weekend ook nog het trieste bericht over het overlijden van Amy Winehouse. Het leek misschien onvermijdelijk, maar berichten die ik vandaag las vertelden juist dat het de laatste weken beter met haar ging. Ze zou althans drank en drugs hebben afgezworen, maar natuurlijk was het bij Amy Winehouse nooit duidelijk hoe lang dat zou duren. Het blijft uitermate tragisch. Geen wonder dat ik na dit alles de afgelopen dagen so somber gesteld was.

Gelukkig was er ook een lichtpuntje, en wat voor een! Australiër Cadel Evans won eindelijk de Tour de France. Ik volg de Tour slechts met een half oog, maar je kon er de afgelopen dagen niet omheen Down Under. Gelukkig voor Evans werd zijn overwinning niet helemaal ondergesneeuwd door al dat afschuwelijke nieuws het afgelopen weekend. Zo'n prestatie verdient alle aandacht op de voorpagina's en die heeft hij hier dan ook volop gekregen. Heb ik meteen ontdekt wat een leuke, interessante en aardige sportman hij is. Proficiat Cadel, de Aussies zijn trots op je – en ik ook!