PVV-backbencher slaat aan het Godwinnen over vakbonden

Het stakingsrecht en het recht om vrije vakverenigingen te stichten zijn twee essentiële onderdelen van de democratische rechtsstaat. Niet voor niets schaffen aankomende dictators als eerste deze vrijheidsrechten af. Het stakingsrecht is een zwaar bevochten vrijheid. Deze strijd heeft langer geduurd en misschien wel meer opofferingen geëist dan de vrouwen- en homorechten, waarvoor de PVV van Geert Wilders in de bres zegt
te staan.
 

Het stakingsrecht is overigens niet onbegrensd. In Nederland is het door jurisprudentie redelijk ingeperkt. Rechters staan veel acties toe, maar ze verbieden ook stakingen, als andere belangen in het gedrang dreigen te komen of als het stakingswapen buiten proporties wordt ingezet door de vakbeweging. Stakingen waar niemand last van heeft zijn zinloos en komen weinig voor. De acties in het stadsvervoer van Amsterdam, Den Haag en Rotterdam wekken daarom weerstand. Extra bron van ergernis is dat ze zijn gericht tegen het kabinetsbeleid. Het is echter niet de geïrriteerde burger, maar de rechter die uiteindelijk bepaalt of een staking wel of niet te ver gaat.

Dergelijke nuances gaan allemaal voorbij aan PVV-senator Marcel de Graaff. De nieuwkomer aan het Binnenhof las gisteren een artikel op website De Dagelijkse Standaard – ‘Vakbond is gevaar voor democratie’ – en twitterde dat rond met de toevoeging ‘SP roep om buitenparlementaire actie herinnert aan nazisme 30er jaren’.

Niet zo slim allemaal. PVV’ers klagen dat hun partij bij het minste of geringste ten onrechte met Hitler en de nazi’s wordt vergeleken. En dan begint een onbekend Eerste-Kamerlid opeens te Godwinnen tegen SP en vakbeweging. Is dat een indirect gevolg van de vanuit de partij aangezwengelde, altijd weer oeverloze Hitler-was-een-socialist-discussie?

Als het om nazisme en vakbeweging gaat heb ik totaal andere herinneringen dan De Graaff. Kort na hun machtsgreep annexeerden de nazi’s de traditionele 1-meivieringen van de socialisten. De Dag van de Arbeid werd tot nationale vrije dag uitgeroepen. Overal hielden de nazi’s grote manifestaties. Daarmee strooiden ze zand in de ogen van de vakbondsleden. De volgende dag trokken SA-eenheden op naar de gebouwen van de vakbeweging om de ‘gelijkschakeling’ van het laatste linkse bolwerk te voltrekken. De belangrijkste vakbondsleiders werden in ‘Schutzhaft’ genomen. De overgebleven functionarissen capituleerden snel – niet zo verwonderlijk gezien de enorme druk en terreur waaraan de laatste openlijke tegenstanders van Hitler inmiddels waren onderworpen. Niet de vakbond was in 1933 een gevaar voor de democratie. Het nazisme draaide de vrije vakbeweging de nek om.
Stakingen, al dan niet georganiseerd door onafhankelijke vakbonden, spelen juist een rol bij het herstel van de democratie en het verdrijven van dictators. Denk aan de linkse vakbondscommissies in Spanje tijdens de Franco-tijd en aan de Poolse massabeweging Solidarnosc onder het communisme. De arbeidersopstand in de Roemeense industriestad Brasov (1987) was een voorgalm van de omverwerping van het totalitaire regime van Nicolae Ceausescu (1989). Vakbonden droegen het hunne bij aan de recente verdrijving van tirannen in Tunesië en Egypte.

Dergelijke zaken ontgaan aan gemakzuchtige vakbondsbashers als Marcel de Graaff. Weet hij wel dat de onderdrukking van vakbondsrechten het ergste is in het door Geert Wilders altijd als afschrikwekkend voorbeeld aangehaalde Noord-Korea? Islamitische dictaturen als Iran en Saoedi-Arabië staan vooraan bij het verbieden van vrije vakorganisaties. Dat is toch niet het gezelschap waarin PVV-backbencher De Graaff zich lekker zal voelen.