Het is dus een vergissing te denken dat atheïsme zelf een 'geloof' is

Laten we nu de weg traceren die we hebben afgelegd. Het dilemma van geloof en rede geeft de gelovige met betrekking tot elk van zijn geloofsstellingen twee mogelijkheden. Zo'n stelling ligt ofwel (a) buiten de jurisdictie van de rede, ofwel (b) binnen deze jurisdictie. In het eerste geval kan de gelovige er niet in slagen betekenis te verlenen aan het woordje 'god', en semantisch atheïsme is het gevolg. In het tweede geval is het waarschijnlijker dat een religieuze stelling onwaar is dan dat ze waar is, en moeten we tot klassiek atheïsme besluiten.

Het resultaat is de positie die ik disjunctief atheïsme noem. Religieuze uitspraken zijn ofwel betekenisloos ofwel onwaar. Dit atheïsme is niet een zelfstandige doctrine, die de atheïst zou moeten verkondigen. Integendeel, het is slechts een intellectuele reactie op doctrines die anderen, gelovigen van verschillende pluimage, naar voren brengen.

Het is dus een vergissing te denken dat atheïsme zelf een 'geloof' is, een overtuiging die blind wordt aanvaard. Zoals we hebben gezien berust het disjunctief atheïsme op een reeks argumenten die de vorm hebben van dilemma's.

Kunnen we niet beter agnostisch zijn dan atheïst? Ook dit is een vergissing, zoals uit



het dilemma van geloof en rede blijkt. Agnosticisme is de visie dat we het in het midden moeten laten of God bestaat. De argumenten pro en contra zouden elkaar in evenwicht houden. Deze visie veronderstelt dat de uitspraak 'God bestaat' tenminste betekenis heeft. Maar het dilemma van geloof en rede laat zien dat er slechts twee mogelijkheden zijn. Ofwel (a) een geloofsovertuiging ligt buiten het domein van de rede (de TBR). Dan volgt dat er aan de uitspraak 'God bestaat' geen betekenis verleend kan worden (semantisch atheïsme). Ofwel (b) de geloofsovertuiging valt binnen de jurisdictie van de rede. In dat geval is de onwaarheid van de overtuiging waarschijnlijker dan de waarheid ervan, en moeten we tot klassiek atheïsme concluderen. In beide gevallen heeft de agnost ongelijk. Ook kunnen we hem beschuldigen van een gebrek aan existentieel engagement. Want of we gelovig zijn of atheïst, heeft diepgaande gevolgen voor onze levenshouding. De atheïst moet zich tevredenstellen met het leven zoals dit zich empirisch voordoet. De gelovige vlucht in dromen van hiernamaals en goddelijke genade. Door niet te kiezen tussen geloof of atheïsme laat de agnost zijn levenshouding op een wezenlijk punt onbepaald.

Hoe moet de atheïst zich gedragen in discussies met gelovigen? Hij zal beginnen met niets te zeggen. Als de gelovige dan een religieuze uitspraak doet, zal de atheïst hem laten zien dat deze uitspraak ofwel naar alle waarschijnlijkheid onwaar is, ofwel geen betekenis heeft. In discussies met gelovigen blijkt dat hun 'taalspel' oscilleert tussen deze twee mogelijkheden. Aanvankelijk zal de gelovige wellicht een uitspraak doen die empirische implicaties heeft. Gewezen op de onwaarschijnlijkheid dat zo'n uitspraak waar is, doet de gelovige een zet in het religieuze taalspel waardoor hij de oorspronkelijke uitspraak afschermt tegen redelijke kritiek. Maar daarmee berooft hij die van zijn betekenis. Deze oscillatie tussen onwaarheid en onzin is precies wat we moeten verwachten van religieuze taalspelen. Want  godsdienst is een uitdrukking van het verlangen dat de werkelijkheid meer omvat dan ze in feite omvat. Zodra de gelovige probeert dit 'meer' helder te formuleren, bemerkt hij dat zijn formuleringen onwaar zijn, en vlucht hij in betekenisloosheid. Het is dan ook ironisch dat volgens velen alleen godsdienst een betekenis aan het menselijk leven kan verlenen.

Uit: Atheïstisch manifest en De onredelijkheid van religie - Herman Philipse
Pag.
2004 Uitgeverij Bert Bakker Amsterdam
Bestellen?

37 opmerkingen:

  1. Dat is geen vergissing. Ook het atheisme is een geloof. Ik weet dat veel atheisten een pretentie hebben zeker te weten, maar dat maakt het niet minder een geloof.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Inderdaad, ecce,
    De gelovige en de atheist kunnen elkaar de hand geven vanwege gebrek aan bewijs. Beiden zijn slordig.
    De agnost is psychisch de meest volwassene en kan als volledig mens leven met de onzekerheid of god nu bestaat of niet.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Wat is die Philipse toch een saaie drammer. Van mij mag atheïsme best een overtuiging heten in plaats van een geloof, veel plezier ermee.
    Maar Philipse stelt dat de onwaarheid van een geloofsovertuiging "waarschijnlijker" dan de waarheid ervan. Dat kan hij helemaal niet bewijzen.
    Philipse bedrijft geen wetenschap maar zwetskunde.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Natuurlijk is atheisme geen geloof. Is het niet verzamelen van postzegels een hobby?

    Verder vraag ik me af of Dirk agnostisch is ten opzichte van eenhoorns, kabouters, sinterklaas, Zeus enz. enz. Van al deze dingen kun je ook niet bewijzen of ze bestaan.

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Ik moet daar even iets moeilijks over zeggen:
    Wat Philipse beweerd wordt pas waar als er voor de moraal rationele gronden worden gevonden. Tot die tijd blijft al het morele wikken en wegen het terrein van het gebied dat het moet doen met de titel 'religieus'.

    Makkelijker gezegd: Op het moment dat de mens het levensraadsel heeft ontcijferd, heet datgene dat zij heeft gevonden: God.

    Maar Philipse, tsja, die heeft een beetje een beperkte visie. Hij wil het hele beeld liever niet zien. Waarom niet? In mijn ogen uit religieuze overwegingen. Want alle mensen zijn religieus. Dat is nu eenmaal een onontkoombare menselijke eigenschap.

    BeantwoordenVerwijderen
  6. @Roel

    Verrassend genoeg gaat Philipse in zijn boek juist in op een moreel systeem dat wij kunnen verklaren en rechtvaardigen zonder er iets religieus aan vast te plakken.

    BeantwoordenVerwijderen
  7. @Wot,

    Zonder God is er helemaal geen ethiek mogelijk. Ethiek en moraal kunnen alleen geformuleerd worden wanneer men erkent dat waarheid, goed en kwaad bestaan.

    Ethiek is alleen te formuleren wanneer men erkent dat er een ander bestaat. Dat is niet met zekere kennis vast te stellen en dus axiomatische kennis, en dus een vorm van geloof.

    Elk logisch zelfconsistent recursief axiomatisch systeem heeft op z'n minst één axioma (die niet bewezen kan worden). En dus heeft alles wat louter rationeel of logisch is een geloofscomponent.

    De materialistische atheïst kan geen wetten van logica hebben. Hij gelooft dat alles wat bestaat materieel is - deel uitmaakt van de fysische wereld. Maar wetten van de logica zijn niet fysiek.

    De ervaring is metafysisch van aard. En de ervaring is meer zeker dan de axiomatische kennis waar atheisten zich op beroepen. Zelfs als de ervaring volledig veroorzaakt wordt door stofjes in de hersenen en impulsen in het lichaam dan nog bestaat de ervaring als ervaring en dienen we het materialisme als irrationeel te verwerpen.

    Atheisme is niet een niet-geloven, maar een geloven dat God niet bestaat.

    Atheisme is irrationeel.

    BeantwoordenVerwijderen
  8. @ ecceuomo

    Een ethiek met God brengt je wel in allerlei dillema's. Welke God? (of goden) Hoe kunnen wij betrouwbare kennis vernemen van Hem (of hen)?

    Veel ethische systemen hebben inderdaad een axioma, maar dit axioma verwijst niet altijd naar (kennis van) God. Het axioma van Kant is hier een voorbeeld van. De term geloof brengt enigzins verwarring bij jou stuk.

    Herman Philipse vindt een axiomatisch deductief systeem een zwaktepunt van ethiek. Zijn ethiek is op basis van een evolutietheoritisch systeem. Dit model model gaat vergelijkend te werkt gaat en denkt in termen van alternatieven. Etische problemen zijn niet altijd met goed of kwaad op te lossen zoals jij dat voorstelt. Maar nog vaker met beter of slechter.

    De verklaring van deze ethiek is op basis van onze evolutionaire achtergrond, culturele geschiedenis en iets met vrij denken(weet de precieze term). Hierbij hoeft geen axioma gebruikt te worden.

    Verder ben ik niet onder de indruk van je defenitie van atheisme. Ook hier word de term geloven verwarrend gebruikt.

    BeantwoordenVerwijderen
  9. Godsdienst is niet de oorsprong van de moraal maar eerder een bron van discriminatie, schijnheiligheid, sexisme, meten met twee maten, aangeleerde gevoelloosheid jegens geselecteerde anderen.

    Godsdienst is niet de oorsprong van de moraal

    BeantwoordenVerwijderen
  10. @ Wot,

    "Zijn ethiek is op basis van een evolutietheoritisch systeem. Dit model model gaat vergelijkend te werkt gaat en denkt in termen van alternatieven."

    Maar het is ethiek. En ethiek is per definitie axiomatisch. Ook als het niet gaat om een axiomatisch deductief systeem.

    "Maar nog vaker met beter of slechter."

    Beter of slechter zijn afleidingen van goed en kwaad.

    "De verklaring van deze ethiek is op basis van onze evolutionaire achtergrond, culturele geschiedenis en iets met vrij denken(weet de precieze term). Hierbij hoeft geen axioma gebruikt te worden."

    Dan is er ook geen stellingname.

    BeantwoordenVerwijderen
  11. @ AVe,

    God is de oorsprong van moraal.

    BeantwoordenVerwijderen
  12. @ecceuomo

    "God is de oorsprong van moraal."

    Welke God? En hoe kom je aan die kennis als het al kennis is?

    BeantwoordenVerwijderen
  13. @ ecceuomo

    De definitie van atheïsme zie ik analoog aan a-technisch.
    A-technisch duid op de afwezigheid van technisch inzicht.
    Iemand een techneut noemen op basis van de afwezigheid van technisch inzicht is natuurlijk een contradictie.
    Zo ook de classificatie van atheïsme als zijnde een geloof.
    De term atheïsme duid op de afwezigheid van (gods)geloof.
    Hoe de ongelovige tot zijn ongeloof is gekomen, is natuurlijk een andere vraag.
    Meerdere wegen kunnen naar Rome lijden.

    Zonder God geen moraal/ethiek?
    Lijkt me eerder andersom.
    Met God slechts slaafse gehoorzaamheid (wel vrijwillig graag). Dit i.v.m. met de "goddelijke bevels theorie" die juist moraal ondermijnd/irrelevant maakt.

    http://en.wikipedia.org/wiki/Divine_command#Criticisms_of_divine_command_theory

    BeantwoordenVerwijderen
  14. Philipse heeft het gelijk aan zijn zijde. God is een hersenspinsel waar men van mijn part zelf al dan niet waarde aan mag hechten, maar dat absoluut geen leidraad voor handelen mag zijn, doodeenvoudig omdat hersenspinsels niet IN de wereld zijn. Het hersenspinsel heeft al heel veel ellende veroorzaakt. Verder vind ik dat de term atheïsme op zichzelf al onzinnig is.

    BeantwoordenVerwijderen
  15. @ Rob van Dam,

    De bewering 'God is een hersenspinsel' is een hersenspinsel.

    BeantwoordenVerwijderen
  16. @ Hmmm,

    Deze analogie gaat niet op. Iemand die a-technisch is, is onkundig wat betreft techniek. Maar het onderkennen van dat er zoiets bestaat als techniek staat los van deze onkundigheid. Een atheist echter gelooft dat God niet bestaat.

    BeantwoordenVerwijderen
  17. @eccehuomo

    En dan volgt nu zeker het bewijs?

    BeantwoordenVerwijderen
  18. @ ecceuomo

    "Iemand die a-technisch is, is onkundig wat betreft techniek."

    U gaat hier aan de definitie van a-technisch zitten knutsellen.
    Flauw hoor.
    Dat u aan een andere definitie de voorkeur geeft, maakt mijn analogie nog niet ongeldig.

    "Een atheist echter gelooft dat God niet bestaat."

    ... of niet gelooft dat (er een) God bestaat (kan bestaan).
    Zoals ik al zei, meerdere wegen kunnen naar Rome leiden.

    BeantwoordenVerwijderen
  19. @ Hmmm,

    "Zoals ik al zei, meerdere wegen kunnen naar Rome leiden."

    Inderdaad, naar Rome. :)

    BeantwoordenVerwijderen
  20. Eenhoorns, Kabouters en Zeus hebben zich enkel via geschriften bekend gemaakt.
    Van dinosauriers en prokaryoten hebben we sporen gevonden en daarna boekenvol over geschreven.

    Sinterklaas echter bestaat volgens mij wel. Dat is een feest.


    Ipv een lam te slachten kennen we het oud en nieuw. Niet geheel bloedeloos ritueel, maar we kunnen daarna beloven om het volgend jaar beter te doen.
    Met carnaval kunnen ook eventjes de riemen eraf.
    En met Pasen kijken mannen en vrouwen elkaar eens lief aan.
    De mens heeft rituelen kennelijk nodig. Maar is daarbij volledig vrij over de invulling daarvan.

    s'Lands eer s'lands wijs...

    (2577. 's Lands wijs, 's lands eer,
    d.w.z. ieder land heeft zijne bijzondere zeden en gewoonten, die men geoorloofd en welvoeglijk acht; vgl. mlat. mutantur mores, quando mutantur honores. Eene spreekwijze, die voorkomt in de Prov. Comm. 452: lands zeede, lands eere, quod terrae mos est hoc terrae semper honos est; Goedthals, 82: lands sede, lands eere, costume vanden lande en is geen schande; on doibt de chose faicte user; Campen, 76: landts wyse Landts eere; Servilius, 208*: des lants wyse is des lants eere; Spieghel, 285: lands wijze, lands eer; Brederoo III, 61, 1465: Lands-wijze zijn landseer; V.d. Venne, 166: Landts zeden, landts reden; zie verder de bij Harrebomée I, 174 a; III, 176 aangehaalde schrijvers; Bebel no. 28 en 522; Gew. Weuw. III, 68; Paffenr. 125; Taalgids V, 145; Wander II,
    )

    BeantwoordenVerwijderen
  21. @ Dirk,

    Heeft Waarheid of Liefde een vorm? Heeft Waarheid of Liefde een kleur? Heeft Waarheid of Liefde een geur? Heeft Waarheid of Liefde een atoomgewicht? Of overstijgt Waarheid al deze dingen?

    Als u het geloof aan de metafysische grond van het bestaan gelijk schakelt aan het geloof aan eenhoorns en kabouters - ik hoop dat dit niet het geval is - dan zou ik moeten concluderen dat u iets fundamenteels niet begrepen heeft.

    BeantwoordenVerwijderen
  22. @ecceuomo

    De kunst is juist om metafysische aannames uit te sluiten in een filosofisch debat. Verder: alleen van uitspraken kan worden gezegd of ze waar dan wel onwaar zijn. Vooral empirische toetsing geeft daarover uitsluitsel. Wat u verder allemaal orakelt over de kleur van de Liefde of het atoomgewicht van de Waarheid is betekenisloos ge-oh.

    BeantwoordenVerwijderen
  23. "Agnosticisme is de visie dat we het in het midden moeten laten of God bestaat."
    Ik meen me te herinneren dat o.a. Bertrand Russell (of was het Alfred Ayer?) zich uitdrukkelijk agnosticus noemde en juist geen atheïst, met het argument dat, wanneer het woord 'god' betekenisloos was, het even zinloos was te beweren dat god bestond als dat hij niet bestond. Je kunt niet weten of iets er is of niet is waarvan je niet weet wat het is. Atheïsme, opgevat als de stelling dat god niet bestaat, is noch waar noch onwaar, maar zinloos, net als de bewering dat god wél bestaat.
    Daar komt nog bij dat een bewering dat iets er is, of je nu wel of niet weet wat het is, principieel niet valt te weerleggen; de mogelijkheid dat we ergens ooit in het universum voor het eerst een zeemeermin zullen ontmoeten blijft bestaan, ook al zijn tot op heden alle wereldzeeën grondig afgezocht en heeft nog niemand ooit bewijs gevonden van het bestaan van een zeemeermin. Nu is het bij een zeemeermin nog min of meer duidelijk wat we zouden moeten vinden om vast te stellen dat we een echte zeemeermin hadden gevonden. Bij god ligt dat anders. Maar al zou het bij god net zo liggen als bij een zeemeermin, dan nog is sluitend bewijs van zijn niet bestaan principieel onmogelijk. Zo beschouwd is agnosticisme misschien toch beter verdedigbaar dan atheïsme.

    BeantwoordenVerwijderen
  24. Als ik het goed begrijp komt de positie van agnosticisme, zoals o.a. door Russell ingenomen, neer op wat Philipse "semantisch atheïsme" noemt. Semantisch atheïsme, aldus Philipse, is het gevolg als de gelovige er niet in slaagt betekenis te verlenen aan het woordje 'god'.
    Ik neem aan dat Philipse bedoelt dat de gelovige er niet in slaagt het woord 'god' betekenis te verlenen voor een ongelovige. Want voor de gelovige -en voor gelovigen onder elkaar- moet het woordje toch wel betekenis hebben; waarom zouden ze anders gelovig mogen heten? En dan zou je de vraag kunnen stellen wat hier de betekenis van het woord "betekenis" (the meaning of meaning) is.
    Ach, wat een heerlijk vak, die filosofie. Godloochenaar dominee Hendrikse, die in Zeeland (of all places) furore maakt met de stelling dat God niet bestaat, schijnt onlangs de PKN toch enigermate tevreden te hebben gesteld met de relativering dat God weliswaar niet bestaat, maar intussen toch wel degelijk GEBEURT.
    heeft Philipse dáár nog van terug?

    BeantwoordenVerwijderen
  25. Mijn god waar ben ik beland.
    (gedoogd moet trouwens gedoogt zijn).
    Ik had het mij makkelijker moeten maken en moeten wijzen dat je met de vervanging van 'geloof' door 'levensopvatting' wat sneller te werk kan. De (internationaal) socialisten kun je er dan ook gemakkelijker erbij slepen.

    Of waarheid, liefde afhankelijk is van dimensies, want dat is eindelijk waar u op eindigt, is niet van belang.
    U maakt trouwens een veelgemaakte fout door overhaast aan te nemen dat de realiteit met drie dimensies te maken heeft. Vier zou juister zijn.
    En dat is ook waarom eeuwige waarheid niet fysisch zou kunnen zijn, daar alles een begin kent en dus ook waarheid. En over de eeuwigheid kennen we slechts weinig. De vierde dimensie speelt ons parten.
    m
    Maar eenhoorns en kabouters kun je niet bemeten en Sinterklaas is net een soort Newton, die overigens weldegelijk in God geloofde, maar dat is geschiedenis.
    Met de formules van Newton is heel wat geconstrueerd, terwijl Newtons conclusie voor geen hout deugt. Dat zegt ten minste Einstein ( dankzij hulp uit Leiden). Die laatste zegt dat zwaartekracht geen kracht is maar tijd-ruimte.
    ( heel erg knap van Newton dat hij een vermoeden had in die richting 1640-1730!!).

    De conclusie is dat wij gerust met een waarheid kunnen leven ook al is het een onwaarheid, maar enkel nog niet duidelijk gemaakt.
    Kortom waarheid is maar iets tijdelijks en dubieus.

    Daarom moeten wij dat kleine jongetje dat beweert dat de Keizer geen kleding aan heeft, aanbidden.
    Enkel vrijheid brengt zulke creatieve jongetjes ( meisjes ook hoor, al was het alleen maar voor het Quotum) voort.

    Het probleem van vandaag de dag is niet, valselijk, dat de Ezel gezwachteld en genomen wordt, maar dat gepoogd wordt om de mond van de mens met zwachtels te snoeren om ezels te plezieren...
    ten koste van de waarheid.


    Antwoord opje vraag: Is de wereld metafysisch ? Een beetje en tijdelijk, is dat een goed antwoord ?

    BeantwoordenVerwijderen
  26. @ Onwijsgeer,

    Dat is ook betekenisloos 'ge-oh' en juist daarom breng ik het in. Om daar maar eens mee duidelijk te maken dat het geloof aan God wezenlijk verschilt van het geloof aan eenhoorn en kabouters.

    De metafysica verwerpen is irrationeel. Materialisten kunnen binnen hun eigen systeem niet pretenderen dat iets waarheid is, omdat dan die waarheid ook zou moeten bestaan uit iets dat vorm, massa en een vervaldatum heeft.

    Behalve het onwaar en waar zijn van uitspraken, is er ook nog een ontologische waarheid.

    BeantwoordenVerwijderen
  27. @ecceuomo

    Valt me ineens op dat uitgerekend degeen die Ecce Homo heeft geschreven God dood heeft verklaard!

    BeantwoordenVerwijderen
  28. @ Onwijsgeer,

    Eigenlijk is de schrijver van 'Ecce Homo' een pseudo-nihilist. 'Die Ewige Wiederkunft des Gleichen' komt namelijk niet neer op nihilisme, maar is een gedachtenspinsel om aan het nihilisme te ontsnappen. Een echte atheist is hij nauwelijks te noemen. Ik vind de dochters van Karl Marx in ieder geval veel puurder atheistisch, omdat zij tenminste, in de daad, de uiterste consequentie van het atheisme getrokken hebben. Weliswaar laat, maar toch...

    BeantwoordenVerwijderen
  29. wannes,

    Ik moet het artikel nog lezen, maar kan vooraf al wel zeggen dat atheïsme wel degelijk als een geloof wordt beleden. Evenals trouwens de politiek voor de aanhangers als een religie wordt beschouwd!

    BeantwoordenVerwijderen
  30. @ Wannes,

    De reden waarom atheisten het atheisme geen geloof willen noemen is omdat zij het een waarheidspretentie willen geven dat boven alle levensbeschouwingen uitstijgt. Erkennen dat het atheisme één van de geloven is zou aan deze uitzonderlijkheid een einde maken.

    Natuurlijk is het atheisme gewoon een geloof.

    BeantwoordenVerwijderen
  31. "Materialisten kunnen binnen hun eigen systeem niet pretenderen dat iets waarheid is, omdat dan die waarheid ook zou moeten bestaan uit iets dat vorm, massa en een vervaldatum heeft."

    Daar heb ik geen bezwaar tegen, maar daarnaast sluiten materialisten iets niet uit. Wat niet in het systeem past, is op z'n hoogst onwaar.

    Op het zeggen dat god niet bestaat, is stenigen ( Joden), keel doorsnijden (Bouyeri) of gevangenisstraf (christenen) het antwoord van gelovigen.

    Een aanmerkelijk verschil en dat was toch de kern van het probleem niet ?

    BeantwoordenVerwijderen
  32. @ Dirk,

    "...gevangenisstraf (christenen)..."

    Welke mensen zitten er thans gevangen vanwege het zeggen dat God niet bestaat? Vast beduidend minder dan de christenen die door atheisten in concentratiekampen of op dodenakkers kreperen.

    BeantwoordenVerwijderen
  33. Je had ook kunnen reageren met:"welke jood ggoit er met stenen?"
    Maakt niet uit. Het gaat om de onderliggende onvolmaaktheid van de volgers van Het Boek. Als ze van de geschiedenis de kans krijgen om er op los te slaan, doen ze het.
    Socialist, ecologist, co2 vereerder, dierenvrienden, whatever.
    Jammer dat er bij geen enkel geloof tien geboden opdracht geven om vooral de ander niet te bekeren.

    De inquisitie, trouwens, is een onprettige cultuuroverdracht van de Islam naar Europa.

    BeantwoordenVerwijderen
  34. Philipse legt mijns inziens goed uit waarom atheisme geen geloof is of een overtuiging.

    ecceuomo en anderen die dat niet kunnen begrijpen, reageren hierop als echte gelovigen waar orthodoxe moslims trouwens nog een voorbeeld aan zouden kunnen nemen!

    BeantwoordenVerwijderen
  35. @ Dirk,

    Waar en in welke catechismus zou staan dat iemand die zegt dat God niet zou bestaan in de gevangenis zou moeten komen?

    BeantwoordenVerwijderen
  36. Je moet de bijbel er maar eens op openslaan.
    Van die inquisitie en kindermisbruik, noch het arresteren van G nekschot staat nog maar iets van in de geschriften.
    Dus je zou best weleens gelijk kunnnen hebben.

    BeantwoordenVerwijderen
  37. @ Dirk,

    Ja, en christenen in een concentratiekamp stoppen of in een gesloten inrichting, tienduizenden kerken tegen de vlakte en van de resterende kerken een 'atheistisch museum' maken is natuurlijk ook niet een uitgangspunt van atheisten.

    Maar het doden van iemand die de islamitische profeet heeft beledigd is echter wel islamitisch. Denk maar eens aan de spotdichter Abu Afak en de dichteres Asmaa bint Marwaan, die in opdracht van de zich profeet noemende Mohammed zelf afgeslacht werden.

    BeantwoordenVerwijderen