Julia in het nauw

Kees_small-1
Dagblad The Australian had afgelopen week een treffende cartoon die een goede weerslag geeft van het Australische politieke klimaat op dit moment. Refererend aan de Australian Labour Party (ALP) slogan ‘moving forward’ van de verkiezingscampagne 2010, liep Minister-President Julia Gillard een perfecte cirkel, voortdurend ‘moving forward’ mompelend, om uiteindelijk te stuiten op een als altijd nerdish looking Kevin Rudd met een dolk in zijn rug. ‘Damn, you’re still here!’

De cartoon refereert uiteraard aan de axing van Kevin Rudd als Minister-President, deze week een jaar geleden. Intens gehaat door

velen binnen ALP-gelederen werd Rudd aan de kant gezet door zijn eigen partij en kon voormalig vice-premier Gillard worden ingezegend als nieuwe Minister-President van Australië, de eerste vrouwelijke Premier in de geschiedenis van het land. Naar eigen zeggen had Gillard Rudd tot het laatste moment gesteund, maar uitgelekte documenten maakten duidelijk dat ze al enkele weken een oogje had op de top job in Australië. Inmiddels is Rudd al weer enige tijd terug als Minister van Buitenlandse Zaken, maar de geruchten over een machtstovername zijn niet van de lucht en de foto genomen na afloop van de sessie van Rudd en Gillard afgelopen week spreekt boekdelen, met beiden stuurs voor zich uit kijkend.

Gillard mag dan Rudd de dolkstoot hebben toegediend, de laatste tijd is het vooral Gillard die zichzelf de dolksteek lijkt toe te dienen. De grootste achilleshiel voor Gillard vormen de bootvluchtelingen en de Emissions Trading Scheme (ETS), de belasting op CO2 uitstoot die Australië aan het voorfront van de strijd tegen klimaatverandering moet brengen.

De rigoureuze politiek van de regering Howard met betrekking tot border policy – met een offshore processing centre opgezet in het kleine Pacific Island staatje Nauru – reduceerden de gammele bootjes vol vluchtelingen uit met name Indonesië tot nagenoeg nul. De minder stringente borderpolicy van eerst de regering Rudd en nu de regering Gillard, hebben het aantal bootvluchtelingen weer flink doen toenemen. Gevolg: een vergaan schip vol vluchtelingen met vele slachtoffers, en opstanden in verschillende immigration detention centres. Gillard dacht een goede zet te doen door een offshore processing overeenkomst met Oost-Timor aan te kondigen, maar ze vergat eerst te informeren of de regering aldaar daar wel iets in zag. Nee dus. De nieuwste stap is een overeenkomst met Maleisië. Australië stuurt achthonderd bootvluchtelingen die achteraan komen in de rij in Maleisië, terwijl alhier 4000 uitgeprocedeerde asielzoekers uit Maleisië worden opgenomen.

De nieuwe plannen zorgden voor een enorme ophef aan zowel de rechter- als linkerzijde van de politiek. Maleisië staat niet bepaald bekend om haar zachtzinnige beleid tegenover vluchtelingen – overigens vooral Birmezen – die a] niet mogen werken en b] kunnen worden getrakteerd op stokslagen als ze toch al werkend worden aangetroffen. Het feit dat zelfs kinderen zonder begeleiding dreigden te worden afgevoerd naar Maleisië deed de druppel overlopen voor vooral links, in de vorm van niet alleen de Greens, maar ook van de linkervleugel van de ALP. Aanvankelijk was er dan ook sprake van een hoogst opmerkelijk huwelijk tussen de Greens en Liberals in hun gezamenlijke afwijzing van het plan, voordat Greens-MP Adam Bandt uiteindelijk toch zijn steun toezegde. De boten zijn inmiddels wel gestopt, maar de regering Gillard heeft internationaal een slechte beurt gescoord met haar mensenrechtenpolitiek.

Dat is hangijzer nummer 1. De ETS is wellicht een nog veel groter hangijzer. Voor de verkiezingen van augustus 2010 kondigde Gillard aan dat er geen ETS zou komen, maar nu ze Premier is heeft ze doodleuk te kennen gegeven dat ze terugkomt op haar woorden, dit zeker na pressie van de Greens. Publieke verontwaardiging is het gevolg. Vooral de conservatieve en invloedrijke radio talkback shock jock Allan Jones voerde het voortouw in de anti-Julia an anti-ETS campagne met zijn ‘Ju-Liar!’, een kreet die inmiddels algemeen ingang heeft gevonden. Gillard mag dan aangeven dat de zwakkeren in de samenleving gecompenseerd zullen worden en dat de ETS vooral de polluting businesses treft, met een voortdurende stijging in energiekosten is het Australische volk absoluut niet overtuigd van haar woorden en opinion polls maken keer op keer duidelijk dat een meerderheid van de Australische bevolking niets ziet in een ETS, met een desastreuze keldering in ALP-aanhang als gevolg. Haar zwalkende politiek heeft Gillard inmiddels in opiniestukken al herhaalde keren het predikaat van ‘slechtste Australische PM sinds de Tweede Wereldoorlog’ opgeleverd.

Rudd bekijkt het allemaal rustig vanaf de zijlijn. In een werkelijke overname van de voormalige PM geloven de meesten niet echt, noch in een val van de regering. De verkiezingen van vorig jaar leverden een ‘Hung Parliament’ op – ongekend in het Australische tweepartijsysteem – waarin de Greens en enkele independents de doorslag gaven. Het feit dat twee van die independents voormalige Nationals waren – de Nationals vormen een onderdeel van de Coalition met de Liberals –heeft gezorgd voor een enorme backlash voor diezelfde independents in hun electoraten. Die weten dus ook dat ze bij een volgende verkiezing hun zetel verliezen en daarom doen ze er alles aan deze regering in stand te houden. Hetzelfde geldt voor de Greens, die via de ETS en een flinke druk op het vluchtelingenbeleid een grotere vinger in de pap hebben dan hun ene zetel doet vermoeden.

Je kunt inmiddels een halve dagtaak hebben aan alle artikelen, beschouwingen en opiniestukken die de val van Gillard aankondigen. Ik beperk me dan ook tot hooguit 25% van de stukken, de teneur blijft dezelfde. Naast Rudd liggen er trouwens meer gegadigden op de loer, met voormalig vakbondsleider Greg Combet als belangrijkste kandidaat. Maar de laatste twist in deze saga is dat de independents en de Greens hebben aangekondigd dat hun overeenkomst een overeenkomst met Gillard geldt, en niet met de ALP.

Nieuwe verkiezingen zouden overigens bijna zeker leiden tot een overwinning van de Liberals met Tony Abbott aan het roer, ook geen pretje. Denk niet dat de Australische Liberals inwisselbaar zijn met onze VVD. Ja, Malcolm Turnbull, die het leiderschap van de Liberals verloor aan Abbott met slechts één stem, past bij onze VVD. Hij verloor zijn positie overigens omdat hij als een van de weinige Liberals vóór werkelijke actie tegen klimaatsverandering is. En dan hebben we de derde kandidaat voor het Liberals-leiderschap in Joe Hockey, ook meer richting onze VVD. Het is echter een publiek geheim dat hij en Abbott niet direct de beste vrienden zijn. En wat is het soms pijnlijk aan te zien hoe Hockey een beleid verdedigt waar hij eigenlijk niet 100% achter staat. Met Hockey en Turnbull zouden werkelijk liberale principes als euthanasie en het homohuwelijk vanuit Liberals-gelederen een veel betere kans maken, maar kom daar niet om bij de conservatieve Tony Abbott. Als overtuigd en zeer gelovig katholiek bevindt hij zich ergens tussen het oude CDA en de ChristenUnie, en met o.a. zijn achterhaalde denkbeeld dat de vrouw vooral een plek binnenshuis heeft geeft hij mij altijd het idee dat hij niet beseft dat de jaren ’50 toch echt een geruime tijd achter ons liggen. Maar hij spint flink garen met zijn stringente manier van oppositie voeren – lees: torpedeer alles waar Gillard mee aankomt. Met een zwalkende Gillard waar het aankomt op de ETS en de bootvluchtelingenproblematiek is dat een schot voor open doel.

Dit alles tegen de achtergrond van de Australische politiek, die vaak doet denken aan een kleuterschool waarin twee groepen jengelende kinderen voortdurend ‘boe’ roepen tegen elkaar, ook - en vooral - in het parlement.

Ach, ik heb het dit weekend allemaal maar eens achter me gelaten met een weekend in lovely Melbourne. Wat een heerlijke stad! Of het nu de Europese sfeer van de stad is ie die ik zo mis, ik weet het niet, maar wat ik wel weet is dat ik me in Melbourne altijd intens gelukkig voel. Zo anders dan Sydney, zoveel minder pretentieus en zo lekker rustig. Daarom ter afscheid maar een mooi plaatje van een van Melbourne’s meest herkenbare en mooiste gebouwen, het Royal Exhibition Building uit 1880.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten